پایگاه خبری فولاد ایران- سازمان توسعه بین‌المللی ایالات متحده (USAID)، که به عنوان "بزرگ‌ترین اهداکننده کمک‌های بین‌المللی" شناخته می‌شود، با حملات دونالد ترامپ به شدت تضعیف شده است. بسیاری از فعالان کمک‌های بشردوستانه و توسعه‌ای نسبت به پیامدهای این سقوط ابراز نگرانی کرده‌اند، اما برخی در جنوب جهانی(Global South) این اتفاق را فرصتی برای تغییر نظم جهانی می‌بینند.
به گزارش فولاد ایران، بسیاری از مدافعان کمک‌های توسعه‌ای این حوزه را دارای "روحی بشردوستانه" می‌دانند، اما منتقدان در جنوب جهانی معتقدند که این تصویر صرفاً پوششی برای کنترل ژئوپلیتیکی و حفظ نابرابری جهانی است.
برای مثال، سازمان InterAction، که نماینده سازمان‌های بشردوستانه و توسعه‌ای آمریکاست، در بیانیه‌ای اعلام کرد که این سازمان‌ها "برای نجات جان انسان‌ها و پیشبرد منافع ایالات متحده در سراسر جهان تلاش می‌کنند." این بیانیه که بعداً اصلاح شد، به صراحت نشان داد که کمک‌های خارجی، بیش از آنکه بر رفاه جهانی تمرکز داشته باشد، در خدمت منافع ایالات متحده قرار دارد. این امر احساس دوگانگی بین کارکنان سازمان‌های کمکی در شمال و جنوب جهانی ایجاد کرده است.
منتقدان می‌گویند که کمک‌های بشردوستانه همواره با استعمار غربی گره خورده است. کنفرانس برلین ۱۸۸۴-۱۸۸۵، که زمینه‌ساز اشغال آفریقا توسط اروپا شد، خود را یک رویداد بشردوستانه معرفی می‌کرد. پس از جنگ جهانی دوم، سازمان‌های بشردوستانه که ابتدا برای بازسازی اروپا تأسیس شده بودند، به جنوب جهانی منتقل شدند و به ابزار حفظ تسلط امپریالیستی تبدیل شدند.
به این ترتیب، کمک‌های توسعه‌ای و بشردوستانه، نه تنها نظام اقتصادی استثماری را تغییر نداده‌اند، بلکه آن را مشروعیت بخشیده‌اند. در واقع، سیستم جهانی نابرابر، همان شرایطی را ایجاد می‌کند که وجود سازمان‌های کمکی را توجیه می‌کند.
آیا کمک‌ها واقعاً توسعه ایجاد می‌کنند؟
مطالعات نشان می‌دهند که کمک‌های خارجی تأثیر محدودی بر توسعه اقتصادی دارند و در برخی موارد حتی می‌توانند مانع توسعه شوند. گزارشی از دفتر بودجه کنگره آمریکا (CBO) در سال ۱۹۹۷ نشان داد که کمک‌های خارجی در بهترین حالت نقشی حاشیه‌ای در بهبود رفاه انسانی دارند و بسته به شرایط، ممکن است حتی توسعه را مختل کنند.
چرا برخی از جنوب جهانی از سقوط USAID ناراحت نیستند؟
برخی از فعالان جنوب جهانی معتقدند که کاهش کمک‌ها می‌تواند دولت‌های آن‌ها را مجبور کند که مسئولیت بیشتری بر عهده بگیرند و وابستگی به کمک‌های خارجی را کاهش دهند.
کاهش کمک‌ها بدون شک برای بسیاری از آسیب‌پذیرترین افراد جهان دردناک و حتی مرگبار خواهد بود، اما برخی استدلال می‌کنند که این وضعیت فرصتی برای اصلاح ساختارهای تجارت جهانی و مالی بین‌المللی است که فقر جهانی را بازتولید می‌کنند.
به گفته هبا علی، اگر این سقوط آغاز پایان کمک‌های بین‌المللی باشد، باید بر تغییرات ساختاری تمرکز کنیم. این بدان معناست که به جای تداوم سیستم ناعادلانه‌ای که فقر را ایجاد می‌کند، باید نظم جهانی جدیدی بر پایه عدالت اقتصادی و همبستگی واقعی ایجاد کنیم.
منبع: الجزیره