پایگاه خبری فولاد ایران- حتی در اولین دوره پیوستن چین به سازمان تجارت جهانی در سال 2001 ، واضح بود که واشنگتن و پکن - به قول یک اصطلاح چینی - "تخت مشترک داشتند اما رویاهای متفاوتی داشتند".
بیل کلینتون، رئیس جمهور وقت ایالات متحده، عضویت چین را به عنوان «حذف دولت پکن از حوزه های وسیع زندگی مردم» و ترویج اصلاحات سیاسی ستود. جیانگ زمین، رهبر وقت چین، دیدگاه متفاوتی داشت. او هشدار داد که انگیزه واقعی آمریکا «غربزدایی و تجزیه کشورهای سوسیالیستی» است.
به گزارش فولاد ایران، بیش از 20 سال بعد، آن اصطکاک اولیه بسط داده شده است. سازمان تجارت جهانی که کنفرانس وزیران دوسالانه خود را این هفته برگزار می کند - با تشدید اصطکاک تجاری بین چین و غرب درگیر اختلافات شدید بین ایالات متحده و چین شده است. با تزلزل سازمان تجارت جهانی، چین در حال تسریع تلاشها برای ایجاد یک معماری تجاری جایگزین است که از نفوذ ایالات متحده جدا شده و بر کشورهای در حال توسعه متمرکز است.
در این زمینه، استراتژی اصلی پکن سرمایه گذاری بر روابط با "جنوب جهانی" است که از طریق ابتکار یک تریلیون دلاری کمربند و جاده (BRI) تقویت شده است، یک برنامه سرمایه گذاری که در سال 2013 راه اندازی شد و بیش از 140 کشور در آسیا، آفریقا، آمریکای لاتین و آمریکای لاتین را شامل می شود. معماری در حال ساخت حول شبکه چین محور آن از «توافقنامههای تجارت آزاد» دوجانبه و منطقهای (FTAs) حمایت می کند که امکان تجارت با تعرفههای پایین را فراهم میکند و در عین حال جریان سرمایهگذاری مستقیم را ترویج میکند. این شبکه در حال حاضر شامل 28 کشور و منطقه است و نزدیک به 40 درصد از صادرات چین را به خود اختصاص می دهد. هیچ یک از قراردادهای آزاد تجاری چین شامل ایالات متحده یا کشورهای داخل اتحادیه اروپا نمی شود.
هنری گائو، استاد حقوق در دانشگاه مدیریت سنگاپور و مشاور سازمان تجارت جهانی، میگوید: «چین احساس میکند که باید یک سیستم جایگزین ایجاد کند که در خدمت منافع خود باشد. گائو می افزاید: «این جایگزین عمدتاً مبتنی بر BRI است، که چین به تدریج در تلاش است تا صادرات خود را از بازارهای سنتی مانند ایالات متحده و اتحادیه اروپا به سمت آن سوق دهد.
تلاش چین برای محافظت از تجارت خود نشان دهنده نگرانی این کشور از زوال سیستم تجارت جهانی پس از جنگ جهانی دوم است، تهدیدی که از سال 2018، زمانی که دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا تعرفه های سنگینی را بر تجارت با چین وضع کرد، تشدید شده است. به گفته یک نهاد توسعه سازمان ملل، Unctad، پیشبینی میشود که ارزش تجارت جهانی در سال گذشته به میزان 5 درصد کاهش یابد، زیرا تعداد «اقدامات محدودکننده تجارت» - که شامل تعرفهها و اقدامات غیرتعرفهای است، به میزان قابل توجهی افزایش یافته است.
اختلال در عملکرد سازمان استیناف سازمان تجارت جهانی - دادگاه تجدید نظر عالی تجارت جهانی - به این معنی است که بسیاری از اختلافات تجاری چند میلیارد دلاری در هاله ای از ابهام قرار گرفته است. تجارت پرهزینه تر و پیچیده تر است. اکثر تحلیلگران سناریوهای شدیدی مانند سقوط WTO را پیش بینی نمی کنند. اما برخی می گویند که چالش های متعددی که این سازمان با آن مواجه است - از جمله یارانه های صنعتی سنگین در چندین کشور بزرگ تجاری و ایجاد معماری های موازی FTA مانند آنچه چین در حال ساخت است - می تواند به طور قابل توجهی آن را تضعیف کند.
جریان سرمایه گذاری مستقیم چین به مالزی، اندونزی و سایر کشورهایی که به عنوان کشورهای مفید شناخته می شوند، در حال افزایش است. کارشناسان می گویند قراردادهای آزاد تجاری چین میتواند شرکتهای چینی را برای راهاندازی شرکت ها و کارخانههای تولیدی در کشورهای خارجی تسهیل کند تا در نهایت به ایالات متحده و اتحادیه اروپا صادرات داشته باشند.
منبع: فایننشال تایمز