دولت هند صادرات سنگ آهن از 10 بندر را متوقف کرده و در نظر دارد تا صادرات را در ماه جولای به منظور جلوگیری از بهره برداری غیرقانونی از معادن و حفظ ذخایر سنگ آهن، محدودتر نیز بکند. دولت هند تعرفه گمرکی صادرات سنگ آهن درجه یک و کلوخه را که پیش از این 5 و 15 درصد بوده را بالا برده و به 20 درصد رسانده است.
آمار منتشره نشان می دهد که واردات سنگ آهن چین از هند در سال 2010 افتی 10 درصدی را نسبت به سال پیش از آن تجربه کرده و به 96 میلیون و 580 هزار تن رسیده است و سهم هند از بازار چین به 6/15 درصد کاهش یافته است. برخی از تحلیلگران پیش بینی می کنند که تقاضای سنگ آهن در هند همگام با رشد سریع اقصاد این کشور بالا رود. به همین دلیل دولت هند به منظور تامین موجودی بازار داخل، صادرات را کاهش داده است.
تولید فولاد در هند طی چند سال گذشته به شدت افزایش یافته است. در سال 2010 در حدود 38 میلیون و 750 هزار تن چدن در هند تولید شده که رشدی 47 درصدی را نسبت به تولید 26 میلیون تن در سال 2003 تجربه کرده است. تولید فولاد خام نیز نسبت به 31 میلیون و 810 هزار تن در سال 2003 افزایش یافته و به 66 میلیون و 160 هزار تن رسیده است.
گزارش انجمن جهانی آهن و فولاد نشان می دهد که میزان تولید فولاد از طریق احیای مستقیم در سال 2010 در دنیا در حدود 56 میلیون و 550 هزار تن بوده است که در این میان 20 میلیون و 650 هزار تن آن ( 5/36 درصد) به هند اختصاص داشته است. در واقع هند بزرگترین تولید کننده فولاد در دنیا از طریق احیای مسقیم می باشد.
هندی ها برای محصولات فولادی خود به سنگ آهن با کیفیت بالای 65 درصد احتیاج دارند و سنگ آهن با کیفیت متوسط و پایین در بازار داخلی این کشور تقاضایی ندارد به همین دلیل پیش بینی می شود که صادرات این محصولات در آینده نزدیک افزایش یابد.
63 درصد سنگ آهن صادراتی از هند در سال 2010 سنگ آهن با خلوص کمتر از 60 درصد، 20 درصد کلوخه با خلوص بیشتر از 60 درصد و 5 درصد آن مربوط به کلوخه با خلوص بیشتر از 63 درصد بوده است. به عبارت دیگر در حال حاضر سنگ آهن صادراتی از هند مصرف چندانی در بازار داخلی این کشور ندارد.
به همین دلیل برخی از دست اندرکاران بر این باورند که دولت هند به منظور افزایش سوددهی خود و صادرات سنگ آهن با قیمت های بالا، تعرفه گمرکی صادرات سنگ آهن را بالا برده است و همان طور که در 2007 و 2008 شاهد آن بودیم با کاهش قیمت سنگ آهن و افت صادرات این کشور مجددا تعرفه گمرکی صادرات را کاهش خواهد داد.
در صورتی که سیاست اخیر دولت هند تاثیر معکوسی داشته باشد و صادرات سنگ آهن این کشور کاهش یابد، بسیاری از معادن کوچک و متوسط بسته خواهند شد و این امر بر صنایع دیگر از جمله حمل و نقل و بنادر نیز تاثیر گذاشته و منجر به کند شدن رشد اقصادی این کشور خواهد شد.
به همین دلیل خطری بازار سنگ آهن چین را تهدید نمی کند و احتمال کاهش صادرات سنگ آهن هند به چین ضعیف است. در حال حاضر تنها مسئله ای که می تواند منجر به کاهش صادرات سنگ آهن هند شود، مسائل زیربنایی از جمله امکانات بنادر و راه های این کشور می باشد چرا که معادن این کشور قدرت ارتقا سطح کیفی بنادر و راه ها را ندارند.
مرکز خدمات فولاد ایران