پایگاه خبری فولاد ایران- وقتی این هفته وزرای دارایی و روسای بانکهای مرکزی جهان برای نشستهای بهاره صندوق بینالمللی پول (IMF) و بانک جهانی در واشنگتن گرد هم میآیند، شاید خاطرهای مشابه از پاییز ۲۰۰۸ در ذهنها زنده شود؛ زمانی که بحران اقتصادی جهانی ناشی از سقوط بانک Lehman Brothers بازارهای مالی را لرزاند.
در آن زمان، بانکهای مرکزی به طور هماهنگ اقدام به کاهش نرخ بهره کردند، و «آلیستر دارلینگ»، وزیر دارایی وقت بریتانیا، از همتایان خود در گروه هفت (G7) خواست تا با الگوبرداری از بریتانیا، بانکهای ورشکسته را نجات دهند.
در سال ۲۰۰۸، اشتباهات سیاستگذاری از جمله نظارت ضعیف مالی، بخشی از دلایل بحران بودند. اما اکنون در نشست سال ۲۰۲5، آشفتگی کنونی کاملاً زاییده سیاستهای کاخ سفید است. تعرفههای تجاری یکجانبه و نامنظم دونالد ترامپ، اگرچه برای ۹۰ روز متوقف شدهاند، اما هنوز تعرفه ۱۰٪ فراگیر و افزایش تعرفهها علیه چین، به عنوان رقیب ژئوپولیتیک ایالات متحده، یک شوک تاریخی به نظام تجارت جهانی وارد کردهاند.
به گزارش فولاد ایران، در حالی که در بحران ۲۰۰۸، اتحاد بین اقتصادهای بزرگ جهانی ممکن بود، اکنون چنین اتحاد نظری غیرممکن است. هر کشور از اعضای گروه G7 تلاش دارد بهصورت جداگانه با دولت ترامپ برخورد کند. بریتانیا، در حالی که به رابطه خاص (special relationship) خود با آمریکا چنگ زده، از انتقاد علنی خودداری کرده و امیدوار است تعرفهها برداشته شوند.
اتحادیه اروپا که ممکن است با تعرفههای ۲۰٪ مواجه شود، بهدنبال تلافیجویی است. مارک کارنی، رئیس سابق بانک مرکزی بریتانیا و رهبر فعلی کانادا، رویکردی تهاجمی اتخاذ کرده و به رأیدهندگان هشدار میدهد که روابط با آمریکا دچار آسیب غیرقابل جبرانی شده است.
این واکنش آشفته و ناهماهنگ، همان چیزی است که بهنظر میرسد ترامپ با اشتیاق آن را دنبال میکند؛ همانطور که در ماه جاری هنگام ارائه «جدول امتیازدهی تعرفهها» در باغ رز کاخ سفید آن را به نمایش گذاشت.
آیندهای نامشخص برای همکاری جهانی
در چنین فضایی، تنها میتوان انتظار صدور بیانیهای خنثی و بدون محتوای واقعی از نشست G7 داشت؛ نشستی که وزیر خزانهداری ترامپ، اسکات بسنت (سرمایهدار سابق صندوق پوششی)، نیز در آن حضور دارد. نشانههایی از رویکرد بسنت، زمانی مشخص شد که در دیدار با وزیر اقتصاد اسپانیا، از او بهدلیل کمکاری در هزینهکرد نظامی انتقاد کرد.
در همین حال، نگرانیها درباره نوسانات بازار اوراق قرضه و تهدیدهای احتمالی علیه ثبات مالی در حال افزایش است. جی پاول، رئیس فدرال رزرو، که مدتها هدف حملات ترامپ بوده، اکنون با تردیدهایی درباره استقلال خود مواجه است. فدرال رزرو که پیشتر نقش محوری در تضمین ثبات سیستم مالی جهانی داشت، حالا مشخص نیست که تا چه حد آماده ایفای چنین نقشی در بحران بعدی است.
گوردون براون، نخستوزیر سابق بریتانیا که در پاسخ جهانی به بحران ۲۰۰۸ نقش محوری داشت، خواستار ایجاد یک "ائتلاف از کشورهای مایل" شده است تا روابط تجاری میان کشورهایی غیر از ایالات متحده را تقویت کرده و از کشورهای فقیر جهان در برابر تبعات سیاستهای آمریکا محافظت کنند.
در گذشته، گروه G7 گاهی محور چنین اقدامات جمعی بوده است. اما اکنون، نشست این گروه تنها چند صد متر با کاخ سفیدی فاصله دارد که سیاست تجاریاش در هر نشست خبری غیرقابلپیشبینیتر میشود.
نهادهای چندجانبهای مانند صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی نیز ممکن است قربانی تمایل دولت ترامپ به بازنویسی نظم جهانی شوند. دولتی که میخواهد بودجه هر نهادی را که آمریکا را در اولویت قرار ندهد، قطع کند.
هنوز مشخص نیست که آیا هیچیک از سیاستگذاران جهانی حاضر در واشنگتن حاضرند چشماندازی متفاوت با رویکرد ترامپ ارائه دهند یا خیر؛ اما حتی اگر چنین نکنند، تقابل میان ایالات متحده و سایر کشورها در این نشستها کاملاً مشهود خواهد بود. و همچون سال ۲۰۰۸، نشانهها برای آینده اقتصاد جهانی، چندان امیدوارکننده نیستند.
منبع: The Gurdian