پایگاه خبری فولاد ایران- با آغاز جنگ تجاری جدید رئیسجمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، علیه چین، تحلیلگران میگویند که او این بار با رقیبی قویتر و آمادهتر در پکن مواجه است.
از زمان بازگشت ترامپ به کاخ سفید در ژانویه، او یک تعرفه ۲۰ درصدی بر واردات چین اعمال کرده است و دلیل آن را ناتوانی پکن در مهار صادرات مواد افیونی کشنده مانند فنتانیل به ایالات متحده عنوان کرده است.
این تعرفه علاوه بر تعرفههای قبلی است که ترامپ و جو بایدن، رئیسجمهور پیشین ایالات متحده، بر بیش از ۴۰۰ میلیارد دلار از کالاهای چینی اعمال کرده بودند.
به گزارش فولاد ایران، پس از محکوم کردن تعرفههای جدید آمریکا به عنوان "زورگویی" و "ارعاب"، پکن هفته گذشته با اعلام تعرفه ۱۰ تا ۱۵ درصدی بر برخی از کالاهای کشاورزی آمریکا، از جمله ذرت، گوشت گاو، گوشت خوک، لبنیات و سویا، مقابله به مثل کرد.
این تعرفهها که از روز دوشنبه اجرایی شدند، پس از اعلام تعرفههای ۱۰ درصدی بر نفت خام، ماشینآلات کشاورزی، کامیونهای سبک و برخی خودروها و تعرفههای ۱۵ درصدی بر زغالسنگ و گاز طبیعی مایع در ماه گذشته صورت گرفت.
لین جیانگ، سخنگوی وزارت خارجه چین، هفته گذشته به خبرنگاران گفت:
"اگر جنگ چیزی است که آمریکا میخواهد، چه جنگ تعرفهای باشد، چه جنگ تجاری یا هر نوع جنگ دیگری، ما آمادهایم تا انتها بجنگیم."
شرایط متفاوت نسبت به سال ۲۰۱۸
اگرچه این اقدامات تلافیجویانه یادآور جنگ تجاری ترامپ در سال ۲۰۱۸ است، اما امروز هم واشنگتن و هم پکن در شرایط کاملاً متفاوتی نسبت به هفت سال پیش قرار دارند.
دو اقتصاد بزرگ جهان در سالهای اخیر به طور تدریجی از یکدیگر جدا شدهاند و این کاهش وابستگی متقابل، اثرگذاری تعرفهها را کاهش داده است.
به گفته کریستوفر بدور، معاون تحقیقات چین در شرکت Gavekal Dragonomics در پکن، تعرفههای جدید برای چین "قابل مدیریت" هستند و حتی کمتر از نرخ ۶۰ درصدی است که ترامپ در کمپین انتخاباتی خود تهدید کرده بود.
او در مصاحبهای با الجزیره گفت:
"نمیخواهم تأثیر این تعرفهها را کماهمیت جلوه دهم—زیرا این اقدام تقریباً نرخ تعرفههای مؤثر بر کالاهای چینی را سه برابر میکند، که مسئله مهمی است."
"اما صادرات چین به ایالات متحده تنها بخش کوچکی از کل اقتصاد این کشور را تشکیل میدهد."
کاهش سهم تجارت چین و آمریکا
بر اساس دادههای بلومبرگ، سهم چین از کل تجارت ایالات متحده (مجموع صادرات و واردات) از ۱۵.۷ درصد در سال ۲۰۱۸ به ۱۰.۹ درصد در سال ۲۰۲۴ کاهش یافته است.
در همین مدت، سهم آمریکا از تجارت کل چین نیز از ۱۳.۷ درصد به ۱۱.۲ درصد کاهش یافته است.
لین سانگ، اقتصاددان ارشد چین در بانک ING، معتقد است که پکن در حال حاضر از تعرفههای آمریکا هراسان نیست.
او به الجزیره گفت:
"اگرچه جلوگیری از این تنشهای تجاری ترجیح داده میشد، اما چین برای آن برنامهریزی کرده است، بنابراین نمیتوان گفت که نگرانی و وحشت وجود دارد."
با این حال، او هشدار داد که هرگونه افزایش تعرفهها میتواند برخی از بخشهای تجارت را غیرقابل دوام کند و بر برخی شرکتها تأثیر بگذارد.
علاوه بر این، برخی شرکتهای چینی مانند Shein و Temu با استفاده از معافیت تعرفهای برای محمولههای زیر ۸۰۰ دلار، موفق شدهاند کالاهای ارزانقیمت را مستقیماً به مشتریان آمریکایی بفروشند.
سیاستهای مالی چین، سدی در برابر فشارهای آمریکا
در نشستهای "دو جلسه" هفته گذشته در پکن، کنگره ملی خلق چین چندین اقدام محرک مالی را اعلام کرد، از جمله افزایش سطح بدهی دولتهای محلی و انتشار ۱.۳ تریلیون یوان (معادل ۱۷۹ میلیارد دلار) اوراق قرضه بلندمدت دولتی.
کارستن هولز، متخصص اقتصاد چین در دانشگاه علوم و فناوری هنگکنگ، معتقد است که سیاستهای داخلی چین حاشیه امنی در برابر فشارهای ایالات متحده ایجاد کرده است.
او به الجزیره گفت:
"حتی اگر ترامپ واردات از چین را به طور کامل ممنوع کند—که در دنیایی که اکثر آیفونها در چین تولید میشوند، بعید به نظر میرسد—تأثیر آن بر تولید ناخالص داخلی چین تنها کسری از یک درصد خواهد بود."
آیا چین آماده مذاکره با ترامپ است؟
برخی تحلیلگران بر این باورند که با وجود موضع قویتر چین نسبت به سال ۲۰۱۸، پکن همچنان مایل به مذاکره با ترامپ است—حداقل در حال حاضر.
یکی از نشانههای تمایل چین به مذاکره این است که دور اول تعرفههای انتقامجویانه آن نسبتاً ملایم و محدود به تعداد کمی از کالاها بوده است.
ایوان راجرز پی، تحلیلگر صنایع غذایی و کشاورزی در شرکت تحقیقاتی Trivium China در پکن، به الجزیره گفت:
"این اقدامات نشان میدهند که چین قصد ندارد در برابر فشارهای تجاری تسلیم شود، اما در عین حال نمیخواهد وارد یک درگیری تجاری شدید شود که توافق را دشوارتر کند."
به گفته او، پکن احتمالاً به دنبال یک توافق "مرحله دوم" مشابه توافق "مرحله اول" با ترامپ در سال ۲۰۲۰ است که به جنگ تجاری اول پایان داد.
در آن توافق، چین متعهد شد که طی دو سال ۲۰۰ میلیارد دلار کالا و خدمات از ایالات متحده خریداری کند، اما تنها ۵۸ درصد از این تعهد را برآورده کرد که به دلیل همهگیری کووید-۱۹ مختل شد.
خطرات برای ترامپ
برخی تحلیلگران معتقدند که ترامپ ممکن است در این جنگ تجاری زیادهروی کند.
در جنگ تجاری گذشته، او تنها بر چین تمرکز داشت، اما این بار کشورهایی مانند مکزیک و کانادا را نیز هدف قرار داده است.
ترامپ همچنین با سرعتی بالا در حال اجرای تعرفهها است—او در مدت حدود یک ماه، بر ۱.۴ تریلیون دلار کالا تعرفه اعمال کرد، در حالی که در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹، تعرفهها بر ۳۸۰ میلیارد دلار واردات اعمال شده بود.
با این حال، مشخص نیست که تعرفههای ترامپ تا چه حد پایدار خواهند ماند.
کریستوفر بدور از Gavekal Dragonomics گفت:
"چیزهای زیادی وجود دارند که ممکن است برای ترامپ اشتباه پیش بروند. این امکان وجود دارد که او مجبور شود بسیاری از این تعرفهها را لغو کند، زیرا پیامدهای اقتصادی داخلی ایالات متحده بسیار بد خواهد بود."
او افزود:
"چین رویکرد متفاوتی دارد: صبر کنیم و ببینیم چه اتفاقی میافتد، و در این میان، با اجرای سیاستهای مالی، تأثیر تعرفهها را کاهش دهیم."
منبع: الجزیره