پایگاه خبری فولاد ایران- رئیسجمهور آمریکا بزرگترین محرک برای یکپارچگی اروپا از زمان پایان جنگ سرد را فراهم کرده است.
دونالد ترامپ هرگز برنده جایزه نوبل صلح نخواهد شد. اما او باید یکی از گزینههای قوی برای دریافت جایزه شارلمانی باشد – جایزهای که هر ساله به فردی اعطا میشود که بیشترین نقش را در اتحاد اروپا ایفا کرده است. به گزارش فولاد ایران، ترامپ با نزدیکی به روسیه، تضعیف ناتو، تهدید اتحادیه اروپا با تعرفهها و تقویت جناح راست افراطی در اروپا، عملاً باعث تحرک جدیدی در مسیر همگرایی اروپایی شده است. گامهای اساسی برای وحدت بیشتر اروپا – که برای دههها متوقف شده بود – اکنون در حال اجراست.
سه حوزه کلیدی در این مسیر وجود دارد:
1. دفاع مشترک اروپا
2. ایجاد بدهی مشترک اروپایی
3. ترمیم شکاف بین بریتانیا و اتحادیه اروپا
چرخش چشمگیر افکار عمومی در اروپا
تحولات اخیر بر پایه تغییرات شدید در افکار عمومی اروپاییان شکل گرفته است. طبق یک نظرسنجی، ۷۸٪ از مردم بریتانیا، ۷۴٪ از آلمانیها و ۶۹٪ از فرانسویها ترامپ را یک تهدید برای کشورشان میدانند. در نظرسنجی دیگری، ۸۵٪ از آلمانیها، فرانسه را یک شریک قابلاعتماد میدانند، در حالی که این میزان برای بریتانیا ۷۸٪ است – اما اعتماد به آمریکا تنها ۱۶٪ است.
بسیاری از رهبران اروپا، ترامپ و سیاستهای او را یک تهدید جدی برای قاره سبز میدانند، هرچند که به دلایل دیپلماتیک از بیان آن خودداری میکنند. اما همزمان، آنها به شدت از وابستگی اروپا به حمایت نظامی آمریکا نگران هستند. این نگرانی صرفاً در مورد هزینههای مالی نیست، بلکه به وابستگی خطرناک به فناوری و تسلیحات آمریکایی برمیگردد.
اروپاییها به خوبی میبینند که قطع کمکهای اطلاعاتی و نظامی آمریکا به اوکراین چه مشکلاتی برای کییف ایجاد کرده است. بنابراین، آنها یک سیاست دومرحلهای را دنبال میکنند:
1. تا حد ممکن، وابستگی نظامی به آمریکا را به تأخیر بیندازند.
2. همزمان، خود را با سرعت بیشتری برای استقلال دفاعی آماده کنند.
به همین دلیل است که اتحادیه اروپا اخیراً تصمیم گرفت ۱۵۰ میلیارد یورو برای صنعت دفاعی اروپا تأمین مالی کند. این سرمایهگذاری احتمالاً بر سیستمهای دفاع هوایی – که اروپا بیشترین وابستگی را به آمریکا دارد – متمرکز خواهد شد.
بدهی مشترک اروپا و چالش دلار
انتشار بدهی مشترک اروپایی فقط برای تأمین مالی دفاع نیست. این اقدام همچنین میتواند باعث تقویت یورو به عنوان یک ارز ذخیره جهانی در برابر دلار آمریکا شود. رفتار غیرقابل پیشبینی دولت ترامپ باعث افزایش تقاضای جهانی برای جایگزینی اوراق قرضه آمریکایی (US Treasuries) شده است.
کشورهای صرفهجو مانند آلمان، همواره مخالف بدهی مشترک بودهاند، اما این تابو در طول همهگیری کووید-۱۹ تا حدی شکسته شد. اکنون، به نظر میرسد که به طور کامل کنار گذاشته خواهد شد.
ترامپ و نزدیکی دوباره بریتانیا و اتحادیه اروپا
آخرین «لطف» ترامپ به اروپا این است که روند نزدیکی دوباره بریتانیا و اتحادیه اروپا را تسریع کرده است.
کییر استارمر و امانوئل مکرون، رهبران بریتانیا و فرانسه، در مورد بحران اوکراین همکاری نزدیکی داشتهاند و احتمال دارد که با مرتس (صدراعظم آینده آلمان) یک مثلث قدرت تشکیل دهند.
یکی از مکانیزمهای کلیدی برای افزایش بودجه دفاعی اروپا، یک "صندوق دفاعی اروپایی" جدید است که بریتانیا نیز میتواند در آن مشارکت کند. این ایده نهتنها به تقویت نظامی اروپا کمک میکند، بلکه شکل جدیدی از همکاری میان بریتانیا و اتحادیه اروپا فراهم میآورد، بدون اینکه موضوع حساس برگزیت دوباره باز شود.
ترمیم آسیبهای ناشی از برگزیت نشاندهنده آن است که این دوران تنها یک تهدید نیست، بلکه یک فرصت نیز محسوب میشود.
اروپا اکنون میتواند یک محیط تجاری باثباتتر از آمریکا تحت رهبری ترامپ ارائه دهد. این موضوع در عملکرد نسبی بازارهای سهام در آمریکا و اروپا منعکس شده است.
همچنین، حملات ترامپ به دانشگاههای آمریکایی فرصتی را برای اروپا فراهم کرده است تا پژوهشگران برتر را به این قاره جذب کند. اگرچه حقوق و بودجه تحقیقاتی در اروپا به مراتب کمتر از آمریکاست، اما در مقایسه با مبالغ هنگفتی که اکنون برای هزینههای دفاعی در نظر گرفته شده، این مبالغ ناچیز است.
البته، مسیر اتحاد اروپا همیشه پر از اختلافنظر و چالش خواهد بود. فرانسه و آلمان در مورد نحوه تخصیص بودجه دفاعی اتحادیه اروپا دچار اختلاف شدهاند و این دست تنشها، تردیدها درباره موفقیت پروژه وحدت اروپا را تشدید میکند.
اما نباید فراموش کرد که در گذشته هم مسیر اتحاد اروپا همواره با موانع بزرگی روبهرو بوده است. از ایجاد جامعه زغالسنگ و فولاد اروپا در دهه ۱۹۵۰ گرفته تا معرفی یورو در دهه ۱۹۹۰، همه این پیشرفتها ابتدا با تردید و بحران همراه بودند.
اما رهبران اروپایی در نهایت توانستند این موانع را پشت سر بگذارند، زیرا انگیزه سیاسی برای توافق، قویتر از هر اختلافی بود. اروپا در گذشته به این چالشها با قدرت و خلاقیت پاسخ داده است. این بار نیز میتواند چنین کند.
منبع: فایننشال تایمز