پایگاه خبری فولاد ایران- در تقاطع تجارت و تغییرات اقلیمی، اهمیت این موضوع به دلیل تنشهای ژئوپلیتیکی، رقابت اقتصادی و فوریت کاهش انتشار کربن بیشتر شده است. با اجرای سیاستهای تجاری و اقلیمی توسط اقتصادهای بزرگ، مقررات ناهماهنگ باعث نگرانیهایی در مورد رقابتپذیری، نشت کربن و تعامل در زنجیرههای ارزش جهانی شده است. در این زمینه، درک مقیاس انتشار گازهای گلخانهای نهفته در تجارت بسیار مهم است.
به گزارش فولاد ایران، انتشار گازهای گلخانهای نهفته در تجارت، تمامی گازهای گلخانهای (GHG) تولید شده برای ساخت کالاهای تجاری بینالمللی را شامل میشود. در بحثهای اقلیمی، معمولاً انتشار گازهای گلخانهای بر اساس کشورها اندازهگیری میشود. دو رویکرد برای این کار وجود دارد:
1. رویکرد تولید محور: در این روش، انتشار گازهای گلخانهای بر اساس تولید کشورها محاسبه میشود. این روش تنها انتشار گازهای تولید شده در مرزهای کشورها را در نظر میگیرد و نیازی به مفهوم انتشار گازهای نهفته در تجارت ندارد.
2. رویکرد مصرف محور: در این روش، انتشار گازهای گلخانهای بر اساس مصرف نهایی کشورها محاسبه میشود. به این معنی که تمامی گازهای گلخانهای تولید شده در کشورهای دیگر برای تولید کالاهایی که در یک کشور مصرف میشوند، در محاسبات لحاظ میگردد. در اینجا مفهوم "انتشار گازهای وارداتی" یا گازهای نهفته در تجارت اهمیت پیدا میکند.
در برخی کشورها، مقرراتی برای محاسبه میزان انتشار کربن در سطح محصولات وجود دارد که نیازمند ارزیابی دقیق زنجیره تأمین است. همچنین، گازهای گلخانهای میتوانند از طریق کالاهای غیرصنعتی مانند مواد غذایی نیز وارد شوند که روشهای سنجش مخصوص به خود را دارند.
انتشار گازهای گلخانهای وارداتی شاخصی کلیدی برای مدیریت ریسکهای نشت کربن است. به عنوان مثال، کاهش انتشار داخلی یک کشور ممکن است منجر به افزایش انتشار در خارج از کشور شود، زیرا تولید داخلی جای خود را به واردات میدهد.
حدود ۲۳٪ از کل انتشار جهانی گازهای گلخانهای از طریق تجارت بین کشورها اتفاق میافتد. این بدان معناست که یک چهارم انتشار گازهای گلخانهای جهان ناشی از تولید کالاهایی است که در کشورهای دیگر مصرف میشوند.
کشورهای گروه ۲۰ (G20) نقش اصلی را در این موضوع دارند، زیرا ۸۰٪ از انتشار گازهای نهفته در تجارت مربوط به این کشورها است. این امر نشاندهنده پتانسیل بالای کاهش انتشار کربن از طریق سیاستهای تجاری مرتبط با اقلیم در این کشورهاست.
چگونه انتشار گازهای گلخانهای در تجارت اندازهگیری میشود؟
روشهای مختلفی برای اندازهگیری انتشار گازهای نهفته در تجارت وجود دارد. متداولترین روش، استفاده از مدلهای ورودی-خروجی چندمنطقهای (MRIOs) است که دادههای حسابهای انتشار گازهای گلخانهای را با جدولهای ورودی-خروجی اقتصادی ترکیب میکند.
یک روش دیگر، ارزیابی چرخه عمر (LCA) است که انتشار گازهای گلخانهای را در کل چرخه عمر یک محصول محاسبه میکند. این روش دقیقتر اما مقیاسپذیری کمتری برای تحلیلهای ملی دارد.
در چارچوب کنونی تغییرات اقلیمی، کشورها عمدتاً انتشار گازهای گلخانهای را بر اساس تولید داخلی گزارش میدهند و انتشار گازهای نهفته در تجارت کمتر مورد توجه قرار میگیرد.
با این حال، نگرانیها درباره نشت کربن و رقابت ناعادلانه باعث شده برخی کشورها به مکانیسمهای تعدیل کربن در مرزها (BCA) روی آورند.
در مجموع، سیاستهای تجاری بهطور فزایندهای بر انتشار گازهای مصرفی تمرکز کردهاند، اما رویکردهای مختلف کشورها در دامنه، روشهای قیمتگذاری، گزارشدهی و تأییدیهها متفاوت است.
منبع: مجمع جهانی اقتصادی