پایگاه خبری فولاد ایران- در میان رونق داده های انفجاری و هوش مصنوعی، رقابت ابرقدرت ها داغ می شود.
پارک فناوری نوساجایا شبیه هر پروژه ساختمانی دیگری است، اما ظاهر آن فریبنده است. Nusajaya در قلب یک رونق عظیم مرکز داده است که در یکی از سریع ترین مناطق جهان در حال رشد است. اما برای آمریکا این منظره زیبا نیست. حتی با افزایش حضور نظامی خود در آسیا، خطر عقب افتادن در رقابت دیجیتال او را تهدید می کند.
به گزارش فولاد ایران، این رقابت بر سر کنترل و مالکیت مراکز داده، کابل‌های زیردریایی و سیم‌کشی که زیربنای فیزیکی اینترنت را تشکیل می‌دهند، در جریان است. آمریکا از زمان جنگ جهانی دوم بر زیرساخت های ارتباطی تسلط داشته است. اما چنگالهایش از دست رفته است. بر اساس شاخص ترکیبی «وابستگی دیجیتال» که سخت افزار، نرم افزار و مالکیت معنوی را ارزیابی می کند، چین در دهه گذشته از نظر فناوری بسیار خودمختارتر شده است.
در سراسر آسیا، وابستگی به ابرقدرت ها و میزان همپوشانی در کشورهای مختلف متفاوت است. در میان شرکت‌های ابری بزرگ، چین همه خوشه‌های رایانش ابری را در تایلند و فیلیپین کنترل می‌کند، علی‌رغم این واقعیت که آمریکا هر دو را «متحدان بزرگ غیر ناتو» می‌داند. از بین 12 کشور آسیایی، هفت کشور خوشه های ابری خود را توسط شرکت های چینی اداره می کنند. بر اساس مطالعه ای که در سال 2023 توسط Vili Lehdonvirta و همکارانش در موسسه اینترنت آکسفورد انجام شد، استرالیا، هند و کره جنوبی عمدتاً دارای سیستم های آمریکایی هستند.
شرکت های چینی در حال حاضر ردپای بزرگی در فضای ابری دارند. به عنوان مثال علی بابا در 9 کشور آسیایی مراکز داده دارد و این روند قرار است تشدید شود. بیش از 500 مرکز داده متوسط تا بزرگ از سال 2021 در آسیا راه اندازی شده است و 270 مرکز دیگر ممکن است سال آینده آنلاین شوند. بر اساس گزارش GSMA، یک نهاد تجاری، انتظار می رود ترافیک داده های موبایل در آسیا تا سال 2030 چهار برابر شود. نیازهای محاسباتی جدید برای کاربردهای هوش مصنوعی، تقاضای مرکز داده را بیشتر افزایش داده است.
الزامات تجاری را نمی توان به راحتی از امنیت جدا کرد. وزارت برنامه‌ریزی چین داده‌ها را در کنار زمین، نیروی کار و سرمایه به عنوان «عامل تولید» می‌بیند. مبشرهای اولیه اینترنت فکر می کردند که داده ها آزادانه از طریق یک شبکه غیرمتمرکز جریان می یابد. اما در عوض، چهار نقطه تاریک وجود دارد: «نقاط تبادل اینترنت» (IXP)، که به شرکت‌های اینترنتی اجازه می‌دهد با هدایت ترافیک در کانال ها به جای سراسر جهان، هزینه‌های خود را کاهش دهند. مراکز داده؛ کابل های فیبر نوری زیر دریا؛ و شرکت های مخابراتی همه در برابر جاسوسی آسیب پذیر هستند. ضربه زدن به کابل های زیردریایی از زمان جنگ سرد یک ترفند ترسناک بوده است. ایستگاه های فرود، هاب هایی برای شنود داده ها هستند. دولت آمریکا هشدار داده است که حضور چینی ها در IXP ها "قابلیت مسیریابی نادرست ترافیک" را ایجاد می کند. حتی اگر داده های جریان یافته از طریق IXP ها رمزگذاری شده باشند، برخی کارشناسان فکر می کنند ابرداده ها ممکن است در معرض دید قرار گیرند.
مقامات آمریکایی نگرانند که چین در یک بحران ممکن است مراکز داده یا خدمات مخابراتی را تعطیل کند. علاوه بر این، چین می‌تواند جاسوسی سایبری را با لژیون هکرهای مرتبط با دولت ترکیب کند تا کشورهایی را که از آنها خشمگین می‌شوند، آزار دهد.
سهم بالای شرکت های چینی در بازار تا حدی منعکس کننده برنامه آشکار دولت چین است. چین «حاکمیت داده‌ها» را در داخل و خارج از کشور ترویج کرده است و سهم خود را در نهادهای تنظیم استاندارد فنی جهانی افزایش داده است. دولت‌های تحت کنترل مانند ویتنام از قوانین سخت‌گیرانه محلی‌سازی داده‌های چین الهام گرفته‌اند، که به داده‌های ایجاد شده در چین نیاز دارد که به صورت فیزیکی در آنجا ساکن شوند و در عین حال انتقال‌های خروجی را محدود می‌کنند. این قوانین داده های چینی را از دست شرکت های آمریکایی مانند اپل و تسلا خارج کرده است. امیلی د لا برویر و ناتان پیکارسیک، دو محقق، استراتژی چین را به عنوان یک انگیزه برای «تسلط نامتقارن» می‌دانند، که زیرساخت‌های داده‌اش را در کشورهای دیگر ایجاد می‌کند و در عین حال از دخالت خارجی محافظت می‌کند.
تلاش‌های آمریکا برای مهار نفوذ دیجیتال چین به موفقیت‌هایی دست یافته است. محدودیت‌های آمریکا بر روی تراشه‌های با فناوری پیشرفته احتمالاً جاه‌طلبی‌های مرکز داده هوش مصنوعی چین را متوقف می‌کند. مقامات چندین پروژه کابلی اقیانوس آرام را از فرود در هنگ کنگ مسدود کرده اند و آنها را از طریق مکان های دوستانه تر مانند فیلیپین تغییر مسیر داده اند. در سال 2022، آمریکا با کمک‌های مالی و تهدیدهای تحریمی، HMN Tech را که یکی از شرکت‌های فرعی هوآوی است، از راه‌اندازی شبکه کابلی که آسیای جنوب شرقی را به اروپا متصل می‌کند، کنار گذاشت. پیوندهای مستقیم کابلی آمریکایی-چینی از بین رفته است.
برخی از متحدان آمریکایی مخالف ساخت دیجیتال چین هستند. ژاپن و استرالیا با اشاره به خطراتی که حاکمیت آنها را تهدید می کند، شرکت های چینی را سرکوب کرده اند. آنها زیرساخت های هواوی و ZTE 5G را ممنوع کرده اند. در سپتامبر، ژاپن و استرالیا برنامه مشترکی را برای ایجاد زیرساخت های دیجیتال در کشورهای جزیره اقیانوس آرام راه اندازی کردند. نخست‌وزیر تووالو، قوی‌ترین حامی تایوان در اقیانوس آرام، به روزنامه Nikkei Asia، گفت که نگران فشار سایبری چین است.
هند پا را فراتر گذاشته و صدها اپلیکیشن چینی را ممنوع کرده و چندین شرکت چینی از جمله علی بابا و شیائومی، یک تولیدکننده تلفن، را مورد بررسی قرار داده است. علی بابا در سال جاری مراکز داده خود را در هند و استرالیا تعطیل کرد. برخی از مقامات آمریکایی خواهان ایجاد نوع جدیدی از پیمان تجارت دیجیتال در آسیا هستند که دسترسی به فناوری‌ها و استانداردهای هوش مصنوعی و امنیت سایبری را ارائه می‌کند، در ازای تضمین‌هایی مبنی بر عدم استفاده از برخی فناوری‌های چینی.
تا آن زمان، بسیاری از کشورها شرط های سایبری خود را ارائه می دهند. هشدارها در مورد خطرات زیرساخت های دیجیتالی چینی بر سر زبان ها می افتد. هکرهای چینی از ویتنام تا اندونزی به دولت‌ها نفوذ کرده‌اند و برای جاسوسی از مسافران اویغور در مالزی و تایلند، به شبکه‌های مخابراتی نفوذ کرده‌اند. در فیلیپین، جایی که حداقل یک شبکه بزرگ مخابراتی روی هواوی 5G اجرا می‌شود، اداره دفاع سایبری به طرز تاسف‌باری با کمبود بودجه مواجه است. با شتاب گرفتن توسعه دیجیتالی آسیا، وفاداری کشورها در کابل ها و مراکز داده آن ها اعم از اینکه متوجه شوند یا ندانند، نشان داده می شود.
منبع: اکونومیست