پایگاه خبری فولاد ایران – در اواخر جنگ جهانی دوم، بلافاصله پس از اینکه دکتر فدرال، چرچیل و استالین جهان را در حوزه‌های نفوذ تقسیم کردند، رئیس‌جمهور آمریکا با یک کشتی نیروی دریایی آمریکا رفت تا بی سر و صدا با عبدالعزیز بن سعود، پادشاه عربستان سعودی دیدار کند. در ازای حمایت از حاکمیت سعودی ها، پادشاه عربستان موافقت کرد که شرکت های نفتی آمریکایی به نفت کشورش دسترسی داشته باشند.
برای چندین دهه، پنج شرکت بزرگ نفت بخش خصوصی جهان، اکسون موبیل و شورون آمریکا، بریتیش پترولیوم و شل بریتانیا، و توتال انرژی فرانسه، از آمریکای جنوبی تا سیبری حفاری انجام داده اند. اکنون تعدادی از عوامل ژئوپلیتیکی، اقتصادی و محیطی باعث می‌شود که این «ابر بزرگ‌ها» به طور فزاینده‌ای نه به شرق و غرب، بلکه به شمال و جنوب نگاه کنند.
این تغییر وضعیت زمانی اتفاق می‌افتد که خزانه‌های بزرگ نفت پس از دو سال قیمت‌های انرژی بسیار بالا پر شده است. در 2 فوریه، شل سود خالص سالانه 42 میلیارد دلاری سال 2022 را معرفی کرد که بیش از دو برابر رقم سال قبل و بالاترین میزان در بیش از یک قرن اخیر به عنوان یک شرکت سهامی عام است. این امر پس از اعلام اکسون موبیل مبنی بر رکورد سود خالص سالانه 56 میلیارد دلاری صورت گرفت. رقیب اصلی داخلی آن، شورون، گزارش داد که سود خالص خود بیش از دو برابر شده و به 37 میلیارد دلار رسیده است. بریتیش پترولیوم و توتال به ترتیب در رتبه های بعدی سوددهی قرار گرفتند.
در مجموع، این پنج شرکت بزرگ در سال گذشته حدود 150 میلیارد دلار سود به دست آوردند و می توانند در سال 2023 دوباره به همان میزان سود ببرند.
پس از چندین سال سرمایه گذاری سرکوب شده در نفت و گاز در نتیجه تخریب تقاضای ناشی از بیماری همه گیر و خصومت سیاست های مرتبط با آب و هوا، شرکت های بزرگ نفت بار دیگر برای یافتن نفت و استخراج آن از زمین هزینه می کنند. اما این همه پول جدید به همان مکان های قدیمی سرازیر نمی شود. ادوارد مورس از بانک سیتی گروپ می گوید که غول های نفتی غرب در حال تجربه «تغییر اساسی در تفکر» هستند. شرکت‌های آمریکایی در حال شکست دادن عقب‌نشینی از مناطق دوردست هستند که سرشار از ریسک‌های سیاسی است یا زیرساخت‌های لازم برای عرضه هیدروکربن‌ها را تا حد امکان پاکیزه به بازار ندارند. این به معنای علاقه کمتر به خارج از قاره آمریکا است. اکسون موبیل، مانند اکثر شرکت های غربی، روسیه را پس از حمله به اوکراین ترک کرده و تجهیزات خود را در کشورهایی مانند کامرون، چاد، گینه استوایی و نیجریه تخلیه کرده یا می‌خواهد تخلیه کند. شورون پروژه هایی را در بریتانیا و دانمارک و همچنین برزیل فروخته است و امتیازات در حال انقضای خود در اندونزی و تایلند را تمدید نکرده است.
شورون و اکسون موبیل مقدار زیادی از سرمایه های خود را به آمریکای جنوبی و خود ایالات متحده منتقل می کنند. اکسون موبیل سرمایه گذاری زیادی در گویان انجام می دهد. شورون در نظر دارد امسال بیش از یک سوم سرمایه خود را به شیل آمریکا و 20 درصد دیگر را به خلیج مکزیک اختصاص دهد. ماه گذشته نیز، به برکت جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، تجارت مقداری نفت خام از ونزوئلا را از سر گرفت، دیکتاتوری که مدت ها در لیست شیطان های آمریکا قرار داشت.
به گزارش فولاد ایران، غول های نفتی اروپایی نیز در حال کاهش حضور در شرق و غرب خود هستند. بریتیش پترولیوم و شل، مانند اکسون موبیل، روسیه را ترک می کنند.
شل همچنین از شر دارایی های شیل خود در تگزاس خلاص شده و برخی از آنها را در خلیج مکزیک برای فروش گذاشته است. انتظار می رود توتال از آنگولا، آذربایجان، عراق، عمان و امارات متحده عربی خارج شود و در حال خروج از شن های نفتی کانادا است.
منبع: اکونومیست