پایگاه خبری فولاد ایران – سقف قیمت ها این روزها در صحنه انرژی رایج است. اتحادیه اروپا قیمت گاز را محدود می کند و گروه G7 در تلاش است تا قیمت نفت صادراتی روسیه را محدود کند. هر دوی اینها مداخله مستقیم در بازار از نوعی است که معمولاً با رژیم های استبدادی مرتبط است.
آیا سقف قیمت ها می تواند بازار آزاد را از بین ببرد؟ ایده بازار آزاد بازاری است که در آن قیمت یک محصول یا کالا صرفاً بر اساس مبانی آن تعیین می شود: عرضه و تقاضا.
واقعیت این است که امروزه بازار کاملاً آزاد وجود ندارد. تعداد زیادی بازیگر بزرگ در بازار وجود دارد. برای مثال بانک های سرمایه گذاری یا صندوق های دارایی دولتی، که قدرت کافی برای تغییر قیمت ها در هر روز خاص را دارند.
با این حال نوسانات بازار یک چیز است. مداخله مستقیم چیز دیگری است. در مواقع بحران و وحشت، تصمیماتی که باید گرفته شود، به ندرت از انواع رایج هستند. سقف قیمت گاز در اتحادیه اروپا شاید بهترین نمونه تا کنون باشد.
حدود پانزده عضو اتحادیه از ایده محدود کردن قیمت گاز طبیعی وارداتی حمایت کردند. به نظر می رسد این یک تصمیم محبوب است، با این حال، به طور قطع در میان تامین کنندگان این گاز از جمله نروژ، قطر و ایالات متحده محبوبیتی ندارد.
مشکل بزرگتر این است که این محدودیت دخالت مستقیم دولت در نحوه عملکرد بازارها است که مانع از ادامه فعالیت آنها می شود. و این خطر یک شکست واقعی است.
اگر به سقف‌های قیمتی به‌عنوان نوعی یارانه نگاه کنیم، تصویر و ریسک ممکن است واضح‌تر شود. یارانه دادن به یک محصول یا خدمات معمولاً منجر به تقاضای بیشتر برای این محصول یا خدمات می شود. اما اگر عرضه محدود باشد، قیمت های بازار افزایش می یابد.
این بدان معناست که دولت‌هایی که به محصول یا خدمات یارانه می‌دهند باید برای یارانه دادن به آن هزینه بیشتری بپردازند. و این به نوبه خود منجر به مالیات های بالاتر می شود زیرا پول باید از جایی تامین شود. در نهایت، این مصرف‌کننده است که به هر حال باید بیشتر پرداخت کند.
این یک سیستم بسیار شکننده است، همانطور که با فروپاشی اقتصاد بلوک شوروی سابق پس از سقوط دولت‌های توتالیتر و بازگشت به بازارهای آزاد که قیمت‌ها توسط تقاضا و عرضه پس از سال‌ها یارانه سنگین تعیین می‌شد، گواه آن است.
در همین حال، در حالی که رهبران اتحادیه اروپا در حال بررسی محدودیت های خود هستند، G7 اعلام کرده است که ظرف چند هفته آینده سقف قیمتی خود را برای نفت روسیه آماده خواهد کرد. ظاهراً ایده داشتن قیمت شناور به نفع قیمت ثابت کنار گذاشته شده است تا توسط بیمه‌گران و ارائه‌دهندگان خدمات مالی اعضای گروه اجرا شود.
با این حال بسیاری از سوالات بی پاسخ مانده است.
آنچه G7 روی آن شرط بندی می کند، عمدتاً این واقعیت است که 95 درصد از ناوگان کشتیرانی جهان بیمه خود را از گروه بین المللی باشگاه های حفاظت و غرامت انگلستان دریافت می کند. اگر این بیمه‌گران از پوشش محموله‌های روسی امتناع کنند، این محموله‌ها راه به جایی نمی‌برند.
با این حال، خود این واقعیت که هفت کشور ثروتمند جهان گرد هم آمده اند تا قیمت کالاهای مورد معامله در جهان را محدود کنند، موضوع بزرگی است. این امر به نوعی، مداخله در بازار در مقیاس بزرگتر از ایده سقف قیمت گاز اتحادیه اروپا است و این آن را به طور بالقوه خطرناک تر می کند.
به گزارش فولاد ایران، اگر روسیه به برنامه خود برای توقف فروش نفت به کشورهای دارای سقف عمل کند، ممکن است منجر به کاهش بیشتر تولید نفت این کشور شود.
این امر عرضه جهانی محدود را کاهش می دهد، قیمت نفت را بالاتر می برد و به تورمی که کل جهان با آن دست و پنجه نرم می کند، کمک می کند.
با این حال، بزرگ‌ترین ریسک این است که این طرح‌های محدودکننده قیمت، راه را برای مداخله مداوم‌تر در بازار در آینده باز می‌کنند. اگر یک بار اتفاق بیفتد، ممکن است دوباره پیش بیاید و هر بار متوالی آسان تر خواهد بود. و اگر این نوع مداخله، به اصطلاح، مزمن شود، پایان حتی توهم بازار آزاد و آغاز عصر جدیدی را رقم خواهد زد.
منبع: Oilprice