در سال 2008 که بانک لهمان برادرز ورشکسته شد 5 هزار میلیارد دلار کمک مالی و همکاری سراسری کشور های گروه جی 20 توانست اقتصاد جهان را سرپا نگه دارد ولی حال رویایی با مرحله دیگری از رکود مالی جهان شاید از این سخت تر باشد.
دولت ها برای آن که بحران ایجاد شده دو سال قبل را بهبود بخشند کوهی از بدهی ها را از بخش خصوصی به بخش دولتی منتقل نمودند. حال آن بدهی ها بازارهای مالی را به شدت در تنگنا گذاشته و جای دیگری برای انتقال این بار سنگین یافت نمی شود.
واکنش اروپا به بدهی های یونان دردسرهای اقتصادی و سیاسی را نمایان تر کرد که کشورهای بدهکار و کسانی که به آن ها وام داده اند را منتظر نگه داشت. هنوز مقامات کشور های اروپایی باید سرمایه گذاران را قانع کنند که یک برنامه کوتاه مدت کارآمد دارند که بتوانند کسری بودجه دولتی را پوشش دهد و برای رشد اقتصادی کند اروپا نیز راه حل دراز مدتی دارند. تا زمانی که آن ها موفق شوند بازار های مالی همچنان در نوسان خواهد ماند و بهبود شکننده اقتصاد این قاره نیز در معرض خطر قرار دارد.
اوایل ماه مه اروپا با ارائه بسته حمایتی یک هزار میلیارد دلاری خود گمان کرد که گام بزرگی برای بهبود اوضاع برداشته ولی با گذشت چندین روز باز سرمایه گذار ها تنش بالایی احساس کردند و بازار ها پر تلاطم شد.
کارشناسان بر این باورند که اروپا قصد دارد مشکل بدهی های پیش آمده را با ایجاد بدهی های بیشتر رفع کند. حل این مشکل احتیاج به بودجه کافی و همت سیاسی دارد. این دو عامل باید در کنار هم وجود داشته باشد در غیر این صورت جوابگو نخواهد بود.
اقتصاد دانان معتقدند که در این شرایط همت سیاسی وجود ندارد. کشور هایی که نتوانند هزینه ها را کاهش داده و مالیات را بالا ببرند دو گزینه دیگر پیش رو دارند، پرداخت بدهی یا به تاخیر انداختن آن. در مورد اروپا پرداخت کامل بدهی جوابگو نیست چون پرداخت حجم بالایی از بدهی در کوتاه مدت امکان پذیر نمی باشد و زمان می برد. شاید به تعویق انداختن راه باقیمانده آن ها باشد. باید کسی این بدهی را پوشش دهد، یا با انداختن هزینه ها بر دوش پرداخت کنندگان مالیات یا با فشار بر بدهکارها. که هر دو گزینه جالب نیست.
بدهکاران اصلی در اروپا کشور های یونان، پرتغال، ایرلند و اسپانیا هستند که تنها 4 درصد اقتصاد جهان را در بر گرفته اند. ولی این بدهی ها بر بهبود رشد اقتصادی جهان تاثیر گذاشته است. تا حدودی نگرانی از کاهش اعطای اعتبارات نیز وجود دارد. در کل اعتبارات بانکی امریکا به اروپا هزار و پانصد میلیارد دلار بوده است.
مرکز خدمات فولاد ایران