پایگاه خبری فولاد ایران –
♦️بهکیش: از نظر من مشکل اصلی در اقتصاد ما دولتی بودن آن است. ریشه این دولتی بودن هم همانطور که همه میدانیم درآمد سرشار نفت و بینیازی دولت از بخش خصوصی بوده است. در شرایط حاضر درآمد نفتی دولت به شدت کاهش پیدا کرده؛ در حدی که گفته میشود تقریباً قطع شده است در نتیجه در این شرایط استثنائی، امکان احیا، بازسازی و تقویت بخش خصوصی و غیردولتی فراهم شده است. بخش خصوصی باید بتواند در این دوره، نهادهایی چون سازمانهای کارفرمایی و واحدهای مطالعاتی و تحقیقاتی ایجاد کند، از رانتجویی و رانتخواهی فاصله بگیرد و زمینه نقشآفرینی جدی خودش را در اقتصاد فراهم کند. البته برای این کار بخش خصوصی باید به اندازه مکفی روحیه مثبت و انگیزه داشته باشد؛ یعنی دولت باید این مساله مهم و نیاز اقتصاد را درک کند و زمینه را برای این اقدامات بخش خصوصی فراهم کند.
♦️نیلی: جامعه ما در همه زمینهها از جمله اقتصاد، یک جامعه «در حال گذار» است. به این معنی که شما جامعه ما را در هیچ زمینهای نمیتوانید «استقراریافته» ارزیابی کنید. استقراریافته به این معنی که در آن زمینه هویتی پایدار پیدا کرده باشد. البته طبیعی است که منظور من هویت ذات جامعه است که طبیعتاً میتواند در بسیاری زمینهها متفاوت از هویت «رسمی» باشد. در اقتصاد هم ما هنوز وضعیت استقراریافتهای نداریم و در وضعیت پایداری مستقر نشدهایم. اما میتوانیم بگوییم که در حال گذار به وضعیتی مشخص، اما نه لزوماً مطلوب در حال حرکت هستیم. من به عنوان مقدمه ورود به بحث میخواهم کمی در مورد فرآیند این گذار صحبت کنم. به طور حتم گذار اقتصاد ایران از وضعیت پیشینی به وضعیت جدیدی که در آن قرار خواهد گرفت، تبعاتی دارد که هم به لحاظ اقتصادی و هم به لحاظ اجتماعی بسیار مهم است. پس از گذار از این مرحله میتوانیم در مورد جایگاه بخش خصوصی و دولت بحث کنیم. در واقع تمرکز من بیشتر روی مرحله گذار است و پس از آن میتوانیم به وجوه مثبت و منفی شرایط جدید مانند میدان دادن بیشتر به بخش خصوصی بپردازیم.
♦️سعیدی: به نظر میرسد مشکل امروز ما نیز فقدان سرمایهگذاری است. ما در شرایطی هستیم که مشکل ما را انباشت سرمایه میتواند حل کند و این کار تنها از عهده بخش خصوصی برمیآید. اما بخش خصوصی چگونه حاضر به سرمایهگذاری میشود؟ تنها در صورتی که اطمینان کافی از ثبات سیاسی و اقتصادی به او داده شود. من در دیماه امسال در مراسم اعطای نشان کارآفرینی امینالضرب اتاق تهران با تعداد زیادی از فعالان بخش خصوصی صحبت کردم و به نظرم رسید که بخش خصوصی امروز ما مانند همان دوره به شدت دچار فقدان اطمینان برای توسعه کار خود است و به رعایت اصل مهمی چون حق مالکیت از سوی دولت اطمینان ندارد. آنها نمیدانند تا چه اندازه حق بزرگ شدن دارند و اگر سرمایهگذاری وسیعی انجام دهند و کارشان را توسعه دهند، آیا تحمل خواهند شد یا مورد خطاب و عتاب و مصادره قرار میگیرند. به همین دلیل بخش خصوصی در حال حاضر نهتنها انگیزه، که هیچ اعتمادی برای حرکت رو به جلو ندارد و از این منظر باید به آنها شوک وارد شود. شوک بزرگی که به آنها اطمینان و اعتماد کافی برای به چرخش درآوردن سرمایه و رشد و توسعه بدهد.
❇️دکتر بهکیش، دکتر مسعود نیلی و دکتر سعیدی