● قسمت اول: گزارش ۱۲ سال مداخله ( سپتامبر ۲۰۰۷ تا دسامبر ۲۰۱۹)
پایگاه خبری فولاد ایران –
✏️ بحران مالی ۲۰۰۷ زمانی ایجاد شد که حباب قیمت املاک و مستغلات فروریخت، و وامهای رهنی و بهدنبال آن اوراق بهادار با پشتوانهی رهن بهطور جدی در معرض ریسک اعتباری قرار گرفت. بعد از ظهور اولین نشانههای بحران، بانک مرکزی امریکا در اولین واکنش در سپتامبر ۲۰۰۷ جهت اعمال سیاست پولی انبساطی، نرخ هدف وجوه فدرال را که تا قبل از آن ۵.۲۵ درصد بود، نیم درصد کاهش داد، و رویه کاهش نرخ را تا دسامبر سال ۲۰۰۸ پیگیری کرد؛ ماهی که در آن نرخ هدف وجوه فدرال به ۰.۲۵ درصد رسید. این نرخ تا پایان سال ۲۰۱۵ در همین سطح باقی ماند.
✏️همزمان با توسعهی ابعاد بحران در بازارهای مالی، بانک مرکزی ایالات متحده تصمیم بیسابقهای اتخاذ کرد. فدرال رزو طی سه فقره سیاست تسهیل کمّی، و با استفاده از ابزار عملیات بازار باز مانا از اواخر ۲۰۰۸ تا اواخر ۲۰۱۴ چیزی حدود ۳.۶ تریلیون دلار اوراق قرضه ی دولتی و اوراق بهادار با پشتوانهی رهن خریداری کرد. طی این سالها ترازنامهی بانک مرکزی امریکا در سمت داراییهای عمدتا از محل اوراق بهادار و در سمت بدهیهای عمدتاً از محل پایهی پولی حدودا ۴ برابر شد.
✏️به محض آغاز مداخلات، نرخ وجوه فدرال بهشدت افت کرد، بهطوریکه نرخ وامدهی در بازار بین بانکی ایالات متحده طی سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۵ به مدت ۷ سال تمام به حوالی صفر درصد رسید. نرخهایی که هیچگاه در تاریخچهی نظام بانکی امریکا سابقه نداشته است.
✏️سرانجام در اواخر دسامبر ۲۰۱۵ طبق معمول در پی تشدید نگرانیها از بروز آثار تورمی، فدرال رزور سیاست انقباضی در پیش گرفت و نرخ هدف وجوه فدرال را تا پایان سال ۲۰۱۸ از سطح ۰.۲۵درصد به ۲.۲۵ درصد رساند. در اواخر سال ۲۰۱۹ فدرال رزور بار دیگر به سیاست پولی انبساطی روی اورد، و نرخ هدف وجوه فدرال را از آگوست تا دسامبر ۲۰۱۹ از ۲.۲۵ درصد به ۱.۷۵ درصد کاهش داد.
✏️در دورهای که از زمان آغاز مداخلات در سپتامبر ۲۰۰۷ تا پایان سال ۲۰۱۹ بهطول انجامید، نرخهای بهرهی کوتاه مدت و بلندمدت رکوردهای جدیدی را شکست. در این دوره نرخ بهرهی اسناد خزانه سه ماهه و اوراق خزانهی ۱۰ ساله بهترتیب از حوالی ۳.۸ و ۴.۶ درصد به ۱.۶ و ۱.۹ درصد رسید. همچنین نرخ بهرهی اوراق قرضهی بسیار معتبر شرکتی ۱۰ ساله به پایینترین سطوح خود در طول تاریخ اقتصادی ایالات متحده تنزل یافت، و از نزدیکی۶ درصد به ۲.۹ درصد رسید.
✏️همچنین در این دوره، پایهی پولی از حدود ۸۰۰ میلیارد دلار به ۳۴۰۰ میلیارد دلار ( ۴.۲۵ برابر)، ذخایر بانکها نزد فدرال رزرو از ۸.۷ میلیارد دلار به ۱۶۰۰ میلیارد دلار ( ۱۹ برابر)، و ذخایر مازاد از ۱.۷ میلیارد دلار به ۱۴۵۰ میلیارد دلار ( ۸۵۴ برابر) رسید. همچنین نقدینگی M1 از حوالی ۱۳۰۰ به ۳۹۰۰ میلیارد دلار (۳ برابر)، و نقدینگی M2 از ۷۳۰۰ به ۱۵۳۰۰ میلیارد دلار ( ۲.۱ برابر) رسید.
✏️در طول این دوره، تولید ناخالص داخلی واقعی با ۲۲ درصد رشد از حوالی ۱۵.۷ به ۱۹.۲ تریلیون دلار، و شاخص بهای مصرفکننده با ۲۳ درصد رشد از ۲۰۹ به ۲۵۸ واحد رسید. نرخ بیکاری طی یک روند نزولی در نهایت رکورد ۵۰ سالهی خود را شکست و در اواخر ۲۰۱۹ به ۳.۵ درصد تنزل یافت.
در قسمت بعدی به این میپردازیم که چگونه در ایالات متحده تغییراتی به این بزرگی در کلهای پولی، با عوارض تورمی همراه نبوده است.
✍🏻دکتر میثم رادپور