پایگاه خبری فولاد ایران - "وقتی ژائو هوا میخواست دخترش را در مدرسه ابتدایی ثبت نام کند، با مقامات کمیته آموزشی ناحیه دیدار کرد. آنها فهرستی در اختیار داشتند که نشان میداد هر خانواده چقدر باید شهریه بپردازد. این مقامات وقت را در مدرسه تلف نمی کردند، بلکه در یک بانک قرار ملاقات گذاشتند؛ ژائو باید ۴۸۰۰ دلار سپرده می گذاشت تا دخترش در مدرسه ثبت نام شود.
مدرسه رایگان است، لذا این شهریه ها غیرقانونی به حساب می آیند و از سال ۲۰۰۵ تاکنون دولت پنج بار گرفتن چنین مبالغی را ممنوع کرده است (خود اینکه آنها مجبور شدند پنج بار گرفتن شهریه را ممنوع کنند گویاتر از هر گزارشی است). در یک دبیرستان نخبه پرور دیگر در پکن، دانش آموزان بابت هر ۴۸۰۰ دلار کمک والدینشان به مدرسه امتیاز اضافی می گیرند. اگر بخواهید کودکتان را به مدارس سطح بالا، از قبیل مدرسه ای که مرتبط با دانشگاه معتبر رنمین در پکن است، بفرستید. این رشوه ها به ۱۳۰ هزار دلار هم بالغ می شوند.
همچنین آموزگاران توقع هدیه دارند، هدایایی بسیار. بر اساس گزارش رسانه های خبری چین در حال حاضر بسیاری از معلمان توقع دریافت ساعت های لوکس، چای های گران قیمت، کارت هدیه و حتی تور مسافرتی دارند. آموزگاران گستاخ تر از کارت های بانکی که در طول سال مرتبا شارژ می شوند استقبال می کنند. در مصاحبه ای با نیویورک تایمز، یک خانم صاحب کسب و کار از اهالی پکن وضعیت را این گونه جمع بندی کرد "اگر هدیه ای عالی به مربی ندهید و سایر والدین هدیه های نفیسی بدهند، باید بترسید که او توجه کمتری به فرزندتان خواهد کرد".
کارکنان دولتی چگونه می توانند این قدر پولکی باشند؟ آیا چین موطن نخستین حکومت اداری شایسته سالار در جهان نیست؟ بله و نه! ... چین تاریخی طولانی از یک دیوان سالاری پرظرفیت و پیچیده دارد، اما همچنین تاریخی به همان اندازه دراز از فساد گسترده که در آن بسیاری از سمتها به افراد سیاسی مرتبط با کسانی می رسید که بالاترین قیمت را می پرداختند. این پیشینه در دوران معاصر هم ادامه یافته است.
در سال ۲۰۱۵ یک پیمایش از ۳۶۷۱ مقام حزب کمونیست نشان داد که دوسوم آنها معتقدند وفاداری سیاسی و نه شایستگی، مهمترین معیار برای کسب مناصب دولتی است. همین که خود را در جمع وفاداران به نظام قرار دادید میتوانید به کار خالی کردن جیب صاحبان کسب و کار و شهروندان مشغول شوید. شما همچنین می توانید با فروختن مشاغل دولتی زیردستانی مطیع دست و پا کنید.
دانشمند سیاسی مینکشین پئی نمونه ای از ۵۰ پرونده دادگاه مقامات حزب کمونیست را که بین سال های ۲۰۰۱ و ۲۰۱۳ به خاطر فساد گناهکار شناخته شده بودند مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. به طور میانگین، هر کدام از آنها ۴۱ سمت را در ازای اخذ پول فروخته بودند. در پایین این ستون رؤسای شهرستان مانند ژانگ گوئی یی و شو شکسین از شهرستان ووهه در استان آنهوی بودند. ژانگ ۱۱ سمت را در ازای قیمت میانگین ۱۲ هزار یوان، یعنی رقم ناچیز ۱۵۰۰ دلار فروخت. ژو ۵۸ سمت را به ازای میانگین ۲۰۰۰ دلار به ازای هر کدام واگذار کرد. اما هر چه در این زنجیره غذایی بالاتر می رویم، برای مثال در سطح استانی، مشاغل با ارقام بیشتری به فروش گذاشته می شدند، به صورتی کم برخی مقامات توانسته بودند به ازای هر پست بیش از ۶۰ هزار دلار بگیرند. در نمونه مورد بررسی پئی، مقامات فاسد به طور متوسط حدود ۱۷۰ هزار دلار برای فروش ما سمت به دست می آوردند.
افرادی مانند ژانگ صرفا خرده پا به حساب می آیند. وقتی وزیر راه آهن لی یو ژی جون در سال ۲۰۱۱ دستگیر شد، اتهاماتش شامل داشتن ۳۵۰ آپارتمان و پیش از ۱۰۰ میلیون دلار پول نقد بود؛ عمدتا بدان علت که نظام راه آهن پرسرعت چین فرصتی استثنائی برای اختلاس فراهم می ساخت. منتهی اکثر دیگر جنبه های توسعه اقتصاد چین نیز این گونه است.
اگرچه لی یو از چشم ها افتاد، اکثر مقامات به چنین سرنوشتی دچار نشدند. در سال ۲۰۱۲ از میان ۱۰۰۰ ثروتمند چینی ۱۶۰ نفر اعضای کنگره حزب کمونیست بودند. ارزش خالص ثروت آنان به ۲۲۱ میلیارد دلار می رسید، حدود بیست برابر ثروت ۶۶۰ مقام ارشدی که در تمامی سه قوه حکومت آمریکا وجود داشتند، حال آنکه درآمد سرانه آمریکا بیش از هفت برابر چین است. همه اینها چندان هم جای تعجب ندارد. مهار فساد، چه در دیوان سالاری یا در نظام آموزشی باشد، مستلزم همکاری جامعه است. حکومت باید به مردمی که خطاها را صادقانه گزارش می دهند اطمینان داشته باشد و مردم باید بتوانند به نهادهای حکومتی اعتماد کنند، تا آن حد که با اشتراک گذاشتن اطلاعات آبروی شان را در معرض خطر بگذارند. این امر تحت نگاه غضبناک لویاتان مستبد اتفاق نمی افتد".
در مورد چین انگار باید همه چیز تغییر کند تا اوضاع همانطور که هست بماند، بدون حضور مردم هیچ دولتی آنقدرها قوی نیست. والله اعلم.
کانال راهبرد/امیرحسین خالقی