موسی غنی‌نژاد از دلایل وجود فساد در ایران می گوید
پایگاه خبری فولاد ایران -
⭕ برخی معتقدند که یکی از مشکلات سازمان‌های ناظر ما ساختار بزرگ آن است. از جمله آقای توکلی که پیشنهاد داده‌اند سازمان جدید و چابکی تشکیل شود از افراد کارآزموده‌ای که پیش‌تر آزمونشان را پس داده‌اند و هم‌اکنون در سازمان‌های دیگر مشغول هستند. این افراد برگزیده و در سازمان جدید مأمور شوند⁉️
📍آنچه ایشان می‌گویند دقیقا صورت مساله است نه راه‌حل. ایشان می‌گویند کسی را که امتحان پس داده در راس نهاد نظارتی بگذارید. خب مشکل اتفاقا همین خودی‌ها هستند. همین افراد همیشه در این سیستم بوده‌اند و به هر دلیلی نتوانسته‌اند مانع فساد و رانت شوند. الان چه ضمانتی هست که بتوانند. از کجا معلوم که خودشان با مشکل تضاد منافع مواجه نشوند؟ من ابتدا هم گفتم مشکل ما تفکر غالب بر نظام تدبیر و تصمیم‌گیری ماست. مدام تاکید می‌کنیم که یک حلقه از خودی‌ها تشکیل دهیم که با فساد مبارزه کنند چون این افراد آزمونشان را پس داده‌اند و متعهدند. ما نمی گوییم اینها متعهد نیستند. ما می‌گوییم سیستم طوری است که فساد ایجاد می‌کند. ما می‌گوییم راه حل این است که زمینه امضاهای طلایی را حذف کنید نه آنکه همه امضاهای طلایی را به یک نفر یا گروه محدود بدهید و بگویید چون اینها متعهد هستند پس فسادی هم ایجاد نمی‌شود. ما می‌گوییم کاری کنیم که امضای طلایی وجود نداشته باشد. سیستم را باید اصلاح کرد. نه اینکه بگوییم ساختار و سیستم فسادزا بماند اما یک فرد متعهد را در راس آن بگذاریم. چون باید بالای سر آن فرد متعهد هم یک فرد دیگر بگذاریم. آن وقت مساله حل می‌شود؟ نه نمی‌شود. بدتر هم می‌شود.
🌀 بسیاری معتقدند تغییر قوانین و مقررات می‌تواند بخشی از مشکل را حل کند⁉️
🔹قوانین هم در رابطه با همین سیستم معیوب نوشته شده است. همانطور که اول اشاره کردم، قوانین هم به طرز فکر حاکم بر نظام مدیریتی کشور باز می‌گردد. اینکه آدم‌های خوب اگر مسئول شوند، مشکل حل می‌شود به کل ادعای غلطی است. اگر این طرز تفکر اصلاح شود، قوانینی هم که با این طرز تفکر شکل گرفته باید اصلاح شود. از اینجا باید شروع کرد. از اصلاح تفکر حاکم بر کشور. اگر بخواهیم فکر اساسی برای حل مشکل فساد انجام دهیم، روش¬های صوری و برخوردهای موردی راهکار اساسی نیست. باید به ریشه‌ها برگردیم و ایدئولوژی را اصلاح کنیم و بپذیریم که ما بخشی از بشریت هستیم. ما تافته جدا بافته نیستیم و قرار نیست چرخ را از ابتدا اختراع کنیم. کل دنیا یک تجربه مشخص دارد که باید از آن استفاده کنیم. نه اینکه بگوییم ما با کل دنیا فرق داریم. بپذیریم سیستم ما کارآمد نبوده و‌آن را اصلاح کنیم.
🔹شما گفتید در نظام‌های دموکراتیک فساد به موجب سیستم و ساختار غالب کم است. اما در برخی از کشورهای دنیا که نظام دیکتاتوری دارند هم فساد زیاد نیست حداقل در مقایسه با ایران فسادشان زیاد نیست⁉️
🌀بله این مساله بسیار پیچیده است. رابطه فساد و دموکراسی چند وجهی و بغرنج است. اتفاقا اگر دموکراسی نیم‌بند اجرا شود و الزامات دموکراسی واقعی رعایت نشود، امکان فساد خیلی بیشتر از سیستم دیکتاتوری است. سیستم چین کمونیست یک سیستم کاملا متمرکز و دیکتاتوری است. حزب کمونیست حاکم بر سرنوشت کل جامعه است. آنجا دموکراسی نیست. اما فسادش کمتر است. یا مثال دیگر کره شمالی است.
کانال اکونومیست فارسی