رئیس کل بانک مرکزی از اجرای سیاست جدید اقتصادی از انتهای شهریور خبر داده است

پایگاه خبری فولاد ایران-

🔹فرآیند عملیات بازار باز به این صورت است که در مواقع افزایش (کاهش) تقاضای ذخایر بانک‌ها که احتمال انحراف نرخ سود بازار بین بانکی (قیمت ذخایر) از میزان هدف‌گذاری وجود دارد، بانک مرکزی از طریق خرید (فروش) اوراق بهادار و عرضه (جمع‌آوری) ذخایر، نرخ سود بازار را به حول و حوش نرخ سیاستی هدف‌گذاری شده هدایت می کند.

🔹در حالی که نرخ تورم کشور در یک سال گذشته جهشی عجیب داشته و به بیش از 42 درصد رسیده است و میزان نقدینگی هم به عدد بی سابقه حدود 2000 هزار میلیارد تومان رسیده است؛ بانک مرکزی با اجرای «عملیات بازار باز»به دنبال سامان دادن به وضعیت اقتصادی کشور است. رئیس کل بانک مرکزی وعده داده تا پایان شهریور یعنی سه هفته دیگر عملیات بازار باز رسما شروع شود.

🔹عبدالناصر همتی رئیس‌کل بانک مرکزی گفت:« سیاست‌های پولی چیزی جز اجرای عملیات بازار باز بانکی نیست، در گذشته برای بانک مرکزی کل‌های پولی مهم بود که البته هم اکنون هم این مساله مهم است، اما بانک مرکزی به دنبال آن است که کل‌های پولی را از طریق عمیات بازار باز کنترل کند.» به گفته او این کار قرار است برای اولین بار از سوی بانک مرکزی انجام شود و نظرات کارشناسی متخصصان پولی در این حوزه اخذ شده و این کار با وسواس انجام خواهد شد.

🔹به زبان اقتصادی عملیات بازار باز به عنوان یکی از ابزارهای غیرمستقیم اجرای سیاست پولی، بیانگر چارچوب نهادی خرید و فروش اوراق بهادار پذیرفته شده توسط بانک مرکزی با هدف تاثیرگذاری بر نرخ سود کوتاه مدت در بازار بین‌بانکی و از این طریق تاثیرگذاری بر نرخ‌‌های سود در بازار پول و نهایتاً علامت‌دهی به سایر فعالیت‌های اقتصادی است.    در واقع عملیات بازار باز به خرید و فروش اوراق قرضه دولتی در بازار آزاد، برای گسترش یا انقباض میزان پول در سیستم بانکی گفته می‌شود، که توسط بانک‌های مرکزی کشورها انجام می‌شود. خریدها به سیستم بانکی پول تزریق می‌کنند و رشد اقتصادی را افزایش می‌دهند، در حالی که فروش‌ها عکس این را انجام می‌دهند. در سیاست های اقتصادی عملیات بازار باز می‌تواند اهداف متفاوتی را دنبال کند برای مثال بانک مرکزی می تواند از طریق عملیات بازار باز نرخ تورم را تا حدودی کنترل کند.

🔹فرآیند عملیات بازار باز به این صورت است که در مواقع افزایش (کاهش) تقاضای ذخایر بانک‌ها که احتمال انحراف نرخ سود بازار بین بانکی (قیمت ذخایر) از میزان هدف‌گذاری وجود دارد، بانک مرکزی از طریق خرید (فروش)  اوراق بهادار و عرضه (جمع‌آوری) ذخایر، نرخ سود بازار را به حول و حوش نرخ سیاستی هدف‌گذاری شده هدایت می کند.

🔹بانک مرکزی در بیانیه ای با اشاره به اهمیت اجرای عملیات بازار باز نوشته است:«طی سال‌های اخیر با وجود گسترش فعالیت بازار بین‌بانکی ریالی، به دلیل تفاوت‌های ساختاری این بازار با سایر بازارهای بین‌بانکی دنیا (نبود حجم قابل ملاحظه اوراق بهادار دولتی، عمق پایین بازار بدهی و فقدان ابزارهای لازم و ... )، شرایط حضور موثر سیاست‌گذار پولی در بازار بین‌بانکی ریالی و استفاده از آن به عنوان ابزاری در جهت دستیابی به اهداف تورمی فراهم نشده بود.

🔹اما عملیات بازار باز چگونه از سوی بانک مرکزی اجرا می شود؟ عملیات بازارباز در کشورهای مختلف با سازوکار نسبتا مشابهی به اجرا گذاشته می‌شود. معمولا در گام نخست بانک مرکزی اقدام به شناسایی نرخ بهره بازار پول (موسوم به نرخ بهره بازار) می‌کند سپس از طریق مکانیزم قرض‌دهی و قرض‌گیری که در ادبیات بانکداری با عنوان «تسهیلات قاعده‌مند» شناسایی می‌شود، بازه مشخصی از نرخ بهره شکل می‌گیرد که کف آن نرخ بهره وام‌گیری بانک مرکزی و سقف آن نرخ بهره وام‌دهی بانک مرکزی به شبکه بانکی است. هرگاه نرخ بهره بازار در خارج از این بازه که به «کریدور نرخ بهره» موسوم است، قرار گیرد بانک مرکزی نسبت به خرید و فروش اوراق در بازار بین بانکی اقدام کرده و نرخ بهره را از طریق افزایش یا کاهش عرضه اوراق قرضه به محدوده موردنظر هدایت می‌کند. اتاق بازرگانی تهران

▫️اقتصادنامه