عاقبت تحریف قیمت‌های نسبی

پایگاه خبری فولاد ایران-

✍️ در نظامی که قبل از فروپاشی بر اتحاد شوروی حکمفرما بود، نهادی به نام «گاسپلن» مسوولیت تخصیص منابع را بر عهده داشت و تعیین می‌کرد که صدها هزار کارخانه بزرگ و کوچک چه محصولاتی تولید کنند، چگونه تولید کنند، چند کارگر داشته باشند و چقدر به آنها دستمزد دهند، از کجا مواد اولیه و کالاهای واسطه را (به چه قیمتی) بخرند و محصولات تولید شده را به چه قیمتی و به چه موسساتی بفروشند.

✍️ این نظام به شدت ناکارآمد بود. در نظام‌های مبتنی‌بر بازار، نهادی مشابه «گاسپلن» وجود ندارد. تخصیص منابع به شیوه‌ای غیر‌متمرکز، عمدتا توسط بازار صورت می‌گیرد که در حقیقت نتیجه تصمیمات و اقدامات فعالان اقتصادی و مصرف‌کنندگان است. محرک این تصمیمات، در وهله نخست، قیمت‌های نسبی هستند. قیمت‌های نسبی نقش علامت‌دهنده به تولید‌کنندگان و مصرف‌کنندگان را ایفا می‌کنند.

✍️ یکی از عوامل اصلی تحریف قیمت‌های نسبی، یارانه‌های آشکار و پنهانی است که دولت‌های ما پرداخت می‌کنند. صرف‌نظر از فشار نفس‌گیر بر بودجه دولت‌ها، یارانه‌های بی‌حساب و کتاب، سازوکار تخصیص منابع را مختل ساخته و کارآیی اقتصاد را به شدت کاهش داده است.

✍️ کافی است  به اختلاف شگفت‌انگیز رقم تولید ناخالص داخلی کشورمان براساس قیمت‌های بازار (به دلار) که درسال ۲۰۱۷ معادل 430.7 میلیارد دلار بود و تولید ناخالص داخلی براساس برابری قدرت خرید (PPP) (که در همان سال به ۱.۶۴۰ میلیارد دلار بالغ می‌شد) توجه کنیم تا دامنه یارانه‌ها (و نیز معضل قیمت‌های سرکوب‌شده) که از جمله دلایل اصلی این تفاوت است، دستگیرمان شود.

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد