پایگاه
خبری فولاد ایران - اگر از تاریخ اقتصادی حدود یک قرن اخیر ایران چیزی شبیه نوار
قلب تهیه کنیم، به وضوح وضعیت فرد بیماری را مشاهده میکنیم که هر چند سال یکبار(4 الی
8 سال) دچار فشار خون بالا میشود و هر بار این فشار خون در قالب شوک و سکته ای بزرگ
و به تبع آن نحیف تر شدن پیکره اقتصاد کشور خود را تخلیه میکند و تا دوره بعدی دچار
شدن به این عارضه ،دولت با سرکوب علائم بیماری و نه درمان ریشه های آن، سعی میکند ادامه
حیات دهد!
📍ریشه ها کدامند؟!
راهکار چیست؟!
👈1. تأمین مالی
کشور را تماما در نظام بانکی متمرکز کردیم، درصورتیکه باید عمق بخشی بازار سرمایه را
در دستور کار قرار دهیم 2. بانکداری را به شغلی برای بنگاه داران و سفته بازان تبدیل
کردیم و 3. بازی پانزی بین بانکها را تشویق و نرخ بهره را بی پروا و نامتناسب با ظرفیتهای
کشور برای رشد بخش واقعی اقتصاد افزایش دادیم در صورتیکه باید با استقلال بانک مرکزی
دست سیاستگذار ولخرج و بدخرج مالی را از سیاستهای پولی کوتاه میکردیم 4. برای تأمین
سرمایه در گردش شرکتهای دولتی ناچار به زورگیری از نظام بانکی! و حجیم تر شدن مطالبات
بانکها از دولت شدیم در حالیکه باید بر ارتقا بهره وری آنها تمرکز کنیم 5. صندوق های
بازنشستگی را به دلیل مدیریت های پوپولیستی و سراسر اشتباه به هیولای منابع خوار! بودجه
عمومی کشور تبدیل کردیم 6. بودجه عمومی دولت را به فروش ناپایدار و پرریسک نفت گره
زدیم در صورتیکه باید با منابع پایدارتری چون اصلاح قیمت حامل های انرژی و توسعه پایه
های مالیاتی، بودجه عمومی را تأمین کنیم 7. نظام مالیاتی را روی بنگاه های خدماتی و
تولیدی متمرکز کردیم در صورتیکه باید آن را بر ثروت و درآمد اشخاص وضع کنیم 8. برای
خروج سفته بازان و دلالان از بازار دارایی ها، خواستیم با برخوردهای تعزیراتی و قضایی
آرامش را در بازار حکمفرما کنیم در صورتیکه باید با وضع مالیات بر دارایی ها و ازدیاد
سرمایه ها و سودهای معاملاتی در بازار دارایی ها و خانه های خالی و ... سوداگری را
ریشه کن کنیم 9. برای کنترل تورم به سرکوب قیمتها و برخورد با گران فروشی روی آوردیم،
حال آنکه گران فروشی معلول تورم است و نقدینگی علت تورم! پس باید با اصلاح نظام بانکی
و نظام بودجه ریزی علت را مهار کنیم 10. افزایش ارزش پولی ملی را در سرکوب تصنعی و
دستوری کردن نرخ ارز جستجو کردیم در صورتیکه نیل به این هدف مقدس را باید از راه توسعه
صادرات و ارتقا بهره وری تولید محقق کرد.
⛔️دولت های مختلف
برای مقابله با فشار خون ایجاد شده ناشی از علتهای فوق در طول این سالها، بسته های
سیاستی مشابهی را طراحی و اجرا کرده اند، محورهای این بسته تماما غلط عبارتند از:
1. سرکوب نرخ ارز با تزریق بی پروا ارز به بازار 2. سرکوب قیمت ها با برخوردهای تعزیراتی
در بازار 3. سوبسیدپاشی های گسترده روی قیمت کالاهای اساسی و حامل های انرژی 4. اعطای
ارزهای ارزان قیمت به واردکننده ها. اما از قضا در همه این سالها سرکنگبین صفرا فزود!
و این بسته سیاستی عایدی جز عدم تعادل بیشتر در نظام مالی دولت و نظام بانکی و صندوق
های بازنشستگی و انتقال همه این ناترازی ها به بانک مرکزی و به تبع آن اقتصاد کلان
کشور نداشت!
📉با این اوصاف
هزینه فرصت سرمایه گذاری همواره بالا میرود و هزینه فرصت سفته بازی و دلالی همواره
پایین تر می آید و طبیعتا نه نقدینگی و نه اعتبار انگیزه سرازیر شدن به سمت تولید را
نخواهند داشت و بدیهی است که هر سال کیک اقتصادی مان کوچکتر شود!
📌اجرای راهکارهای
اشاره شده در موارد دهگانه فوق هرچند به مثابه جراحی، دردآور است اما ریشه های بیماری
را درمان میکند!
طاهر رحیمی