پایگاه
خبری فولاد ایران - در واکنش به مطلبی که اخیرا در مورد لزوم «نوعی» از قیم‌مآبی
در کانال نوشتم مطالبی منتشر شده و سعی می‌کند اینگونه القا کند که اقتصاد رفتاری منجر
به دخالت بیشتر دولت و گرفتن آزادی مردم خواهد شد.
▫️این بحث، بحثی قدیمی در حوزه رفتاری است و بهترین پاسخ برای
آن را خود تیلر ارائه کرده است. تیلر می‌گوید که از قضا اقتصاد رفتاری به بحث‌های بی
سرو ته چپ و راست پایان می‌دهد!
▫️آنچه که از ادبیات دانش اقتصادبخش عمومی و نظریات مرتبط با
اندازه دولت برمی‌آید کم‌اهمیت‌تر بودن «اندازه دولت» نسبت به «کیفیت دولت» است. به
عبارتی، ممکن است دولت در جایی کوچک باشد و همان دولت کوچک هم در عمل مانع رشد اقتصاد
بشود و بالعکس.
▫️تمرکز اصلی اقتصاد رفتاری در رابطه با دولت بر «کیفیت» دولت
است.
▫️پروفسور تیلر در ابتدای کتاب سقلمه و در پاسخ به این سوال که
قیم‌مآبی آزادیخواهانه چپ است یا راست می‌نویسد:
«ما فکر می‌کنیم که قیم‌مآبی آزادیخواهانه بنیانی نویدبخش برای
دودستگی حزبی است. در فصل‌های بعد نشان خواهیم داد که اداره بهتر اوضاع در بسیاری از
حوزه‌ها، از جمله حفاظت از محیط زیست، قانون خانواده و انتخاب مدرسه، مستلزم اجبار
و محدودیت دولتی کمتر و آزادی انتخاب بیشتر است. در نتیجه اگر مشوق‌ها و سقلمه‌ها جایگزین
الزامات و ممنوعیت‌ها شوند، دولتی کوچکتر و معتدل‌تر خواهیم داشت؛ بنابراین روشن بگوییم:
ما به دنبال بزرگتر کردن دولت نیستیم، بلکه به دنبال حکومتی بهتر هستیم.»(متن ترجمه
از مهری مدآبادی و انتشارات هورمزد)
▫️مشکل آن دوستان (که هویت نامعلومی هم دارند) این است که با
خواندن «فقط چندسطر» مطلب تلگرامی بنده در مورد رهیافت اقتصاد رفتاری زود نتیجه‌گیری
کرده‌اند!
▫️قیم‌مآبی انواعی دارد
و این «نوع» قیم‌مآبی که در اقتصادرفتاری مطرح می‌شود خفیف‌ترین نوع آن است که در آن
اساسا آزادی انتخاب محدود نمی‌شود و برای همین تیلر و سانستین آن را قیم‌مآبی «لیبرتارین»
نامگذاری می‌کنند!
▫️اگر بخواهم مثال بزنم اینطور می‌گویم: «اقتصادرفتاری می‌گوید
کسی که در حال خودکشی است را با تکنیک‌های روانی منصرف کنید». در عین حال این فرآیند
باید بصورت کاملا شفاف باشد و همچنین در زمان سلامت روانی و... از او اجازه گرفته شده
باشد که اگر من در چنین موقعیتی قرار گرفتم می‌توانید مانعم بشوید.
▫️البته نوع دیگری از قیم‌مآبی هم می‌تواند باشد که بگوید باید
شخص را با چک و لگد طوری توجیه کرد که دیگر به خودکشی فکر نکند!!
❓راستی اگر کسی
بخواهد خودکشی کند شما به آزادی انتخابش احترام می‌گذارید یا به روشی مانعش می‌شوید؟
✍مصطفی نصراصفهانی