صادرات فرآورده به جای نفت
پایگاه
خبری فولاد ایران - تجارت بین المللی نفت خام و فرآورده‌های نفتی دارای ۴ تفاوت
عمده است که موجب می‌شود تحریم فرآورده‌های نفتی به نسبت تحریم نفت خام بسیار سخت باشد.
تنوع مقصد، خرد بودن محموله‌ها، احتمال رصد کمتر و تعدد خریداران چهار مزیتی هستند
که صادرات فرآورده نسبت به صادرات نفت خام دارد.
🔺یکی از این تمایزها،
حجم محموله‌ها است. صادرات نفت خام در محموله‌های بسیار بزرگ ۲-۱ میلیون بشکه صورت
می‌گیرد. بزرگی حجم محموله‌های نفتی، امکان شناسایی و رهگیری آنها را برای آمریکا فراهم
می‌کند و بدین صورت راه‌های فروش نفت خام ایران مسدود می‌شود؛ اما با فرآورش نفت خام
و تبدیل آن به زنجیره متنوعی از فرآورده‌های پالایشی و پتروشیمیایی می‌توان فرآورده‌های
متنوع نفتی را در احجام کوچک به مناطق گوناگون صادر کرد و برخلاف فروش نفت الزام فروش
در احجام بزرگ به دلیل اقتصاد مقیاس وجود ندارد.
🔺به طور کلی
۴۲ پالایشگاه در دنیا وجود دارد که می‌توانند نفت ایران را استفاده کنند، این ۴۲ پالایشگاه در کشورهای معدودی مانند هند،
چین، کره و چند کشور دیگر واقع شده‌اند. همچنین ۹۷ درصد از کل نفت تولیدی ایران از
یک مبدا مشخص یعنی جزیره خارک صادر می‌شود و تنها عرضه کننده نفت ایران در بازارهای
جهانی نیز مدیریت امور بین‌الملل شرکت ملی نفت است.
🔺انحصار در طرف
عرضه‌کننده، مبدا جغرافیایی مشخص و مهم‌تر از همه معدود بودن تعداد خریداران باعث شده
است که تحریم خرید نفت ایران به راحتی قابل اجرا باشد. یعنی آمریکا به طور مستقیم به
سراغ ۴۲ شرکت پالایشی که خریدار نفت ایران هستند می‌رود و در صورت تداوم خرید نفت ایران
آنها را تحریم می‌کند. این در حالی است که توسعه صنایع پتروپالایشی و تبدیل نفت خام
کشور به صدها محصول شیمیایی، سوخت، انواع روغن و قیر، انواع پلیمر و پلاستیک و....
بازار فروش ایران را افزایش داده و تعداد مشتریان را از ۴۲ شرکت پالایشی به هزاران
مشتری و بلکه به میلیاردها انسان در اقصی نقاط جهان افزایش می‌دهد. همچنین در صورت
توسعه صنایع پتروپالایشی، فرآورده‌های نفتی توسط شرکت‌ها و پالایشگاه‌های داخلی صادر
می‌شود که برخلاف صادرات نفت در این بازار، انحصار امور بین الملل شرکت ملی نفت وجود
ندارد. در نتیجه تحریم‌پذیری آنها بسیار سخت‌تر است.
مهر