پایگاه
خبری فولاد ایران - برای تحقق رونق تولید در سال‌جاری، ابتدا لازم
است نگاهی کلی به وضعیت موجود اقتصاد ایران داشته باشیم؛
1⃣ اولا می‌دانیم
نفت خام در اقتصاد ایران بیش از نیمی از صادرات کشور را دربرمی‌گیرد. وقتی سیکل‌های
تجاری اقتصاد ایران را بررسی می‌کنیم، دوره‌های رکود و رونق کاملا وابسته به
درآمدهای ناشی از فروش نفت است. وقتی درآمد نفتی افزایش می‌یابد، سیکل رونق شروع
می‌شود و با کاهش فروش، اقتصاد دچار رکود می‌شود. از این رو، بدون هیچ شکی دوره
رکودی که از سال گذشته آغاز شده، امسال نیز ادامه می‌یابد و اگر تحریم‌های نفتی
تشدید شود، این سیکل عمیق‌تر می‌شود.
2⃣ تحریم‌ها
روند بلندمدت اقتصاد را تحت‌تاثیر قرار داده است. متغیر اصلی تعیین‌کننده این روند
نیز نرخ سرمایه‌گذاری یا همان نسبت تشکیل سرمایه به تولید ناخالص داخلی است که
همواره بیش از ۳۰ درصد بوده است؛ اما این رقم در سال‌های اخیر به زیر ۲۰ درصد
رسیده و انتظار می‌رود که به‌زودی در شرایطی قرار گیریم که میزان سرمایه‌گذاری حتی
نتواند استهلاک موجودی سرمایه را پوشش دهد و در نتیجه خالص موجودی سرمایه در کشور
رو به افول گذارد. این امر به آن معناست که از این به بعد دغدغه اقتصاد ایران نه
پیشرفت و توسعه که جلوگیری از فقیر شدن بیشتر شهروندانش است.
3⃣ تبعات ناشی
از تحریم‌ها، تصویر کاملا متفاوتی را در سال‌های اخیر برای آن ایجاد کرده است که
پیش از این وجود نداشته و چشم‌پوشی از این تصویر و حواله دادن آن به مسائل
ساختاری، اصولا سیاست‌گذار را از حل مسائل دور می‌کند. با این وجود انجام اصلاحات
ساختاری تا حدی می‌تواند بار تحریم‌ها را سبک کند. انجام دادن آن نیز بیش از آنکه
نیازمند دانش باشد، محتاج شجاعت و ریسک‌پذیری است. اصلاحاتی که گستره متنوعی از
کاهش بوروکراسی دولتی، افزایش پایه‌های مالیاتی، افت چشمگیر تعرفه و موانع تجاری،
اصلاحات بانکی، اصلاحات یارانه انرژی و... را شامل می‌شود.
4⃣ در این
تصویر کلان، اصولا مشکل کمبود سرمایه در گردش بنگاه‌ها، خود نه علت که معلول است.
رفع شدن معلول با استفاده از گزینه‌هایی که سررشته آن به پایه پولی بازمی‌گردد، از
آنجا که به علت پاسخ نمی‌دهد، کاملا موقتی و تبعات تورمی آن تنها به بدتر شدن
وضعیت منجر می‌شود. از این رو برخلاف تصوری که وجود دارد، فشار بیش از حد به سیستم
بانکی و بانک مرکزی، راه رسیدن به هدف تولید نیست.
سال ۱۳۹۸، حتی اگر سیاست‌گذاری معقولی را به خود ببیند، یکی
از سخت‌ترین سال‌ها در دهه‌های اخیر خواهد بود. باشد تا با تصمیم‌های مرسوم، آن را
پرچالش‌تر نکنیم.
منبع: اقتصادنیوز