دنده عقب تان را چک کنید!

پایگاه خبری فولاد ایران - حتما حتما همه ما چنین وضعیتی را تجربه کرده ایم: از یک بار تا صدبار. کاری را شروع کرده ایم (مثل باشگاه رفتن یا یادگیری یک زبان خارجی و یا نوختن گیتار و یا  توسعه یک تکنولوژی جدید برای شرکت مان، ورود به یک بازار جدید و یا...)، در ابتدای راه حسابی سر ذوق هستیم، کارها به سرعت رخ می‌دهند اما لحظه‌ای می‌رسد که نه شوق آغاز راه را داریم و نه توان رسیدن به پایان. می‌بینیم که مسیر سخت شده، پیشرفت کند شده و توان ما کاهش یافته. حتی فکر می‌کنیم کاری که کرده‌ایم از اول اشتباه بوده است. این دقیقا نقطه‌ای است که باید یک تصمیم سرنوشت ساز بگیریم. از یک طرف دیگر ادامه مسیر دشوار است و از طرفی تا کنون زمان گذاشته ایم و هزینه داده‌ایم. از دو حالت خارج نیست: یا به شیب (سربالایی) رسیده ایم یا به بن بست. چه باید بکنیم؟رها کنیم یا ادامه دهیم؟ نکته مهم آن است که بفهمیم آیا در سربالایی هستیم یا در بن بست؟ (رفرنس: کتاب شیب نوشته ست گاردین)

شیب/سربالایی: مشخصه سربالایی چیست؟ اول اینکه اگر سربالایی را طی کردیم به یک موقعیت کاملا بهتر از وضعیت کنونی می رسیم (مثلا مردم برای دیدن تئاتر ما سر و دست می شکنند) و دوم اینکه بعد از هر بار تلاش یا تمرین یک گام به جلو می رویم. حتی اندک و کوچک. در شرایط سربالایی (شیب)، موفقیت برای اقلیت کوچکی از آدم هاست که کمی بیشتر از اکثریت مردم پافشاری می‌کنند و دوام می‌آورند.

بن بست/بیراهه: هر نقطه‌ای از مسیر رسیدن به هدف که به مشکل برخوردیم سربالایی است؟ خیر! نشانه اول: اگر روی پروژه/مهارت/موضوعی کار می کنید که پاداش دستیابی به آن، ارزش سربالایی/تلاش و صرف زمان و هزینه را ندارد، باید کار را ول کنید. بی راهه یعنی زمانی که هیچکس چرتکه نمی خواهد شما روی ساختن بهتر و زیباتر چرتکه متمرکز شوید. یعنی زمانی که هیچکس دیگر نیازی به پنبه زنی ندارد شما بخواهید بزرگ ترین شرکت زنجیره ای پنبه زنی دنیا را تاسیس کنید. نشانه دوم: وضعیتی که ما فقط کار می کنیم و کار می کنیم و هیچ چیز تغییر نمی کند. با این حال تشخیص بن بست از سربالایی کار دشواری است.

☑️⭕️تجویز راهبردی:

برای شیب/سربالایی شما نیاز به صلابت و سرسختی دارید و برای بن بست/بیراهه نیاز به شجاعت و برای تشخیص بین این دو، نیاز به نگاه عقابین (نگاه از بالا) و توان تحلیل گری استراتژیک هزینه-فایده. پنج توصیه زیر می تواند در این زمینه راهگشا باشد:

▫️ماشین زندگی شما باید دنده عقب هم داشته باشد؛ ما گاهی در مواجهه با بن بست ها به نوشته‌های انگیزشی مانند این روی می آوریم: «کسانی که تسلیم می شوند هرگز برنده نمی‌شوند و برندگان هرگز تسلیم نمی‌شوند». چه توصیه بدی! برندگان همیشه بلدند چه زمانی کار را رها کنند البته آنهایی که در بن بست/بیراهه هستند. شهامت ول کردن کار را در خود پرورش دهید و خود را برای شنیدن صدای غرورتان که به شدت خرد می شود، آماده کنید. توان ما محدود است. اگر در مسیری به بن‌بست رسیدیم رهایش کنیم و تمام قدرت خود را برای عبور از سربالایی ها ذخیره کنیم. 

▫️دارکوبی عمل کنید: دارکوب می‌تواند به هزار درخت هر کدام بیست بار نوک بزند و به هیچ چیزی هم نرسد جز اینکه خودش را سرگرم کرده باشد، یا می‌تواند به یک درخت بیست هزار بار ضربه بزند و شامش تأمین شود.

▫️بیاموزید از دنده سنگین استفاده کنید: تقریبا هر چیزی که در این دنیا ارزش دارد، بعد از یک سربالایی تند است. در زمان مواجهه با شیب، افراد به دو دسته تقسیم می شوند: کسانی که در شیب درجا می زنند و یک موضوع دیگری را شروع می کنند یا همان جا دست دست می کنند. این افراد همیشه آرزوی موفقیت دارند. اما برای آن کاری نمی کنند و به روزمرگی دچار می شوند. دسته دوم افرادی هستند که سختی و سربالایی را به عنوان یک واقعیت می پذیرند، دنده سنگین را انتخاب می کنند، با سرعت کمتر اما استوار به پیش می روند و خود را از بقیه متمایز می کنند.

▫️اصلا شروع نکنید؛ اگر نمی‌توانید از عهده سربلابی برآیید، اصلاً شروع نکنید. اگر این قانون ساده را یاد بگیرید، نسبت به شروع هر کاری سخت‌گیرتر خواهید بود. احمقانه ترین کار این است که هر کاری را شروع کنید، وقت و هزینه زیادی صرف آن کنید و دقیقا در میانه سربالایی، آن را رها کنید. ما در زندگی از سربالایی های زیادی نمی توانیم بالا برویم. یاد بگیریم نه بگوییم تا بله های محدودمان خرج نشود

▫️تحلیل استراتژیک کنید نه تخیل فانتزی! در هر لحظه از خودتان بپرسید آیا ارزش ادامه دادن دارد؟ یعنی این هزینه (زمان و رنج طی کردن این راه) به منافعش می ارزد؟ اگر این سوال را مدام از خود نپرسید ممکن است در بن بست ها، باقی بمانید و سربالایی ها را اشتباها بن بست بینید و رها کنید.

مجتبی لشکربلوکی