پایگاه
خبری فولاد ایران
- "اسکیت هوایی" نام یکی از تجهیزات تفریحی شهربازی
است که ساختاری U-شکل دارد. این وسیله، متشکل از واگنی سرباز، با
صندلی‌های متحدالمرکز است که روی ریل‌های ساختار یوشکل حرکت می‌کند. واگن توسط
نیروی موتور از یک طرف ساختار یوشکل تا نزدیکی دهانه بالا کشیده می‌شود؛ سپس رها
می‌شود، و پس از چند رفت و برگشت می‌ایستد. چیزی که بر هیجان اسکیت هوایی می‌افزاید
این است که هر دو دهانه‌ی ساختار یوشکل باز است، و ارتفاع هر دو برابر است.
✏️یکبار که
همراه خانواده روی صندلی‌های واگن نشته بودیم، در حالی‌که منتظر بودیم تا اپراتور
واگن را آزاد کند، خواهرزاده‌ام با هیجان از من پرسید: شانس " پرتاب‌شدن به
بیرون" چقدره؟ برای او توضیح دادم که بر اساس قانون پایستگی کار و انرژی ریسک
پرتاب‌شدن نزدیک به صفر نیست، دقیقا برابر صفر است. به همین دلیل است که طراحان
اسکیت هوایی با آسودگی خاطر دهانه‌های ساختار یوشکل را آزاد گذاشته‌اند.
✏️متغیرهای
اثرگذار بر تبدیل متوالی کار و انرژی به یکدیدگر در اسکیت هوایی، محدود، قابل‌شناسایی
و قابل‌اندازه‌گیری اند. انرژی پتانسیل واگن در دهانه‌ی ساختار یوشکل تنها به
ارتفاع دهانه از سطح فرورفته‌ی U، نیروی جاذبه‌ی زمین و جرم واگن بستگی دارد.
حاصل‌ضرب این سه متغیر برابر با انرژی پتانسیل واگن است، و این میزان انرژی دقیقا
معادل کاری است که واگن با حرکت روی ساختار یوشکل انجام می‌دهد: کار لازم برای
بالارفتن از طرف دیگر ساختار یو، و کار لازم برای غلبه بر نیروی اصطکاک.
✏️در حوزه‌ی
علوم انسانی، مسائل اغلب به این سادگی و شسته‌رفتگی نیستند. مثلا در اقتصاد عموما
با مسائلی سروکار داریم که تعداد بسیاری متغیر در آن دخیل‌اند، و برخی از متغیرها
حتی قابل‌شناسایی نیستند چه رسد به این‌که قابل اندازه‌گیری باشند. تعدد و پیچیدگی
متغیرهای مسائل اقتصادی چنان است که سیاست‌گذران گاه‌وبیگاه به بهانه‌هایی از قبیل تفاوت نظریه با عمل،
ابهام در روابط متغیرها، و با توسل به توضیحاتی عوام‌پسندانه، قوانین اساسی دانش
اقتصاد را نادیده می‌انگارند. "قانون قیمت واحد" از جمله‌ی این قانون‌هاست:
هر جا برای یک کالا بیش از یک قیمت موجود باشد، نیروهایی
برای کاهش اختلاف قیمت‌ها و در نهایت به‌صفررساندن آن فعال می‌شود.
ادامه دارد◀
✍🏻میثم رادپور