چه بر سر تولید دام کشور اومده!

پایگاه خبری فولاد ایران - دیروز در یک سخنرانی فرمودند که: «دلیل قاچاق چیه؟ همتون می‌دونید! دلیل قاچاق ارزونیه نه گرانی. چرا گوشت کم میشه و قاچاق میشه؟ ...

چرا این همه گوشت ما داره خارج می‌شه به سمت عراق؟ قاچاق علتش گرانی نیست، قاچاق علتش ارزانی جنسه. وقتی در داخل جنس ارزونه، قاچاق میشه بیرون، خودبخود جنس میره بالا، در داخل.»

(سند: https://t.me/eghtesadonline/76438)

این حرف بطور کلی درسته، اما این وسط کلی جزییات مهم نادیده گرفته شده. بیاییم این جزییات مهم رو با هم مرور کنیم.

➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖

سال ۹۲ که رییس جمهور به قدرت رسید، قیمت ارز تعادلی بود. اما با اصرار ایشون بر تثبیت قیمت ارز علیرغم رشد نقدینگی، دلار رفته رفته از ارزش واقعی‌ش دور شد. هر چه اصرار شد که قیمت دلار رو افزایش بدهند تا تعادلی بمونه، اعتنا نکردند.

 (https://t.me/Economics_and_Finance/621)

با ارزون شدن دلار، خروجش از کشور بیشتر شد بنحوی که سال ۹۶، چندین میلیارد دلار ارز از کشور خارج شد. با کمبود ذخایر ارزی، آخر سال ۹۶ جهش ارزی شروع شد.

راه مقابله ایشون با جهش ارزی چی بود؟ دلارهای ۴۲۰۰ تومنی! ایشون که می‌دونند جنس ارزون قاچاق میشه، چرا نرخ دلار رو ۴۲۰۰ تعیین کردند؟ (اگه مدعی هستند نظر ایشون این نبوده، فایل صوتی جلسه رو منتشر کنند).

بخاطر دلار ۴۲۰۰ تومنی، در طول بهار ۹۷ کلی رانت توزیع شد و ته مونده اسکناس و ارز قابل انتقالمون هم از کشور خارج شد رفت. متعاقبا، چند ماه بعد دلار به ۱۹ هزار تومن رسید.

پس بعد چکار کردند؟ نرخ ۴۲۰۰ رو به کالاهای اساسی محدود کردند. اینجوری قیمت تموم شده جنس وارداتی خیلی کمتر از جنس داخلی بود. طبعا تولید داخل، از پوشک بگیر تا گوشت، کم شد. تو اقتصادی که همه چیزش با دلار ۱۲ هزار تومنی قیمت می‌خوره، دامدار نمی‌تونه با گوشتی که با دلار ۴۲۰۰ وارد شده رقابت بکنه. پس یا دام زنده ‌رو صادر می‌کنه، یا کلا تولید رو تعطیل می‌کنه.

 ۱۸ تیر ماه امسال نوشتم: «زمانی که سیاستگذار ارز ۴۲۰۰ تومنی رو به کالاهای اساسی تخصیص می‌ده، در حالیکه قیمت ارز سایر کالاها ۸۰۰۰ تومنه، داره عملا سیگنال غلط به تولیدکننده می‌ده. ارز ۴۲۰۰ برای کالای اساسی، به تولید‌کننده سیگنال می‌ده که کالای اساسی تولید نکن! یعنی ارز ۴۲۰۰ ظرفیت تولید داخلی کالای اساسی رو نابود می‌کنه!»

ببینید امروز چه بر سر تولید دام کشور اومده!

در همون متن ادامه داده بودم که: «نابودی ظرفیت تولید داخل کالای اساسی، یعنی وابستگی بیشتر به واردات کالای اساسی.» (سند: https://t.me/Economics_and_Finance/505)

اگه یادتون باشه، ایشون همین چند ماه پیش در جلسه معارفه وزیر اقتصاد، علم اقتصاد رو به سخره گرفتند! (https://www.aparat.com/v/4b7gC) خب این هم نتیجه‌اش: گوسفند با هواپیما وارد می‌شه!!!

➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖

در نتیجه خروج ذخایر ارزی و کاهش تولید داخل، کالاهای داخل کشور برای مردم ایران گرون شد، و برای خارجی‌ها ارزون. طبعا قاچاق زیاد شد.

فساد علت وضعیت کنونی نیست‌ها! خیلی دقت کنید، چرا که این نکته مهمیه. علت وضعیت کنونی تن ندادن دولت به تعادل بازار و توسل به قیمت‌های دستوریه. فساد، کمبود، و رکود، همه معلول قیمتهای غیرتعادلی و دستوری هستند.

مقابله با تعادل بازار، مثل مقابله با جاذبه زمینه. انرژی بسیاری می‌بره، شرایط رو متزلزل می‌کنه، دست آخر هم همه چیز می‌ریزه بهم.

اگه از همون سال ۹۲ نرخ دلار متناسب با رشد نقدینگی، سالی ۲۰ تا ۲۵٪ رشد می‌کرد، نه دلار تا ۱۹ هزار تومن می‌رفت، نه پوشک‌ نایاب می‌شد، نه بازار ورق فولاد بهم می‌ریخت، نه صادرات گوجه‌فرنگی ممنوع می‌شد، و نه گوشت قاچاق می‌شد. یعنی هیچ کدوم از بحران‌های اقتصادی سال ۹۷ رخ نمی‌داد، و البته چندین میلیارد دلار رانت هم بین برخی توزیع نمی‌شد.

وقایع اقتصادیه - پویا ناظران