پایگاه
خبری فولاد ایران - در شمارۀ امروز شرق، گزارشی با عنوان «زمستان خصوصی‌سازی»
به قلم محمد مساعد دربارۀ سرنوشت صد شرکت نخست دولتی واگذارشده به بخش خصوصی،
منتشر شده است.
🔸بررسی این
صد شرکت نشان می‌دهد برخلاف ادعای مدافعان خصوصی‌سازی در طول سه دهۀ گذشته، شرکت‌های
دولتی واگذارشده به سمت پویایی و سودآوری حرکت نکرده‌اند. از میان صد شرکت بررسی‌شده
۱۶ شرکت یا به کلی تعطیل شده‌اند یا در عمل تعطیل هستند. ۶ شرکت در وضعیت نیمه‌تعطیل
به سر می‌برند و فعالیت خاصی ندارند. ۲۹ شرکت دیگر نیز دچار مشکلات جدی هستند. این
مشکلات که شامل تولید با ظرفیت کمتر از توان بالقوه، کاهش تولید، مشکلات بازار
و... می‌شود، در این شرکت‌ها پررنگ‌تر از دیگر شرکت‌ها بوده و هرکدام از این شرکت‌ها
در دهه‌های اخیر بین وضعیت نیمه‌تعطیل و فعالیت کامل در نوسان بوده‌اند. در این بین
بخشی از ۴۹ شرکتی نیز که در حال فعالیت مطلوب هستند، به پشتوانۀ مالی هلدینگ یا
نهادی که به آن وابسته‌اند، متکی هستند یا فی‌نفسه بازار انحصاری و مناسبی دارند.
🔸حداقل در ۶۲
شرکت مشکلات جدی کارگری گزارش شده است. این مشکلات کارگری شامل تعدیل شدید نیرو،
اخراج جمعی کارگران، پرداخت‌نکردن دستمزد کارگران برای ماه‌های پیاپی، و مشکلات
قراردادی می‌شود.
🔸بررسی این
صد شرکت نشان می‌دهد حدود نیمی از این شرکت‌ها از سوی سهام‌داران حقیقی کنترل می‌شوند.
این سهام‌داران که از سهام‌داران جزء بورس تا فعالان سرشناس و ثروتمند بخش خصوصی
را تشکیل می‌دهند، گاه به‌تنهایی و گاه در مشارکت با بخش خصولتی این صد شرکت را
مدیریت می‌کنند. پس از این سهام‌داران، بانک‌ها سهمی ۲۱ درصدی در مدیریت صد شرکت.
پس‌از‌آن نیز نوبت به نهادهای انقلابی می‌رسد که با سهم ۱۹ درصدی در مدیریت این صد
شرکت جای پای محکمی برای خود داشته باشند. نکتۀ جالب دربارۀ این نهادها که شامل
بنیاد مستضعفان، بنیاد شهید، ستاد اجرائی فرمان امام (ره)، آستان قدس رضوی و مؤسسۀ
جامعه الامام صادق می‌شوند، این است که شرکت‌های تحت مالکیت این نهادها در مقایسه
با شرکت‌های تحت مالکیت بخش خصوصی مشکلات کارگری کمتری را تجربه می‌کنند و سوابق
تعدیل گستردۀ نیرو در آنان کمتر است.
🔸از میان ۱۶
شرکت تعطیل‌شده، ۱۰ شرکت تحت مالکیت بخش خصوصی و شش شرکت تحت مالکیت بخش خصولتی
بوده‌اند. قدیمی‌ترین شرکتی که در فهرست تعطیل‌شدگان قرار می‌گیرد، شرکت ارج است
که سابقۀ تأسیس آن به سال ۱۳۱۶ باز‌می‌گردد.
منبع: شرق