پایگاه
خبری فولاد ایران - سرمقاله ای از پیمان مولوی مشاور تامین مالی و
سرمایه‌گذاری
✔️بازار لوازم
خانگی ایران یک بازار ۳میلیارد دلاری با عمق بسیار بالا و مورد نیاز تمامی قشرهای جامعه
است.
تلاطم‌های تازه در بازار ارز و شروع تحریم‌های یکجانبه امریکا
و احتمال خروج برخی از شرکت‌ها از بازار ایران، این پرسش را در ذهن عموم ایجاد کرده
که چرا برندهای نامی و بزرگ ایران که روزی در تمام حوزه‌ها نامی برای خود دست و پا
کرده بودند بازار را از دست داده‌اند و شرکت‌های بزرگ خارجی که در بازار حاضر بودند
نیز بازار را به حال خود رها کرده‌اند. اقتصاد ایران در این سال‌ها اقتصادی با ریسک
بالاست. در این بازار برای درک این موضوع که چرا برندهای داخلی قوی در حوزه لوازم خارجی
برای رقابت با شرکت‌های بزرگ خارجی نداریم نخست باید به شرایط حاکم بر اقتصاد ایران
نگاهی موشکافانه بیندازیم:
👈۱- ممکن نبودن
برنامه‌ریزی برای توسعه
تولیدکننده‌ای را تصور کنید که می‌خواهد برای ماه‌های آینده سفارش
واردات کالاهای مورد نیاز را بدهد. نخستین مشکل از همین جا برای او آغاز می‌شود. ثبت
سفارش و تایید آن و اینکه چه نوع ارزی در اختیارش قرار می‌گیرد؛ ارز در اختیار قرار
می‌گیرد آیا طرف خارجی می‌تواند به سرعت این خواسته را برآورده کند؟ زیرساخت‌های حمل‌ونقل
این امکان را به تولیدکننده می‌دهد که روی زمانی که می‌خواهد مواد اولیه را در اختیار
داشته باشد حساب باز کند؟ آیا باید از ترس ایجاد مشکل در سیکل‌های آینده تهیه مواد
اولیه، بیش از مقدار استاندارد مواد اولیه سفارش دهد؟
تمامی موارد یادشده در ایران سیکل چرخه‌های عملیاتی Operation
Cycles
بنگاه را هدف قرار داده است. هرچه چرخه‌های عملیاتی بنگاهی طولانی‌تر
شود میزان نیاز شرکت‌ها به سرمایه در گردش به‌شدت رشد خواهد کرد و تنش سرمایه در گردش
را برای بنگاه به ارمغان خواهد آورد.
👈۲- رتبه اعتباری
ضعیف ایران
رتبه اعتباری بین‌المللی International Credit
rating
ایران در رده ۶ سازمان همکاری و معادل B نظام رتبه‌بندی بین‌المللی است؛ یعنی بسیار پرریسک. این به آن معناست که
رقیبان ترک، چینی و اروپایی حاضر در بازار ایران به‌سبب دسترسی به هزینه سرمایه Cost of
Capital
ارزان‌تر قدرت رقابت به شدت بالاتری نسبت به شرکت‌های ایرانی داشته
و در شرایط تازه نیز دارند. قدرت رقابت بین‌بنگاهی شرکت‌های ایرانی به‌ویژه در تولید
لوازم خانگی در حال تحلیل رفتن است، چراکه هزینه سرمایه دلاری این شرکت‌ها روی ۱۶ درصد
است و این عدد برای یک تولیدکننده چینی ۴ درصد!
👈۳- دیدگاه سنتی
بنگاهی
وقتی صنعت لوازم خانگی ایران را با یک برند مشهور ترکیه‌ای مانند
آرچلیک که یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان لوازم خانگی در جهان است مقایسه می‌کنید،
نوعی نداشتن راهبرد توسعه را به‌وضوح درمی‌یابید. تعدد بسیار بنگاه‌های کوچکی که تولیدشان
صرفه اقتصادی ندارد و به‌مرور از بازار حذف می‌شوند، شرکت‌های بزرگی که فقط روی محصولات
فصلی کار می‌کنند و نوآوری را ضروری نمی‌دانند، شرکت‌های بسیاری که باوجود درک فرصت‌های
بزرگ در خارج از ایران نسبت به ایجاد بازارهای خارجی اقدام نکرده‌اند و به‌نوعی در
دام بازار بزرگ ایران افتاده و نیازی به ایجاد بازارهای بین‌المللی و حضور و حتی تولید
در آن کشورها در خود نمی‌بیند، (البته شرکت‌هایی داریم که صادرات خوبی به کشورهای همسایه
انجام می‌دهند اما در مجموع صادرات ما نسبت به کشوری مانند ترکیه بسیار ناچیز است)،
اعتقاد نداشتن به برندسازی بین‌المللی و حضور نیافتن در بازارها در زمانی که تحریم‌های
شدید وجود نداشت، همه و همه موجب شد در شرایط سخت امروز مفرهای کمی برای کاهش ریسک
داشته باشیم.
دکتر پیمان مولوی