پایگاه
خبری فولاد ایران
- علی سعدوندی، اقتصاددان در خصوص تحریم‌های بانکی و راهکار ایران
برای کم کردن اثر تحریم‌ها با «اعتماد» به گفت‌وگو پرداخت. وی معتقد است، زیرساخت‌های
لازم برای ایجاد یک کانال پولی جایگزین در کشور وجود دارد اما برخی افراد هنوز به جنگ
تجاری و پولی که کشور در آن درگیر است، واقف نشده‌اند به همین دلیل راه‌اندازی یک نظام
پرداخت بانکی با سایر کشورهای جهان، همچنان به تعویق می‌افتد. مشروح نظرات این اقتصاددان
را در زیر می‌خوانید.
🔸برخی معتقدند، تحریم‌های
13 آبان در حوزه بانکی، جدید است و تا به حال کشور به این صورت درگیر تحریم نبوده است.
نظر شما در این خصوص چیست؟
🔹تحریم‌های فعلی کپی شده
تحریم‌های قبلی است که تا قبل از امضای برجام علیه ایران اجرا می‌شده است. در خصوص
نظام بانکی تحریم‌های جدید اعمال نشده است اما نکته‌ای که در این خصوص وجود دارد، به‌روز
شدن لیست افراد و نهادهایی است که تحت تحریم‌های بانکی قرار گرفته‌اند. شاید از این
حیث بتوان گفت تحریم‌های جدید، عمق بیشتری خواهد گرفت.
🔸تحریم‌ها، مبادلات تجاری
با سایر کشورها را دچار مشکل می‌کند، از طرف دیگر بسیاری از کارشناسان و نمایندگان
مجلس حذف دلار از مبادلات بین‌المللی را یک راهکار برای کاهش آثار تحریمی می‌دانند.
آیا این راهکار می‌تواند سودمند باشد؟
🔹در ابتدا باید به این نکته
اشاره کرد که در 40 سال بعد از انقلاب تا به امروز تحت هژمونی دلار بوده‌ایم. همین
امروز هم در کشور هر زمان به تثبیت نرخ ارز اقدام می‌کنیم، نرخ دلار تثبیت می‌شود.
این اقدام از منظر علمی نیز پسندیده نیست اما در کشور همچنان انجام می‌شود. دو قدم
برای کاهش هژمونی دلار باید انجام داد. در قدم اول باید به سمت شناور کردن نرخ ارز
حرکت کنیم که تا به امروز در این زمینه اتفاقی نیفتاده است. اگر قرار بود، هژمونی دلار
تغییر کند و نرخ ریال ایران به یک ارز خارجی تبدیل شود، ارز مورد نظر می‌توانست، یورو
باشد. به بیان دیگر کشور را به هژمونی دلار وارد کردیم و در حال حاضر نیز عزمی برای
خروج نبوده است که یک اشتباه استراتژیک محسوب می‌شود که از نظر اقتصادی نیز ضربات جبران‌ناپذیری
به اقتصاد وارد کرده است. گام دوم، این است که اگر کالایی با دلار در حال مبادله است،
نمی‌توان صرف شعار دادن ارز مورد مبادله را تغییر داد. برای کاهش هژمونی دلار در کشور
می‌توان شرکای تجاری را تغییر داد یا به سمت امضای پیمان‌نامه‌های پولی با کشورهای
طرف تجاری رفت. می‌توانیم پیمان دوجانبه پولی با شرکای اصلی تجاری امضا کرد که اساس
مبادلات، استفاده از پول رایج دو کشور باشد. اولین شریک تجاری کشور عراق است. آیا با
این کشور پیمان تجاری حذف تعرفه‌ها و پیمان دوجانبه پولی امضا کرده‌ایم؟ تا به امروز
این اتفاق نیفتاده است. باید با شرکای بزرگ تجاری‌مان به یک پیمان و اتحاد تجاری برسیم.
اگر این کار را انجام دهیم به صورت خودکار دلار از مبنای تجارت ایران حذف خواهد شد.
🔸از زمانی که امریکا خروج
از برجام را اعلام کرد، نگرانی‌ها در خصوص قطع ارتباط ایران با سوییفت آغاز شد. سوییفت
چیست و با قطع ارتباط ایران و سوییفت می‌توان مبادلات پولی بین‌المللی داشت؟
🔹سوییفت یک نظام مبادله پیام‌های
بانکی است. به این معنا که در این نظام پولی رد و بدل نمی‌شود و پیام‌های بانکی مبنای
مبادلات کشورها هستند. در حال حاضر مبادلات پولی با جهان از طریق این نظام بانکی استفاده
می‌شود. سعدوندی معتقد است، سوییفت تنها سیستم برای این نوع مبادلات نیست. می‌توانیم
سیستم خودمان را طراحی و به اجرا در بیاوریم. زیرساخت‌های این اقدام در کشور موجود
است اما عزمی برای طراحی و اجرای آن نبوده است. روسیه در حال احداث یک سیستم برای جایگزینی
سوییفت است. هنوز باور اینکه در جنگ اقتصادی و پولی هستیم، در کشور وجود ندارد. روزی
که باور جنگ پولی در کشور ایجاد شود، در آن زمان دستیابی به تکنولوژی روز دنیا، به
یک الزام تبدیل می‌شود. همان‌طور که در بخش موشکی و هوایی خودمان را تجهیز می‌کنیم،
در بخش پولی نیز مجبور هستیم که تکنولوژی را به کار بگیریم. امیدواریم که از این به
بعد شاهد عزمی در کشور، دولت و نظام باشیم که به سمت استفاده و بهره‌برداری از فناوری
برویم.
🔸امضای پیمان‌نامه‌های پولی
چقدر در کاهش اثر تحریم‌های بانکی و هژمونی دلار تاثیر دارد؟
🔹کشور ترکیه و چین که در
تحریم نیستند، بنا بر امضای پیمان‌های چندجانبه پولی میان خود و کشورهای دنیا دارند.
تلاش سایر کشورها برای امضای پیمان‌های پولی و تجاری در حالی است که در کشور شاهد مقاومت‌هایی
از جانب برخی گروه‌ها هستیم. از طرف دیگر عزمی نیز در دولت و ریاست اسبق بانک مرکزی
برای پیشبرد اهداف تجاری و پولی دیده نمی‌شد.
اکونومیست
فارسی