پایگاه
خبری فولاد ایران
- تو پست قبلی (https://t.me/Economics_and_Finance/622) دیدیم که در
مدیریت منابع آبی، سه چالش داریم:
🔶 معلوم نیست چه
محصولاتی آببری بیشتر دارند و چه محصولاتی آببری کمتر. ادعاهای متناقض زیاده.
🔶 آببری محصولات،
هر چه که باشه، در مناطق مختلف کشور متفاوته.
🔶 «هزینه-فرصت»
آب، در مناطق مختلف کشور متفاوته.
چه جوری تصمیم بگیریم کجا چی بکاریم؟
✔️ علم اقتصاد برای این مشکل راهحل داره:
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
علم اقتصاد نشون میده که اگه کشاورز، در ازای دریافت آب، «هزینه-فرصت»
آب رو بپردازه، فقط محصولاتی میکاره که نسبت ارزششون به آببریشون بالا باشه. یعنی
اخذ «هزینه-فرصت» آب، مصرف آب در کشاورزی رو به سمت بهینگی میبره.
«هزینه-فرصت»
یعنی چی؟ هزینه-فرصت آب، ارزش بهترین کاریه که با آب میشه کرد، اگه آب به کشاورز داده
نشه. بعبارت دیگه، هزینه-فرصت آب ارزش اون کاریه که بخاطر استفاده از آب در این کشت،
فرصتش از دست رفته. با توجه به اینکه «فرصت»ها در مناطق مختلف متفاوتند، هزینه-فرصت
آب در جاهای مختلف کشور متفاوته.
خب این «هزینه-فرصتها» رو چه جوری محاسبه کنیم، تا بعد بتونیم
بعنوان قیمت آب ابلاغ کنیم؟
نیازی به ابلاغ و دستور نیست. اگه تعداد زیادی
عرضه کننده آب کشاورزی، با تعداد زیادی متقاضی آب کشاورزی، برای مبادله آب رقابت کنند،
در حالیکه بر کیفیت آب مورد تبادل نظارت بشه، و نسبت به سلامت این رقابت اطمینان حاصل
بشه، قیمتی که در این رقابت برای مبادله آب بدست میآد، «هزینه-فرصت» آب خواهد بود.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
شاید آببری هندونه بیشتر باشه شاید آببری گندم. شاید آببری
یکی تو کرمان بیشتر باشه و آببری اون دیگری تو کرمانشاه بیشتر باشه.
لازم نیست بدونیم کجا کدوم محصول چقدر آببری
داره.
لازم نیست فرماندار و استاندارد و وزیر به
ما بگن چی چقدر آببری داره.
لازم نیست شرکت آب، آب کشاورز رو قطع کنه،
دولت جریمهاش کنه، و پلیس دستگیرش کنه.
فقط کافیه در هر منطقه از کشور یک بازار رقابتی و سالم آب داشته
باشیم.
با تشکیل این بازارهای متعدد آب:
🔹 از طرفی کشت
در همه مناطق کشور بهینه میشه و از ذخایر آبی کشور مراقبت میشه.
🔹 از طرف دیگه
انگیزه تولید آب قابل مصرف ایجاد میشه. یعنی خیلیها مشغول تصفیه آب دریا، یا بازیافت
آبهای خاکستری میشن. این خودش اشتغالزایی داره!
فقط یادمون نره که مقدمه تشکیل بازار آب، اصلاح حکمرانی آبه.
👈 خلاصه، لازم
نیست دولت برای همه چیز تعیین تکلیف کنه. مردم خودشون راه و چاه رو پیدا میکنند. کافیه
دولت کمک کنه رقابتهای آزاد و سالم شکل بگیره.
وقایع اقتصادیه - پویا ناظران