پایگاه خبری
فولاد ایران - کسب وکار جامعه ایرانی در سطح
کلان ، درسطح بنگاهها و درسطح خانوار درشرایط پاییز 1397 پیچیده، اسرارآمیز ،غم انگیز
و درهزارتوی سردرگمی و آشفتگی همه سویه دورخودش می چرخد و البته ومتاسفانه ناتوان دررسیدن
به رشدکافی برای نیرومندتر شدن است.
نوشتن این همه ویژگیهای منفی درباره کسب و کار ایران برای
نگارنده و هرایرانی دلسوز به این سرزمین و به این مرزوبوم البته کاردشواری است که از
گفتن آن اما چاره ای هم نیست. دراین وضعیت پاییز 1397 اما روند و فرایند اجرایی شدن
تحریمهای آمریکایی که گام دوم آن دراواسط آبان برداشته می شود داستان را تراژیک کرده
و چشم انداز را تیره تر می کند. درمیان فعالیتهای اقتصادی اما به نظر می رسد روزگار
تولید از بقیه بخش ها شایدبدتر و شاید مهمتر باشد. میلیونها بهره بردار زراعی درایران
که کارشان تولیدمحصولات موردنیاز اصلی جامعه است شاید گرفتاری کمتری دارند. این گروه
وفعالان تولید محصولات دامی و باغبانی نیز البته تا اندازه ای دغدغه کمتری دست کم درفروش
کالای تولیدی دارند و دولت نیز در این وضعیت حاضر است با هدف کاهش مصرف ارز از یک سو
و افزایش امنیت غذایی از سوی دیگر از این گروه بزرگ تولیدکنندگان حمایت کند. اما تولید
صنعتی دراین وضعیتی که داریم برای بقا و رشد احتمالی دردسرهای قابل اعتنا دارد. یکی از دردسرهای واقعی
تولیدصنعتی درایران تشدید تحریم های آمریکایی و تبعیت متحدان این ابرقدرت اقتصادی دراروپا
با کمی تاخیر و درآسیا و کشورهایی مثل کانادا وا استرالیا است. این دردسر از ناحیه
تحریم ها جدای از سیاستهای ناکارآمد دولت و جدای از شرایط سیاسی داخلی است و باید توجه
داشت سیاستهای ناکارآمد درارز؛ درپول و درتجارت و درسیاستهای مالیاتی و تامین اجتماعی
نیز دردسرهای خودرا دارند. واقعیت این است که تولید صنعتی درایران برای ادامه راه و
حرکت به سربالایی و پیچ تند تحریم ها رسیده است که از یک سو رشد را دور ازدسترس می
کند و از سوی دیگر با نوسان های شدید همراه خواهدشد. درادامه برخی از منافذ نفوذ تحریم برتولید صنعتی
را به طورخلاصه به شرح زیر است :
دور تند تورم صنعتی و تورم عمومی
صنعت ایران برای ادامه فعالیت نیاز به مواد اولیه و کالاهای
سرمایه ای دارد که باید از بنگاههای خارجی خریداری کند. برای اینکه این واردات انجام
شود بنگاهها نیاز به ارزهای معتبر دربازار جهانی دارند . درشرایط تحریم آمریکا و برپایه
تجربه سال 1391 که همین 6 سال پیش شاهد بودیم تحریم ها به کاهش عرضه ارز و افزایش تقاضا
منجر شده و نرخ تبدیل ارز های معتبر مثل دلار را افزایش می دهد. این تجربه را درهمین
نیم سال نخست 1397 شاهد هستیم. افرایش نرخ تبدیل دلار و یورو به ریال ایران به افزایش
قیمت تمام شده تولید صنعتی منجر شده و این افزایش قیمت به دورتورم تولید صنعتی و تورم
عمومی منجر می شود. دراین وضعیت و با توجه به اینکه قدرت خرید شهروندان به اندازه افزایش
قیمت تمام شده تولید صنعتی افزایش نمی یابد به رکود منجر خواهد شد. رکود فروش تولیدات
صنعتی به دلیل سقوط تقاضا به کاهش تولید و کاهش استفاده از ظرفیت نصب شده منجر می شود
و از این مسر نیز قیمت تمام شده را دوباره افزایش می دهد. افزایش نرخ ارز با وجود تشدید
تحریم رخدادی قابل پیش بینی است و پیامدها و آثار منفی برتولید صنعتی می گذارد.
میخکوب شدن منابع مالی
تولید بدون تجارت خارجی درایران ممکن نیست. ایرانیان از
یک سو تولیدات صنعتی مازاد بر نیاز داخلی را صادرکنند تا ارز به دست آورند و از همه
ظرفیت خود استفاده کنند واز سوی دیگر به خرید تجهیزات و ماشین آلات خارجی نیاز دارند.
تحریم اقتصادی ایران که این روزها در جریان آن هستیم راه ورود و خروج منابع مالی بنگاهها
درسطح میانی اقتصاد و در سطح کلان و ملی را
با تهدید جدی و اجرایی مواجه می کند. این روزها شاهد هستیم بنگاهای تولیدی ایران
درتامین و جا به جاکردن منابع مالی با دشواری های واقعی مواجه هستند. در سالهای اخیر
شاهد بودیم که نظام مالی جهانی با استفاده از سازمانی به نام انجمن مخابرات بین المللی
بین بانکی جهانی با نام مشهور سوییفت راه عادی جا به جا شدن منابع مالی ایران را با
محدودیت مواجه کرد. دراین روزهای سخت که احتمال بازگشت محدودیت سوییفت وجوددارد، داستان
نپذیرفتن الزامهای کنترل بانکها برای جلوگیری از نقل و انتقال منابع مالی به برخی سازمانهای
سیاسی به نام اختصاری ای اف تی اف نیز رخ نمایانده و بانکهای ایران را درانزوای بیشتر
قرار داده است. برآیند این ناتوانی منابع مالی بخش تولید صنعتی به سمت محاصره اقتصادی
ایران خواهد بود. این کار اگر حتی با دورزدن بانک ها باشد که البته دشوار است به افزایش
هزینه تامین منابع مالی منجر می شود که در انتهای حلقه به افزایش قیمت تمام شده می
رسد و قدرت رقابتی تولیدات ایران در برابر کالاهای مشابه خارجی منجر شده و رکود فروش
را گسترش می دهد.
دور از تکنولوژی روز
تولید صنعتی دردنیای امروز به
دلیل تحولات شتابان ساخت و فروش تکنولوژیهای نو باید با شتاب خود را به تولیدات تکنولوژی
تجهیز کند درغیر این صورت با سرعت مشتریان را دربازارها از دست می دهد. نبود تکنولوژی
نو به معنای این است که در هر فرایند تولیدی بنگاههای ایرانی از رقبا درتولید کالاهای
با کیفیت و مطلوب مشتریان عقب تر بمانند. تشدید تحریم ها ی تولید صنعتی ایران راه ورود
تکنولوژی روز به بخش صنعت رابا آسیب و تاخیر مواجه خواهد کرد و روزی می رسد که تولیدصنعتی
ایران در انتهای صف فروش ایستاده است. تولیدات صنعتی در این وضعیت راهی جز ازدست دادن
بازار دریک دوره و تعطیلی در شرایط خاص را ندارند.
بنگاههای بی اعتبارشده
تحریم های آمریکایی
شاید درنگاه نخست به نظر آسان و ساده به نظر می رسد اما هنگامی که شروع می شود به سرعت
به بهمن تبدیل می شود و ابعادگوناگون به خود می گیرد . یکی از این ابعاد و پیامدها
و محل اثرگذاری تحریم اقتصادی ایران کاهش کمی بازارهای فروش در بیرون از مرزهای ملی
است. درحالیکه تحریم ها به سطح بنگاهها برسند و تحریم شوندگان از فروش محصول به طور
مستقیم در بازارهای جهانی در این گرداب بیفتند که نتوانند پاسخگوی سفارش مشتریان باشند
اعتماد آنها را از دست داده و بنگاههای صنعتی دیگر درکانون توجه مشتریان خارجی قرار
ندارند.
خبر 24