پایگاه
خبری فولاد ایران - پنل دوم کارگاه «اقتصاد ایران: چرا چنین شد؟ به کجا می‌رود؟
چه باید کرد؟» به ارائه محور «ساختار تحریم ها و مجاری تاثیرگذاری بر اقتصاد ایران»
توسط دکتر سعید داراب و دکتر محمد قاسمی اختصاص داشت.
گزاره‌های کلیدی مباحث مطرح شده در این پنل به شرح زیر است:
سعید داراب:
▪️در تحریمهای
قبلی صادرات نفت تحریم شد و تقریبا میزان این صادرات نصف شد و در عمل صادرات غیر نفتی
تحت تاثیر مستقیم تحریم نبود. اما در حال حاضر صادرات غیر نفتی و به ویژه صادرات پتروشیمی
و فلزات اساسی نیز مشول تحریم شده است که درآمد ارزی ناشی از صادرات غیر نفتی را به
شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد.
▪️در دولت اوباما،
تحریم‌ها به گونه‌ای طراحی شده بود که تمرکزی بر روی صادرات غیر نفتی نداشت و صرفا
صادرات نفت را به صورت نصفه نیمه تحریم می کرد، اما تحریمهای جدید، به بیان صریح ترامپ،
قصد دارد صادرات نفت را به نزدیک‌ترین مقدار به صفر برساند و علاوه بر آن، صادرات غیر
نفتی ایران را نیز نشانه گرفته است.
▪️روی کاغذ تحریم‌ها
بسیار شدید بوده و هست، اما نکته و ابهام بسیار مهم این است که چه تفاوتی در جدیت اجرایی
شدن بندهای تحریم‌ها ایجاد شده؟ به نظر می‌رسد جدیت بسیار بیشتر شده باشد.
محمد قاسمی:
▪️برای بررسی تاثیر
تحریمهای اخیر بر بخش‌های اقتصاد ایران باید به شاخص‌ها نگاه کرد، اما حتی مرسوم‌ترین
شاخص‌ها مانند رشد اقتصادی را نهادهای مختلف برای فصل اول ،1397 کاملا متناقض گزارش
داده‌اند و اگر بی‌دقت باشیم فکر می‌کنیم این آمار مربوط به دو کشور مختلف است.
▪️اکثر سفارشات
دلارهای دولتی مربوط به سفته‌بازی و خرید‌های انتظاری است که رابطه‌ای با قیمت مبنایی
دلار ندارد، لذا ثبت سفارشات در 6 ماهه اول 1397 نزدیک به سه برابر همین دوره در سال
1396 بوده است. چون سفته‌بازی در نوسان‌ها سودآورتر است.
▪️تحریمهای
13 آبان ماه علاوه بر تحریم خرید کالا توسط ایران، حمل، بیمه و خدمات این کالاها نیز
تحریم می‌شوند و بنابر این حتی در صورتی که کالایی را بتوانیم از طریق واسطه‌ها خرید
کنیم، در بقیه موارد با مشکل مواجه می‌شویم.
▪️اقتصاد ایران
در شرایط تحریم پیچیده‌تر از آن است که بتوان با تئوری‌های کتابخانه‌ای و مرسوم دانش
اقتصاد آنها را مدیریت کرد. این پیچیدگی‌ها ناشی از معمای نرخ سود، معمای نرخ ارز،
معمای سیستم بانکی، معمای رکود و معمای بخش خصوصی و بخش عمومی می‌شود.
▪️هیچ سطری از
ستون واردات در جدول داده ستانده خالی و صفر نیست. یعنی همه بخش‌های اقتصادی ایران،
به نوعی وابسته به واردات است که با تحریمهای پیش رو علاوه بر مشکلات خرید کالاها،
مشکلات حمل، بیمه و... را در پیش رو خواهد داشت. البته این تاثیرگذاری در برخی بخش‌ها
بیشتر و در برخی بخش‌ها کمتر است.
▪️بین درصد افزایش
نقدینگی و نرخ‌های تورم ایجاد شده، همچنان فاصله‌ای وجود دارد که نشان دهنده پتانسیل
تورم در ادامه سال 1397 است.
▪️بین این گزینه
«تورم را رها کن و تولید را حمایت کنید» و «تولید را رها کن و مانع ابر تورم شوید»
من گزینه دوم را پیشنهاد می‌دهم.
پویش فکری توسعه