هفت اقتصاد نوظهور در مرز خطر

پایگاه خبری فولاد ایران - اقتصادهای نوظهور در حال گذر از آستانه ریسک بحران ارزی قرار گرفته‌اند. دماسنج بحران ارزی «نومورا» (Nomura)، هفت بازار نوظهور را در آستانه دروازه بحران ارزی نشان می‌دهد.

اقتصادهای نوظهور در حال گذر از آستانه ریسک بحران ارزی قرار گرفته اند. دماسنج بحران ارزی «نومورا» (Nomura)، هفت بازار نوظهور را در آستانه دروازه بحران ارزی نشان می دهد.

براساس داده های منتشرشده از سوی موسسه خدمات مالی نومورا، سرمایه گذاران در بازارهای نوظهور هراسی که تحت تاثیر شکست ارزی ترکیه و آرژانتین پدیدار شده بود را در ذهن خود حفظ کرده اند. در واقع آمادگی روانی برای تداوم نوسانات ارزی نه تنها در این دو کشور، بلکه در اغلب بازارهای نوظهور همچنان وجود دارد. هفت مظنون اصلی قدرت های اقتصادی میانه کشورهای سریلانکا، آفریقای جنوبی، آرژانتین، پاکستان، مصر، ترکیه و اوکراین هستند. شاخص بانکی «داموکلس» (Damocles)، این هفت کشور را از میان ۳۰ بازار نوظهور دیگر، تحت ریسک بیشتری برای تجربه بحران ارزی نشان می دهد. این شاخص براساس پارامترهای اقتصادی در حوزه کلان و مالی احتمال وقوع بحران ارزی را برای ۱۲ ماه بعد پیش بینی می کند.

شاخص داموکلس

شاخص داموکلس که براساس اظهارات مقامات نومورا یک «سیستم هشدار زودهنگام» توصیف شده، با بررسی شاخص های متعددی از جمله ذخایر ارزی، سطح بدهی ، نرخ بهره بانکی و پوشش ارزی موجود برای واردات، به کشورها نمره ای بین صفر تا ۲۰۰ اختصاص می دهد. نمره بالاتر از ۱۰۰ بیانگر احتمال بروز بحران ارزی در فاصله زمانی ۱۲ ماهه است. در حالی که نمره آستانه خطر ۱۵۰ تعیین شده است. مشاهده نمرات بالای این مرز به این معنا خواهد بود که بحران ارزی در هر زمانی می تواند به وقوع بپیوندد.

سابقه پیش بینی نومورا

شاخص پیش بینی بحران نومورا از سال ۱۹۹۶ از میان ۵۴ بحران ارزی که در کشورهای در حال توسعه رخ داده بود، توانست ۳۶ مورد را با تخمین صحیح ثبت کند. البته برخی منتقدان متدولوژی سنجش این شاخص را دارای ظرفیت اغراق عنوان می کنند که ممکن است با سوگیری نیز توام شود. همچنین تعمیم موفقیت تخمین صحیح ۲ مورد از هر ۳ پرونده بحران ارزی را به شرایط آینده نادرست می دانند.

هفت اقتصاد زیر تیغ شمشیر داموکلس

آمار منتشرشده در پایان ماه جولای سال جاری میلادی، نمرات ۳۰ بازار نوظهور را نشان می دهد. براساس این داده ها، سریلانکا با نمره ۱۷۵ در صدر هفت کشور قرار دارد. پس از این کشور، آفریقای جنوبی با نمره ۱۴۳، آرژانتین با ۱۴۰ و پاکستان با ۱۳۶ موقعیت های دوم تا چهارم را تصرف کرده اند.

بحران در کمین سریلانکا

سریلانکا بدترین چشم انداز را در میان سایر نوظهورها به خود اختصاص داده است. رتبه یک بروز بحران ارزی زودهنگام بنابر دلایل مختلفی به نام این کشور رقم خورد؛ دلایلی از جمله تامین مالی ضعیف و مخرب، موقعیت شکننده خارجی به واسطه ذخایر ارزی محدود که تنها قادر به تامین ۵ ماه از واردات سریلانکا است، بدهی های خارجی گزاف با سررسید بازپرداخت کوتاه مدت و به ارزش ۱۶۰ میلیارد دلار، نیاز مفرط به تامین مالی مجدد و در انتها عدم ثبات سیاسی، بحران ارزی را در کمین این اقتصاد نوظهور نشانده است.

کاربرد امروزی شمشیر داموکلس

ریشه اصطلاح «شمشیر داموکلس» به یک داستان اساطیری (یونانی) برمی گردد. مقصود از آن در مباحث سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، وجود یک خطر حاد یا یک تهدید دائمی و نزدیک به وقوع است. رایج ترین کاربرد این اصطلاح، وابستگی به اقتصادها و کشورهای پیشرفته (یا به تعبیر دیگر امپریالیستی) است که همچون شمشیر داموکلس استقلال، حق حاکمیت و اقتصاد کشورها را تهدید می کند. در این جا هم عبارت «شمشیر داموکلس» خطر دائمی و تهدید مداومی را نشان می دهد که به دلیل وابستگی، متوجه استقلال اقتصادی و سیاسی بازارهای نوظهور است. برخلاف این گروه، هشت کشور دیگر با نمره صفر وجود دارند که براساس ادعای طراحان شاخص، ریسک وقوع بحران ارزی از آنها دور است. قزاقستان، پرو، تایلند، برزیل، روسیه، بلغارستان، اندونزی و فیلیپین با کسب نمره صفر در انتهای جدول سنجش ریسک بحران ارزی قرار گرفته اند. البته روپیه اندونزی و هندوستان هفته گذشته به شدت افت کرد و نوسانات به این کشور نیز کشیده شد؛ اما داده های شاخص، پیش از موعد سقوط ارزش روپیه را پوشش داده اند.

منبع: روزنامه دنیای اقتصاد