پایگاه خبری فولاد ایران - این روزها بیشتر از هر زمان دیگری این سوال در ذهن مردم ایران جاری است : "یعنی دلار تا کجا بالا می رود ؟ "

امروز دلار در بازار غیر رسمی به ۱۳۰۰۰ تومان رسید. این یعنی ۲۳۳ درصد افزایش قیمت در طی دقیقا یک سال اخیر. تقریبا همه ما روز به روز و هفته به هفته شاهد افزایش قیمت دلار یا کاهش ارزش ریال هستیم، اما همچنان این سوال که قیمت دلار تا کجا بالا می رود و آیا یک قیمت هدفی وجود دارد که قرار است قیمت دلار به آن برسد، به عنوان سوال محوری جامعه ایران و نه فقط فعالان اقتصادی مطرح است .

بگذارید همین افزایش این دو روز اخیر را خیلی ساده برررسی کنیم : اعلام خبر کاهش صادرات نفت ایران به ۲ میلیون بشکه در روز و تصمیم تعطیلی بازار آتی سکه، دلایل روانی بازار سکه و دلار شدند تا دوباره یک موج نقدینگی به این بازارها جاری شده و ازدحام مردم برای خرید دلار از بازار غیر رسمی و امنیتی شدن بازار سکه و ارز به خبر مهم روز تبدیل شود. یعنی دقیقا همان سیکل تکراری در طی ماههای اخیر .

به نظر نگارنده برای پاسخ به این سوال اساسی که قیمت دلار تا کجا بالا می رود، باید مروری بر عوامل احتمالی موثر بر نیروهای عرضه و تقاضای بازار در طی هفته های بعد داشته باشیم . به نظر میرسد فصل مشترک همه عوامل احتمالی ماههای بعد اقتصاد ایران مثل کاهش مستمر صادارات نفتی ایران ، محدودیت بیشتر صادرات غیر نفتی ایران ، امکان عدم تصویب FATF در مجلس ایران ، تحریم بانک مرکزی ایران و ... بر کاهش توان عرضه ارز در کشور دلالت دارد. رخداد هر یک از این عوامل سیگنال هایی برای نقدینگی سیال در بازارها که مثل دسته ملخ ها بین بازار خودرو و مسکن و سپرده و سرمایه و طلا و ارز در جریان است می باشد. یعنی هر عامل و خبر منفی تازه، یک احتمال برای جهش قیمت دلار و این هجوم سرمایه هاى سیال، خود یعنی افزایش دوباره قیمت دلار.

خلاصه آنکه تا زمانی که این ناترازی یا عدم توازن بین عرضه و تقاضای ارز در ذهن مردم ایران به دلیل عوامل سیاسی و تحریمی شکل گرفته است که معتقدند «روز به روز  قیمت ها افزایش می یابد» یا «کار از دست در رفته است»، باید پس از هر موج اخبار سیاسی منفی منتظر یک موج افزایش قیمت دلار باشیم. در کنار این ناترازی، بدبینی عمومی نسبت به سوء استفاده دولت از بازار ارز و تصمیمات اشتباه حکمرانى را هم که اضافه کنید، این ناترازی در ذهن مردم درباره ناتوانى در کنترل قیمت دلار توسط نیروهای عرضه بازار را تقویت مى کند.

در پایان مى توان گفت که حقیقتا هیچ حد اقتصادی و روانى برای قیمت دلار در شرایط فعلی وجود ندارد و متاسفانه قیمت دلار فارغ از تاثیرات دهشتناک آن بر بخش هاى مختلف اقتصاد ایران ، می تواند به رشد هاى چند هزار تومانى پس از دوره هاى تنفس کوتاه و کاهش هاى کوتاه مقطعى ادامه دهد . تنها یک اتفاق سیاسی معکوس مانند انتشار خبر مذاکره احتمالی بین ایران و آمریکا مى تواند این ناترازى ذهنی را معکوس کرده و شاهد اصلاح قابل توجه قیمت دلار باشیم .

✍️ سیامک قاسمی

دوازدهم شهریور ۱۳۹۷