پایگاه
خبری فولاد ایران - دنیای اقتصاد
: سناریوی سه‌شنبه سیاه برای ترامپ با دو دادگاه
نوشته شد. ابتدا دادگاه پال مانافورت، رئیس سابق کمپین انتخاباتی ترامپ و در ادامه
معامله وکیل و محرم رازهای ترامپ با پلیس علیه ترامپ برای فرار از زندان
سه‌شنبه سیاه ممکن است سرنوشت دیگری برای ترامپ رقم بزند؟ سه‌شنبه‌ای
که حاصل دست‌پخت دوست قدیمی ترامپ و توسطمحرم اسرار وی رقم خورده است: مایکل
کوهن؛ وکیل شخصی ترامپ که از تمامی «اسرار مگوی» ترامپ با خبر بوده است. سناریوی
سه‌شنبه سیاه با دو دادگاه نوشته شد. ابتدا دادگاه پال مانافورت، رئیس سابق کمپین
انتخاباتی ترامپ برگزار شد که به موجب آن مانافورت که متهم به فرار مالیاتی و تخلف
مالی بود مجرم شناخته شد. ترامپ اما در واکنش به اتهامات رئیس سابق کارزار
انتخاباتی‌اش اعلام کرد که مشخص شد هیچ تبانی با روسیه در
کار نبوده است و اتهامات مانافورت ربطی به وی ندارد و از اساس داستان پرونده
دخالت روسیه در انتخابات آمریکا جعلی
است. اما هنوز ابراز خوشحالی ترامپ پایان نیافته بود که خبری منتشر شد که همچون
آوار بر سر کاخ‌سفید خراب شد. دوست گرمابه و گلستان ترامپ که در بازداشت اف‌بی‌آی
بوده است، تصمیم می‌گیرد برای اینکه به ۶۵
سال زندان محکوم
نشود با دستگاه قضایی آمریکا
وارد معامله شود و در این راستا مایکل کوهن پذیرفت که به دو نفر از زنانی که با
ترامپ رابطه داشته‌اند حق‌السکوت پرداخت کرده است. کوهن همچنین در رابطه با فرار
مالیاتی، تقلب بانکی و تخلفات مالی در کمپین انتخاباتی دونالد ترامپ اعتراف کرده و
گفته که طبق خواسته دونالد ترامپ عمل کرده است.
انتشار این خبر تبدیل به سرآغاز هیجان سه‌شنبه سیاه می‌شود و ترامپ
این‌بار نه‌تنها واکنش تندی نشان می‌دهد بلکه اظهارنظرهایش نشان می‌دهد تا حدی هم
از این اعترافات ترسیده است. مایکل کوهن که روزی در توصیف وفاداری خود به ترامپ
گفته بود که حاضر است در راه او گلوله بخورد، نه‌تنها حاضر به فداکاری نشد، بلکه
ترامپ را در مرکز سیبل حملات مخالفانش قرار داد. در دهه ۸۰ و ۹۰ میلادی دو نفر هر روز عکس جلد
روزنامه‌ها و مجلات زرد و عامه‌‌پسند بودند: یکی جان جوزف گوتی رئیس دو رگه
آمریکایی-ایتالیایی یک گروه گنگستری معروف به «دون دپر» و دیگری «ترامپ». سرنوشت
این دو اما متفاوت پیش رفت. دون دپر در سال ۲۰۰۲ در زندان فوت می‌کند اما دیگری رئیس‌جمهوری
آمریکا می‌شود. ترامپ متعلق به دنیای گذشته است. جایی که در آن زندگی تبهکاری رایج
بود و خانواده‌ها یک تجارت خانوادگی
به راه می‌انداختند و کلی خدم و حشم به خود جذب می‌کردند. پدرخوانده با دنیای
خیانت غریبه نیست. او در همین فرهنگ بزرگ شده است. از جوانی با آن آشنا بوده اما
این روزها نزدیک‌ترین دوستانش هم به وی خیانت می‌کنند.
به همین منظور ترامپ با سرزنش مایکل کوهن، وکیل سابق خود، تاکید
کرد اتهامات مالی که کوهن در دادگاه فدرال نیویورک آنها
را پذیرفته است، «جرم نبوده است». وی سپس در توییت دیگری نوشت که «اگر کسی دنبال
یک وکیل خوب می‌گردد، من به‌شدت توصیه می‌کنم که سراغ مایکل کوهن نرود.»
اما داستان کوهن یک داستان ساده خیانت نیست که یک کارمند به رئیس
خود کرده باشد. کوهن یک پاس گل به منتقدان ترامپ داده است تا نفخ صور استیضاح ترامپ
در رسانه‌های آمریکایی دمیده شده و قیامتی علیه رئیس‌جمهوری آمریکا برپا شود. در
این شرایط دیوید پکر، رئیس گروه رسانه‌ای آمریکا که مجله نشنال اینکوایرر را اداره
می‌کند نیز به کوهن پیوسته و به نوشته وال‌استریت‌ژورنال، در قبال پرونده حق‌السکوت
مصونیت گرفته است. به گفته یک منبع آشنا به این موضوع، دیوید پکر جزئیات
پرداخت پول را تایید کرده است. کوهن و پکر از
یک تاکتیک مجلات زرد با عنوان «بگیر و بکش» استفاده کرده‌اند. پکر از کارن مک‌دوگال،
مدل پلی‌بوی خواسته است در ازای مبلغی حق داستان ارتباط خود با ترامپ را به وی
بفروشد و او دیگر حق ندارد آن را در اختیار رسانه دیگری
قرار دهد. او به همین منظور با همکاری کوهن ۱۳۰ هزار دلار حق‌السکوت می‌دهد.
آیا ترامپ استیضاح می‌شود؟
با مطرح شدن این رسوایی برخی
صداها در جهت استیضاح ترامپ بوده است اما سوال این است که آیا دموکرات‌ها قصد
دارند تا ترامپ را استیضاح کنند؟ درحالی‌که برخی جمهوری‌خواهان مدعی‌اند که برای
دموکرات‌ها فرصت استیضاح پیش آمده است اما دموکرات‌ها چندان از این مساله استقبال
نکرده‌اند. به نوشته روزنامه بوستن گلوب، نانسی پلوسی گفته است که اصلا گزینهاستیضاح ترامپ
روی میز نیست و ما روی صحبت‌هایمان با رئیس‌جمهوری بیشتر متمرکز بر مسائل
مالیاتی، تامین اجتماعی و
خدمات درمانی است. این احتمال مطرح شده است که اگر تخلف مالی در درون کارزار
انتخاباتی به بحث حق‌السکوت به این دو زن کشیده شود، ترامپ می‌تواند با استیضاح
دست و پنجه نرم کند. البته ترامپ در گفت‌وگو با فاکس‌نیوز اعلام کرده که این پولاز
حساب شخصی‌اش پرداخت شده است. ترامپ ضمن اینکه کوهن را «یک داستان‌پرداز» خوانده
گفته که تنها گناه وی این بوده که پیروز انتخابات شده
است.
سایت «پولیتیکو» در گزارشی با عنوان جمهوری‌خواهان بیشتر از
دموکرات‌ها درخصوص استیضاح صحبت می‌کنند، نوشت: پس از اعترافات مایکل کوهن سه
جمهوری‌خواه در مورد استیضاح صحبت می‌کنند. دقت کنید: سه جمهوری‌خواه. هیچ دموکراتی
در این‌باره اصلا صحبت نمی‌کند. این سه جمهوری‌خواه می‌گویند اگر دموکرات‌ها
در انتخابات میان‌دوره‌ای
پیروز شوند و اکثریت مجلس نمایندگان را به‌دست گیرند، آنها رئیس‌جمهوری را استیضاح
خواهند کرد. سارا هاکبی سندرز، سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفیدنیز از
استیضاح صحبت می‌کند و آن را به انتخابات میان‌دوره‌ای
وصل می‌کند. حتی ترامپ نیز به این مساله اشاره می‌کند و می‌گوید که اگر وی استیضاح
شود بازارهای جهانی به‌هم می‌ریزد.
پولیتیکو در این مورد ادامه می‌دهد: در اینجا چیزی وجود دارد: اگر
دموکرات‌ها درنظر داشته باشند تا ترامپ را استیضاح کنند، اگر آنها قصد داشته باشند
تا کنترل مجلس نمایندگان را دردست بگیرند، تا اینجا در باب مخفی‌کاری بسیار عالی
کار کرده‌اند. قانون‌گذاران دموکرات اصلا در این‌باره صحبت نمی‌کنند. برای مثال
روز چهارشنبه نانسی پلوسی، رهبر اقلیت در مجلس نمایندگان گفت: حتی اگر آنها پیروز
نهایی انتخابات میان‌دوره‌ای باشند اصلا گزینه استیضاح ترامپ روی میز قرار ندارد.
آنها فقط گفتند که رئیس‌جمهوری را رصد خواهند کرد تا روی پرونده مولر تاثیرگذار
نباشد و در روند آن دخالت نکند. در همین راستا جری ندلر، نماینده مجلس نمایندگان
از نیویورک و
از رهبران تاثیرگذار دموکرات می‌گوید که به‌دنبال طرحی هستند تا مانع اخراج مولر
توسط ترامپ شوند.
ندلر اما تاکید می‌کند که برای استیضاح ترامپ احتیاج به کرسی‌های
زیادی است و باید دست‌کم آنها ۶۷
کرسی از ۱۰۰
کرسی سنا را به‌دست بیاورند. ندلر البته
بحث استیضاح را اولویت دموکرات‌ها نمی‌داند. سایت «پنج، سی و هشت»، که یک سایت
تحقیقاتی است در گزارشی نوشته است: با رصدهایی که از سوی این سایت صورت گرفته تنها
رهبران دموکرات نیستند که در قبال استیضاح سکوت کرده‌اند. حتی در اوج انتخابات
مقدماتی در داخل حزب دموکرات هیچ‌کدام از نامزدها در مورد استیضاح ترامپ موضع‌گیری
نکرده‌اند. تنها کسی که در این مورد صحبت کرد نیتی کلایمان بود که در سایت
انتخاباتی خود بحث استیضاح ترامپ را مطرح کرد و حتی نتوانست در مرحله مقدماتی رای
قابل‌توجهی به‌دست بیاورد. او در مرحله رقابت درون
گروهی تنها ۹ درصد رای کسب کرد.
به‌نظر می‌آید که طیف چپ‌های دموکرات نیز روشی مشابه لیبرال‌ها
داشته‌اند. اسطوره این روزهای چپ‌های دموکرات کسی جز آلکساندریا اساسیو کورتز نمی‌تواند
باشد. او در این چند روز، در مورد کوهن و مانافورت توییت‌های متعددی داشته اما در
هیچ‌کدام از آنها به استیضاح کوچک‌ترین اشاره‌ای نداشته است. البته اینکه همه
دموکرات‌ها مخالف استیضاح باشند حرف درستی نیست. مدت‌ها پیش از اینکه غائله سه‌شنبه
سیاه به راه افتد، در مجلس نمایندگان ۵۸
نماینده دموکرات به طرح استیضاح آل گرین از تگزاس رای مثبت دادند اما ۱۲۶ نماینده دیگر دموکرات به همراه ۲۳۸ جمهوری‌خواه مخالف این طرح بودند.
در ژانویه نیز یک‌بار دیگر گرین طرح استیضاح ترامپ را مطرح کرد و
این‌بار ۶۶ دموکرات با وی همراه شدند
اما هنوز با اکثریت خود دموکرات‌ها فاصله داشت. پری بیکر جونیور، نویسنده ارشد
سایت «پنج، سی و هشت» می‌نویسد: من قدری تعجب کردم که هیچ‌گاه استیضاح در میان
دموکرات‌ها از مقبولیت بالایی برخوردار نبوده است. برخی کارشناسان اعتقاد دارند
این شیوه بازیدموکرات‌ها
به این دلیل است که فضای احساسی ممکن است به ضرر آنها تمام و آرای خاکستری به سود
جمهوری‌خواهان واریز شود. همچنین طرفداران ترامپ با بسیج رای خود نفرات بیشتری را به کنگره
بفرستند و مجددا برتری عددی جمهوری‌خواهان را تضمین کنند. درحالی‌که براساس برخی
نظرسنجی‌ها فاصله دموکرات‌ها از ۱۰
تا ۲۳ اوت ۵/ ۷ درصد بوده، برخی جمهوری‌خواهان
به‌دنبال این هستند که با مطرح کردن استیضاح، طرفداران ترامپ را وارد کارزارهای
انتخاباتی خود کنند تا رای آنها را به سود خود جذب کنند.
یک لیبرال علیه استیضاح
استیضاح ترامپ حتی پیش از اینکه بحث سه‌شنبه سیاه مطرح شود، از سوی
برخی لیبرال‌ها هم محکوم شده بود. آلن درشوویتز در کتاب «پرونده‌ای علیه استیضاح
ترامپ»، استیضاح رئیس‌جمهوری آمریکا را مخالف آزادی‌های مدنی خوانده است. او در
این کتاب نوشته است: مشتاقان استیضاح ترامپ و دشمنان سیاسی او قانون را
نادیده می‌گیرند. به‌عنوان یک لیبرال دموکرات که علیه ترامپ رای داده است، به
کسانی که مشتاق استیضاح ترامپ هستند هشدار می‌دهم که با میخ به جان سندی که برای
بیش از ۲۵۰ سال از
ما حفاظت کرده است، نیفتیم. در این خصوص من مخالف استیضاح هستم. من چنین بحث‌هایی
را با کسانی که بیل کلینتون را
استیضاح کردند نیز داشتم. استیضاح و برکناری یک رئیس‌جمهور تصمیمی نیست که به
تنهایی توسط کنگره گرفته شود. باید تمام جوانبی که در قانون‌اساسی آمده است در نظر
گرفته شود.
تهدید به شورش
بازی انذار‌گونه‌ای را که از سوی جمهوری‌خواهان در مورد ترامپ راه
انداخته شده است، می‌توان در سخنان وکیل رئیس‌جمهوری آمریکا دنبال کرد. رودی
جولیانی گفت: هیچ دلیلی برای استیضاح دونالد ترامپ وجود ندارد و چنین اتفاقی سبب
«شورش» شهروندان آمریکایی خواهد شد. به گزارش سی‌ان‌ان، جولیانی در مصاحبه‌ای با
شبکه اسکای نیوز در پاسخ به سوالی درباره اینکه استیضاح دونالد ترامپ از ریاست‌جمهوری
آمریکا اجتناب‌ناپذیر است، گفت: هیچ دلیلی برای استیضاح وی وجود ندارد. او با روس‌ها
همدستی نداشته و از اجرای عدالت نیز ممانعت نکرده است. هر چیزی که مایکل کوهن گفته
خلافش ثابت شده است. اگر شما ترامپ را برای دلایل سیاسی استیضاح کنید مردم آمریکا
هم علیه آن دست به شورش خواهند زد. وکیل ترامپ اظهار کرد:
رئیس‌جمهوری کاملا از اتهام‌های مطرح شده در شهادت وکیل شخصی سابقش مبرا است. او
گفت: شما با مایکل کوهنی روبهرو هستید که هیچ چیزی درباره همدستی با روس‌ها نمی‌داند.
او هیچ چیز درباره اتهام مانع‌تراشی برای عدالت نمی‌داند. او یک «دروغگوی قهار»
است. سابقه بد کوهن موجب شده است تا وکلای ترامپ از او با الفاظ شیاد و کلاهبردار
یاد کنند اما مهم‌ترین نکته‌ای که در مورد کوهن وجود دارد اینکه او کارمند ترامپ
بوده و خواسته‌های این غول املاک را اجرا می‌کرده است.
بازگشت تئوریسین
بسیاری از کارشناسان بخشی از پیروزی ترامپ را متعلق به استراتژیست
وی «استیو بنن» می‌دانند. کسی که سال گذشته در میان دلخوری مجبور به جدایی
از کاخ سفید شد.
اما این دلخوری مانع از آن نشده است که وی وارد جبهه مخالف شود. سه‌شنبه سیاه موجب
شد تا وی دوباره به سود رئیس سابق خود اظهارنظر کند. او گفته است در صورتی که
دموکرات‌ها رای بیاورند، به‌دنبال استیضاح رئیس‌جمهوری خواهند رفت. به نوشته
هافینگتون پست وی در گفت‌وگو با آسوشیتدپرس تاکید کرد که مردم آمریکا برای محافظت
از ترامپ باید به پای صندوق‌های رای بیایند و به جمهوری‌خواهان رای بدهند. وی در
حین گفت‌وگو تاکید کرده است اگر این رویه ادامه داشته باشد جمهوری‌خواهان در مجلس
نمایندگان ۳۵ تا ۴۰ کرسی را از دست خواهند داد. بنن
گفته است برای اینکه جمهوری‌خواهان به این عاقبت دچار نشوند باید تلاش‌های خود را
دو برابر کنند.
درگیری ترامپ با دادستان
کل خود
در این میان ترس دموکرات‌ها از این است که رئیس‌جمهوری آمریکا قصد
مداخله در پرونده دخالت روسیه در انتخابات آمریکا را
داشته باشد. هر چند جف سشنز، دادستان کل آمریکا وعده داده است که استقلال قوه قضائیه این
کشور حفظ خواهد شد. به نوشته گاردین دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا اخیرا در
مصاحبه‌ای با فاکس‌نیوز و در واکنش به تحولات اخیر مربوط به محکوم شدن پل
مانافورت، مدیر سابق کمپین انتخاباتی‌اش و همچنین مایکل کوهن، وکیل شخصی سابقش در
دادگاه‌های آمریکا انتقادهایی را علیه وزارت دادگستری مطرح کرده است. ترامپ در این
انتقادها از وزارت دادگستری و اف‌بی‌آی انتقاد و آنها را متهم کرده که رفتاری
«ناعادلانه» با او و حامیانش داشته‌اند. ترامپ اما سشنز را مورد انتقاد قرار داده
و او را از بابت آنچه «فساد در وزارت دادگستری آمریکا»
خواند مقصر دانست. ترامپ گفت: من دادستان کلی را منصوب کرده‌ام که هرگز وزارت دادگستری را
در کنترل نداشته است. به‌دنبال طرح این انتقادها، سشنز واکنش نشان داده و در
بیانیه‌ای از این وزارتخانه دفاع
کرد. او گفت: من از روزی که برای این سمت سوگند یاد کردم کنترل وزارت دادگستری را
به‌دست گرفتم. او تصریح کرد: درحالی‌که من دادستان کل هستم قرار نیست
اقدامات وزارت دادگستری آمریکا
تحت تاثیرات نادرست ناشی از ملاحظات سیاسی قرار بگیرد. با این حال یک منبع نزدیک
به ترامپ گمانه‌زنی‌ها درخصوص اینکه ترامپ سشنز را اخراج خواهد کرد رد کرده است و
چنین اخراجی را تا پیش از انتخابات میان دوره‌ای آمریکا در تاریخ ۶ نوامبر بعید دانست. با این حال
او گفت که احتمال کناره‌گیری سشنز بعد از این انتخابات مطرح است.
نظرسنجی‌ها چه می‌گویند؟
نرح محبوبیت یا مخالفت ترامپ تا پیش از سه‌شنبه سیاه رشد قابل‌توجهی داشت. آخرین نظرسنجی
موسسه گالوپ که پیش از سه‌شنبه سیاه صورت گرفته بود حکایت از این داشت که از ۱۳ تا ۱۹ اوت، نرخ محبوبیت ترامپ به ۴۲ درصد رسیده که از یک رشد۳ درصدی
برخوردار بوده است. همچنین نرخ مخالفت با او کاهش چهار درصدی داشته و به ۵۲ درصد رسیده است. اما نظرسنجیراسموسن نشان
می‌دهد که پس از سه‌شنبه سیاه آرای محبوبیت وی با مقداری ریزش همراه بوده است.
درحالی‌که تا ۲۰ اوت میزان محبوبیت ترامپ
به ۴۸ درصد رسیده بود اما از ۲۱ اوت به این سو میزان آرای وی با
مقداری کاهش به ۴۶ درصد رسیده است.
چگونه رئیس‌جمهوری آمریکا استیضاح می‌شود؟
استیضاح رئیس‌جمهوری اگر در آمریکا تابو نباشد، اما موردی است که
به ندرت در تاریخ آمریکا به‌وقوع پیوسته است. قانون اساسیآمریکا
این حق را قائل شده است که رئیس‌جمهوری آمریکا به‌دلیل خیانت، دریافت رشوه، جرایم
سنگین اجتماعی و ادای شهادت دروغ استیضاح شود. در آمریکا استیضاح به دو طریق
امکان‌پذیر است؛ ابتدا اینکه دیوان فدرال ایالات‌متحده آمریکا درخواست استیضاح کند
و دیگری اینکه خود کنگره راسا وارد عمل شود. بی‌بی‌سی هم درباره فرآیند استیضاح در
آمریکا می‌نویسد: هریک ازنمایندگان مجلس نمایندگان
می‌تواند به‌دلیل ادای شهادت دروغ یا اقدام مجرمانه طرح استیضاح رئیس‌جمهوری را
ارائه دهد. در مجلس نمایندگان اگر اکثریت، به‌عنوان مثال ۵۱ درصد موافق باشد، فرآیند استیضاح
کلید می‌خورد. در این صورت دادگاه عالی ایالات‌متحده، ریاست جلسه استیضاح را بر
عهده می‌گیرد و اعضای مجلس نمایندگان و سنا نیز به‌عنوان اعضای هیات‌منصفه
مطرح می‌شوند. رئیس‌جمهوری هم می‌تواند وکیل برای خود انتخاب کند. در نهایت
نیز برای برکناری رئیس‌جمهوری نیاز به دو سوم از سوی سنا است. این به آن معنا است که به ۶۷ کرسی رای مثبت برای برکناری رئیس‌جمهوری
نیاز است. چنانچه رئیس‌جمهوری برکنار شود، معاون رئیس‌جمهوری
تا پایان دوره ریاست‌جمهوری جانشین وی خواهد شد. با این حال برخی کارشناسان می‌گویند
احتمال اینکه ترامپ استیضاح شود بسیار اندک است؛ اما در صورت وقوع این امر، احتمال
اینکه استیضاح وی رای بیاورد اندک است و آن را مشابه استیضاح بیل کلینتون می‌دانند
که رای نیاورد.
سومین استیضاح تاریخ آمریکا؟
استیضاح در میان سیاستمداران آمریکایی هیچ‌گاه طرفدار چندانی
نداشته است. با این همه تاکنون این کشور دوبار شاهد استیضاح بوده است. بیل کلینتون پس از رسوایی جنسی
خود در ارتباط با مونیکا لویسنکی با استیضاح روبهرو شد. چهل و دومین رئیس‌جمهوری
آمریکا نه به این دلیل که ارتباط جنسی با کارآموز کاخ سفید داشته،
بلکه به‌دلیل دروغگویی در
باب این رابطه مورد استیضاح قرار گرفت. در مجلس نمایندگان ۲۲۸ نفر با استیضاح بیل کلینتون موافق
بودند و این استیضاح درحالی رقم خورد که میزان محبوبیت کلینتون در
دسامبر سال ۱۹۹۸ به رقم ۷۲ درصد رسیده بود. وقتی این پرونده
در سال ۱۹۹۹ به سنا
رسید نتوانست رای دو سومی را به‌دست آورد. مورد دوم اما به سال‌ها پیش یعنی سال ۱۸۶۵ باز می‌گردد که در آن سال آندرو
جانسون استیضاح می‌شود. درست ۱۱
روز پس از اخراج ادوین استانتون، وزیر جنگ جانسون که با خط‌مشی‌های وی مخالف
بود این استیضاح کلید خورد. جانسون اما در لب مرز توانست از این استیضاح جان سالم
به در ببرد و این را باید مدیون تعداد کم جمهوری‌خواهان دانست. برخی بین این ماجرا
و اخراج جیمز کومی شباهت‌هایی دیده‌اند که می‌گویند می‌تواند منجر به استیضاح
ترامپ شود؛ زیرا این باور وجود دارد که ترامپ با اخراج کومی مانع اجرای عدالت شده
است. البته در تاریخ معاصر آمریکا یک مورد استیضاح دیگر نیز قرار بود اتفاق
بیفتد؛ اما با استعفای رئیس‌جمهوری آمریکا این مورد ثبت نشد. درحالی‌که ماجرای
واترگیت و رسوایی نیسکون
وی را در آستانه استیضاح قرار داد او با استعفای خود توانست از زیر بار حقوقی
استیضاح فرار کند. نیکسون اگر این راه فرار را انتخاب نمی‌کرد، قطعا با رای
استیضاح و گناهکار بودن، سنا را ترک می‌کرد که برای او عاقبت مخرب‌تری داشت. از
همین رو روز هشتم اوت سال ۱۹۷۴
وی پیش‌دستی کرد و استعفا داد. او با توافق‌‌های پشت پرده توانست
با استعفا، از استیضاح فرار کند. ریچارد نیکسون تنها رئیس‌جمهوری در تاریخ ایالات‌متحده
آمریکا بوده که با استعفا مقام ریاست‌جمهوری را ترک کرده است.
منبع: دنیای اقتصاد