ترامپ آزمون فشار اقتصاد جهانی است

پایگاه خبری فولاد ایران - اقتصاد جهانی اخیرا در وضعیت خوبی به سر می برد و امریکا در این مسیر پیشروست. چشم انداز اقتصاد جهانی صندوق بین المللی پول از رشد ۴ درصدی اقتصاد جهان در سال جاری و سال آتی حکایت دارد، در حالی که رشد ایالات متحده به ترتیب ۲.۹ و ۲.۷ و بالاتر از پیش بینی های گذشته خواهد بود. اما این خبرهای خوب ممکن است گمراه کننده باشند، چراکه مخاطرات فزاینده برای رشد و ثبات در آنها درنظر گرفته نشده اند. در این میان ریسک هایی که اخیرا توسط امریکا ایجاد می شود در صدر فهرست مخاطرات قرار دارند. علاوه بر سیاست های مناقشه برانگیزی همچون اعمال تعرفه ها بر واردات، دولت دونالد ترامپ اثبات کرده که قصد مداخله در سیاست گذاری های فدرال رزرو را هم دارد و این اقدامات می تواند با خطر برآشفتن بازارهای مالی همراه باشد.

به گزارش تعادل به نقل از بلومبرگ، پس از یک دوره طولانی مدت بهبود از بحران مالی سال ۲۰۰۸، سیر کنونی رشد بسیاری از اقتصادها را به ظرفیت نهایی نزدیک کرده است؛ یعنی مرحله یی که باید از سرعت رشد کاسته شود تا به روندی بلندمدت و دوام آوردنی برسد. باتوجه به روند کنونی رشد، سیاست های پولی در امریکا، اروپا و دیگر کشورها بسیار آزادانه است و این خود نخستین عامل بزرگ مخاطره محسوب می شود: افزایش نرخ بهره در هماهنگی با اشتغال زایی کامل بر اقتصادهایی که به دلیل ارزش پایین پول شاهد رشد بودند، فشار وارد می آورد.

امریکا این مشکل اقتصاد کلان را با به کار گیری محرک های مالی که نیازی به آنها نیست، تشدید کرده است. دونالد ترامپ رییس جمهوری امریکا به همراه جمهوری خواهان کنگره در جهت پیشبرد قانون اصلاح مالیاتی و تعیین بودجه تلاش کردند؛ دو اتفاقی که وضعیت مالی دشوار دولت این کشور را وخیم تر می سازد. ۱۰ سال از بحران مالی جهانی گذشته و بدهی دولت امریکا نزدیک به ۱۱۰ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور است. نه تنها انتظار نمی رود که این نسبت در سال های آتی کاهش یابد، بلکه صندوق بین المللی پول افزایش آن را به حدود ۱۱۷ درصد از تولید ناخالص داخلی تا سال ۲۰۲۳ میلادی پیش بینی کرده است. تا آن زمان، نسبت بدهی امریکا به تولید ناخالص داخلی این کشور تقریبا با نسبت بدهی ایتالیا و تقریبا سه برابر بدهی آلمان خواهد بود. چنین فشار سنگین مالی ممکن است در کوتاه مدت به رشد کمک کند، اما به تدریج کار فدرال رزرو را پیچیده و دشوار می سازد و به مخاطره افزایش نرخ بهره با سرعتی بیش از انتظار، می افزاید. این در حالی است که تلاش ها برای عادی سازی سیاست های پولی خود به اندازه کافی مخاطره آفرین هستند.

به گزارش فایننشال تایمز، دولت ترامپ به وضوح نشان داده که مایل است در سیاست گذاری های فدرال رزرو به ویژه در زمینه روند افزایش نرخ بهره مداخله کند. ترامپ هیچ گاه تمایل خود را به وام گیری کم هزینه پنهان نکرده است و خود را حامی نرخ پایین بهره می داند. او در نخستین سال در کاخ سفید عمدتا تحت نفوذ گری کوهن رییس پیشین شورای اقتصاد ملی، از مداخله در تصمیم گیری های بانک مرکزی خودداری کرد. اما اخیرا اظهارنظرهای بیشتری از مقامات دولت در این رابطه به گوش می رسد. پیتر ناوارو مشاور تجاری رییس جمهوری شاید در مستقیم ترین مداخله به سی ان بی سی گفت: «زمانی که فدرال رزرو از سه مرتبه افزایش نرخ بهره تا پیش از پایان سال خبر داده، اندکی گیج شده است.» این هفته ترامپ در توییتی روسیه و چین را به کاهش عمدی ارزش ارز این کشورها همزمان با اقدام امریکا در جهت افزایش نرخ بهره، متهم کرد و گفت شرایط پذیرفتنی نیست.

دولت های بیل کلینتون، جورج دبلیو. بوش و باراک اوباما همگی از اظهارنظر عمومی درباره سیاست های پولی خودداری می کردند به این دلیل که معتقد بودند احترام به استقلال بانک مرکزی در جهت جلب اطمینان سرمایه گذاران تاثیر بهتری خواهد داشت. ترامپ در کمپین های انتخاباتی مرتبا از ژانت یلن رییس پیشین فدرال رزرو انتقاد می کرد، اما پس از ریاست جمهوری این انتقادها را متوقف کرد تا بازارها را آرام کند. مداخله ها تاکنون بسیار اندک بوده اند، اما اگر دولت ترامپ بانک مرکزی را تحت فشار بگذارد، آنگاه احتمال ایجاد آشفتگی در بازارها وجود دارد.

همه اینها به کنار، دولت امریکا تنش ها بر سر تجارت را به بدترین سطح در تاریخ افزایش داده است. ترامپ به کلی تعهد دیرینه امریکا به بازارهای آزاد را نادیده گرفته است و می گوید به آسانی در جنگ تجاری پیروز می شود. او تعرفه های جدیدی را بر واردات اعمال کرده و به ویژه چین را هدف گرفته و گفته است در صورت حاصل نشدن توافقی در آخرین لحظات آنها را اجرایی خواهد کرد. در حال حاضر به نظر می رسد که بازارها فکر می کنند که ترامپ بلوف زده است یا اینکه شرکای تجاری امریکا ترامپ را تحت فشار قرار خواهند داد. به هر جهت، سرمایه گذاران هنوز تهدیدهای تجاری ترامپ را چندان جدی نگرفته اند. اما حال و هوای موجود ممکن است در یک لحظه تغییر کند. اگر ترامپ حقیقتا یک جنگ تجاری آغاز کند، آن هم درست در زمانی که شرایط مالی امریکا و سیاست های اقتصاد کلان این کشور خود تهدیدی جدی برای ثبات اقتصادی هستند، آنگاه باید به شدت مراقب بود؛ چراکه مسیر بازگشت به دیوانگی اقتصادی ناهموار است

منبع: روزنامه تعادل