نقطه شروع نجات بودجه
پایگاه
خبری فولاد ایران - محمد ستاریفر
درگفتوگو با «دنیای اقتصاد» تحلیل کرد
قسمتی از این گفتوگو:
✅بودجهای که ما داریم،
ساختارمند نیست. این بودجه براساس لایههای ساختاری، نهادی و گفتمان توسعهای
قانون اساسی نوشته نمیشود و طبق برنامههای بلندمدت ما نیست. به این بودجه تنها
میتوان با دید حسابداری و مالی نگاه و بررسی کرد که این اعداد و ارقام چقدر رشد
دارد یا ندارد که البته در جای خودش مهم است. اما این مساله هنگامی مهم است که پیشنیازهایش
انجام شده باشد. در حالی که ما پیشنیازها را رها کردیم و اکثریت حاکمیت و ذهنیت
افکار عمومی نیز دنبال اعداد و ارقام بودجه و تحقق یا عدم تحقق آن هستند. درست است
که کسری داریم و وضع هم خیلی بحرانی است. اما راه اینکه به تعادل برسیم و دیگر
دچار کسری بودجه نشویم، چیست؟ من معتقدم تا زمانی که به شکل صریح، صادقانه و عریان
وظایف اصلی حاکمیتی خود را بازنیابیم و به نظاممندی که باید باشد، برنگردیم، به
تعادل و جهتگیری لازم در بودجه نیز نخواهیم رسید.
✅ به سخن دیگر، حکمروایی
بسیاری از اموری که باید انجام دهد را انجام نمیدهد و بسیاری از اموری که اصلا
نباید انجام دهد را انجام میدهد. این درهمآمیختگی عجیب و غریب موجب شده تا
بسیاری از کالاهای عمومی در بودجه نباشد و در مقابل بسیاری از کالاهای عادی که
مال مردم و در بازار موجود است، در بودجه وجود داشته باشد. وقتی دولت کالای عادی
را میگیرد، در واقع آن را به شکل گرانتری درمیآورد. دولت با این رفتار در کار
مردم و در کار بازار اخلال ایجاد میکند و بازار را به عدم کارآیی میکشاند و
هزینه مبادله را بالا میبرد. با این رویکرد، خودبهخود یک دولت اقتدار شکل میگیرد
که در همه کارها قصد دخالت دارد. درواقع این بینظمیهایی که همه از آن صحبت میکنند،
حرفهای درستی است و باید یک روزی، این مملکت، جرات و شهامتی داشته باشد که از
پایه و از موازینی که خدمتتان گفتم، اصلاح را در پیش گیرد. بنابراین درباره سوالی
که فرمودید، در واقع بودجه باید برنامهای باشد که به تبع نظام نهادی و توسعهای
کشور شکل گیرد و کیفیت چگونگی رابطه دولت و ملت را تعیین کند. الان هم که بودجه
تشتت دارد، یک آینهای است که بیانگر تشتتها و بهمخوردگی هم در رابطه دولت و
ملت و هم در درون حاکمیت است.
منبع: اکونومیست فارسی