توضیحاتی در خصوص بدهی بانکها به مردم و بخش خصوصی

پایگاه خبری فولاد ایران -  بانکها سپرده های مردم و بخش خصوصی را اخذ کرده و در قبال آن به آنها تسهیلات (وام) بانکی  اعطام می کنند.

بدهی بانکها به مردم و بخش خصوصی (بطور کلی) برابر است با مابه التفاوت آن چه از مردم و بخش خصوصی به صورت سپرده گرفته اند و آن چه به صورت تسهیلات (وام) باز پس داده اند.

بخشی از سپرده های مردم نزد بانکها، به صورت سپرده قانونی نزد بانک مرکزی نگهداری می شود که نسبت آن در سالهای اخیر به میزان زیاد کاهش یافته است و البته در مجموع بانکها به بانک مرکزی بدهی دارند که میزان آن در ماههای اخیر افزایش شدیدی تجربه کرده است.

روال معمول اقتصاد ایران در سه دهه اخیر این بوده که نسبت تسهیلات به سپرده بخش خصوصی نزد بانکها بالا بوده اما در چهار سال اخیر به میزان زیادی پایین آمده است. به عبارتی نقدینگی مردم و بخش خصوصی نزد بانکها حبس شده است.

بانکها سپرده های مردم و بخش خصوصی را به صور زیر استفاده می کنند.

(۱) به متقاضیان (مردم و بخش خصوصی) تسهیلات بانکی می دهند.

(۲) در بورس و مستغلات و ... سرمایه گذاری می کنند.

(۳) در بنگاه ها و موسسات تحت اختیار خود سرمایه گذاری می کنند.

(۴) به دولت و بنگاه های دولتی تسهیلات می دهند.

(۵) درصدی از آن به صورت سپرده قانونی نزد بانک مرکزی نگهداری می گردد.

نکته قابل توجه این است که فقط ۱۶ درصد از بدهی بانکها به مردم و بخش خصوصی به بانکهای دولتی مربوط می شود و بخش اعظم أن به بانکهای خصوصی ارتباط دارد.

آن چه که روشن است،‌ افزایش ۶ برابری بدهی بانکها به مردم و بخش خصوصی در نزدیک به ۴ سال اخیر است.

 سرمایه گذاری در بورس و مسکن در چهار سال اخیر کم و بیش متوقف بوده است.

معمولا عنوان می شود که مطالبات معوق بانکی (که بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار میلیارد تومان می باشد)، مسئول وضعیت کنونی است. بخش اعظم مطالبات بانکی مربوط به مردم و بخش خصوصی واقعی نمی شود و در نهایت مقدار بدهی مردم و بخش خصوصی واقعی به سیستم بانکی کمتر از ۵۰ هزار میلیارد تومان برآورد می شود.

 سوال بزرگ که بانک مرکزی با شفافیت کامل بایستی به آن جواب دهد، این است که چه بر سر نظام بانکی و سپرده های مردم و بخش خصوصی أمده است؟ و عملکرد بانکها و به خصوص بانکهای خصوصی چه بوده است؟

نویسنده: احسان سلطانی

منبع: اکونومیست فارسی