پایگاه خبری تحلیلی فولاد
(ایفنا)- دستگاه تبلیغاتی سعودی در حالی درهفته های اخیر موج تازه ای از
سیاست ایران هراسی را با تکیه بر دلارهای نفتی کلید زد که رویکرد قطر وحمله تروریستی
تکفیری ها در تهران هزینه های میلیاردی آنان را بر باد داد.
سیاست ایران هراسی و دلارهایی که بر باد رفت
به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، به دنبال سفر دونالد ترامپ به عربستان
و امضای قرارداد 110 میلیارد دلاری بین ریاض و واشنگتن با حضور رهبران حدود 50 کشور
اسلامی در حالی که بسیاری تصور می کردند عربستان سعودی موفقیتی در عرصه دیپلماتیک کسب
کرده است موج تازه ای از اختلافات در حاشیه جنوبی خلیج فارس بروز کرد، اختلافاتی که
با انتشار سخنان امیر قطر مبنی بر ضرورت گفت و گو با ایران کلید زده شد.
به دنبال اظهارات شیخ تمیم امیر قطر، عربستان سعودی، امارات متحده
عربی، بحرین ، مصر و برخی کشورهای حاشیه ای در یک اقدام هماهنگ موج تازه ای فشارهای
سیاسی، اقتصادی و دیپلماتیک را بر علیه دوحه سامان دادند. با وجود تلاش های میانجی
گرانه امیر کویت و درخواست برخی از کشورهای فرامنطقه ای برای جلوگیری از تشدید تنش
ها این چهار کشور به سرکردگی ریاض مرزهای زمینی، هوایی و دریایی خود را به روی قطر
بسته و این کشور را در محاصره قرار دادند.
روزنامه السیاسه کویت فهرستی 10 گانه از مطالبات ریاض و همراهانش
از امیر قطر مطرح کردکه در راس این مطالبات قطع روابط با ایران و قطع حمایت از اخوان
المسلمین قراردارد. شرایط فوق در عمل به نحوی طراحی شد که به نظر می رسد راهی برای
سازش برای امیر قطر باقی نگذاشته است و حیثیت و استقلال این کشور را هدف قرار داده
است. هرچند در رفتارهای مقامات قطری و مجموعه شرایط حاکم بر منطقه و فضای بین المللی
هم نشانه ای دال بر تسلیم دیده نمی شود.
در حالی که یکی از شروط اصلی ریاض برای بهبود روابط با قطر قطع
روابط با اخوان المسلمین است امیر قطر در ضیافت افطاری میزبان شیخ یوسف قرضاوی از رهبران
معنوی این جنبش بود. علاوه بر این وزیر خارجه قطر در اظهار نظری گفت که قطرمی تواند
تا ابد در این شرایط امورات خود را بگذراند.
** حمایت قاطع ترکیه از قطر
این در حالی است که ترکیه هم در هفته ای که گذشت برتحرکات خود در
حمایت از قطر افزود و روز به روز شاهد موضع گیرهای صریح تر مقامات ترکیه ای در حمایت
از دوحه هستیم. ترکیه در روزهای آغازین شروع بحران بین دوحه و ریاض ضمن انتقاد از عربستان
بر تعهد خود برای کمک رسانی به این کشور تاکید کرد.
از سوی دیگر مجلس ترکیه اعزام نیروهای نظامی بهقطر را تصویب و اردوغان
هم با سرعت این مصوبه را امضا کرد.
حقیقت امر این است که نفع برنده اصلی از تشدید تنش ها در منطقه
کارتل های نظامی و تسلیحاتی غربی هستند که یک نمونه آن قرارداد 110 میلیارد دلاری در
ریاض شاهد آن بودیم. این کارتل ها و نمایندگان آنها در سطوح سیاسی کاری به پیامدهای
تشدید نظامی گری در منطقه ندارند و فقط به دنبال کسب دلارهای نفتی منطقه هستند.
دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی با درک صحیح این شرایط و برای جلوگیری
از تصاعد بحران در خاورمیانه رایزنی های گسترده ای با همتایان خود در سطح منطقه و فرامنطقه
انجام داد. گفت و گوی تلفنی با همتایان منطقه ای و فرامنطقه ای، سفر به ترکیه و دیدار
و گفت و گو با مقامات شرکت کننده در نشست سران سازمان همکاری شانگهای در آستانه قزاقستان
از جمله اقدامات دستگاه دیپلماسی ایران در روزهای اخیر بود.
از سوی دیگر سازمان هواپیمایی کشوری با بالا گرفتن تنش بین کشورهای
عربی و ممنوعیت پرواز هواپیمایی قطر از آسمان این کشورها به درخواست این شرکت هواپیمایی
و ایکائو پاسخ مثبت داد، علاوه بر این در راستای کمک های انسانی نخستین هواپیمای باربری
ایرانی محموله مواد غذایی را به مقصد قطر بارگیری کرد.
**سیاست
ایران هراسی و دلارهایی که بر باد رفت
تنش بین ریاض و دوحه تا کجا ادامه می یابد هنوز مشخص نیست و چشم
انداز روشنی برای حل و فصل اختلافات هم دیده نمی شود؛ آنچه مشخص است ناکامی ریاض در
پیگیری سیاست های خصمانه منطقه ای خود است.
ریاض در سال های اخیر مقادیر قابل توجهی از دلارهای نفتی خود را
برای پیگیری سیاست منطقه ایش هزینه کرده است و امروز تمام این هزینه ها را بر باد رفته
می بیند. در سال های اخیر بخش بزرگ تلاش های دستگاه تبلیغاتی ریاض بزرگنمایی خطر ایران
و ترویج سیاست ایران هراسی برای حفظ استیلای خود برهمسایگان کوچک تر در قالب ائتلاف
های ضد تروریسم بوده است. اقدام قطر درهفته های اخیر شکست سیاست چند ساله ریاض و به
معنای بر باد رفتن تمام هزینه های سعودی ها به شمار می رود.هزینه هایی است که تنها
یک رقم آن 110 میلیارد دلاری است که در قالب قرارداد نظامی با آمریکای ترامپ منعقد
شده است آن هم در حالی که ترامپ آشکارا از پذیرش هرگونه تعهدی برای آمریکا شانه خالی
می کند.
از سوی دیگر اتفاقات هفته های اخیر حاکی از سست بودن بنیاد شورای
همکاری خلیج فارس و فروپاشی این نهاد در حاشیه جنوبی خلیج فارس به شمار می رود. نهادی
که بر اساس رویکرد ضد ایرانی این نهاد داده شده بود با سیاست های مستقل و بیطرفانه
کویت و عمان کج دار و مریز برخورد می کرد با این حال فریاد آشکار امیر قطر مبنی بر
ضرورت گفت و گو و تعامل با ایران در عمل ماندگاری و بقای شورای همکاری خلیج فارس –
بر اساس منطق ریاض - را درهاله ای از ابهام فروبرود.
حقیقت امر این است که با تسلیم و سقوط امیر قطر زنگ خطر جدی را
برای سایر اعضای شورای همکاری خلیج فارس به صدا درآورده است به طوری که رفتار مشابه
با قطر می تواند با آنها هم در پیش گرفته شود، این موضوع هم آینده شورای همکاری خلیج
فارس را در بیش از پیش مبهم کرده است.
**حمله
تروریستی در تهران؛چه کسانی از تروریسم حمایت می کنند
هفته ای که گذشت هفته ای تلخ برای ایرانیان بود؛ پنج تروریست انتحاری
در دو حمله به حرم مطهر امام خمینی(ره) و مجلس شورای اسلامی 17 تن از شهروندان بی گناه
را به شهادت رساندند و 56 نفر زخمی کردند.
این حملات در حالی چهارشنبه گذشته رخ داد که ایران در سال های اخیر
شکست های سختی را بر تروریست های تکفیری وارد کرده بود و طبیعی و قابل انتظار بود که
تروریست ها به دنبال انتقام این شکست ها از ایران باشند.
جریان تکفیری- تروریستی امروز در حالی در موصل و رقه آخرین شکست
های خود را متحمل می شود که هر روز و با کشف گوری دسته جمعی گوشه ای از جنایات این
گروه خشن در عراق و سوریه آشکار می شود. امروز در شرایطی که نیروهای نظامی کشورهای
عراق و سوریه به مرزهای خود رسیده و در حال پاکسازی کشورهای خود از لوث تروریست های
تکفیری هستند نشانه ها و قرینه های آشکاری از حمایت برخی کشورهای منطقه ای ازتروریست
ها دیده می شود. چندماه قبل شرکت ترکی الفیصل رئیس سابق دستگاه امنیتی عربستان درمیتینگ
گروهک منافقین به عنوان یکی از شناخته شده ترین جریانات تروریستی در جهان و حمایت از
این جریانی که 17 هزار نفر از مردم بی گناه ایران را ترور کرده، حاکی از تشدید رویکرد
خصمانه سعودی ها نسبت به مردم ایران بود.
علاوه بر این محمد بن سلمان جانشین ولیعهد و وزیر دفاع عربستان،
چندی پیش در مصاحبه با شبکه خبری ام‌بی‌سی گفته بود ریاض منتظر ورود جنگ به درون عربستان
نخواهد ماند و برای کشیده‌شدن نبرد به ایران تلاش می‌کند اظهاراتی که البته با واکنش
قاطع مقامات نظامی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران مواجه شد.
این اظهار نظر و متعاقب آن حمله به مرزبانان ایرانی در مرزهای جنوب
شرقی نشانه دیگر از این رویکرد خصمانه به شمار می رود. در آخرین نمونه عادل الجبیر
وزیر خارجه سعودی از ضرورت مجازات ایران سخن گفت و درست یک روز بعد تروریست های تکفیری
مردم بی گناه را در مجلس شورای اسلامی به خاک و خون کشیدند.
هر کدام از این اظهار نظرها می تواند پیگرد حقوقی و قضایی داشته
باشد با این حال قوی ترین قاضی و دادگاه در این زمینه افکارعمومی جهانی است که می تواند
حامیان تروریست ها را به محاکمه بکشاند قدرت ایران در تامین امنیت مورد اذعان بازیگران
منطقه ای و بین المللی است و بدون تردید تروریست ها و حامیان آنها واکنش قاطع ایران
را طی روزهای آینده خواهند دید.
با این حال یک نکته روشن است و آن اینکه وهابیت وسلفی گری در افکار
عمومی جهانی به عنوان منبع و منشاء تروریسم تکفیری شناخته شده و کسی در این خصوص تردیدی
ندارد عمده تلاش مقامات سعودی رفع این اتهام از خود و انحراف آن به سمت ایران است و
در این راه سعودی ها تلاش می کنند با باج دهی به دونالد ترامپ وی را هم با خود همراه
کنند.
این اقدامات در حالی صورت می گیرد که ترامپ در غرب و آمریکا از
کمترین وجاهت سیاسی حتی در میان هم حزبی های خود برخوردار است به طوری که آخرین موضع
گیری وی در خصوص حملات تروریستی تهران با تقبیح چهره ها و مقامات غربی مواجه شد.حتی
برخی از ناظران مسائل آمریکا اعتقاد دارند ممکن است استیضاح شود و ترامپ نتواند چهار
سال زمامداری خود را به پایان برساند.
**ظریف
در آستانه
این در حالی است که رییس دستگاه دیپلماسی هفته گذشته پس از رایزنی
با مقامات ترکیه به منظور شرکت در اکسپو2017 و اجلاس سران سازمان شانگهای به قزاقستان
سفر کرد و در این سفر با نورسلطان نظربایف رئیس جمهوری قزاقستان، آنتونیو گوترش دبیرکل
سازمان ملل متحد، اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان و همتایان خود از کشورهای روسیه،چین،
قرقیزستان و ازبکستان دیدار و پیرامون مسائل مختلف دوجانبه و منطقه ای و ضرورت مبارزه
با تروریست گفت و گو کرد.
تشدید تنش ها در حاشیه جنوبی خلیج فارس، تداوم رویکرد خصمانه سعودی
ها نسبت به ایران و حضور ترامپ با ویژگی های منحصر به فرد و غیر قابل پیش بینی در کاخ
سفید حاکی از شرایط جدیدی است که دستگاه دیپلماسی باید برای آن چاره اندیشی کند. از
سوی دیگر تروریست های تکفیری با شکست هایی که در سوریه و عراق متحمل شده اند به احتمال
زیاد برنامه و استراتژی های خود را تغییر داده و ممکن است در شکل وشمایل جدید یا در
نقطه ای دیگر فعالیت های شریرانه خود را از سر گیرند.
جمهوری اسلامی ایران در سال های گذشته با تاکید بر دیپلماسی، گفت
و گو و تعامل در مسیر تنش زدایی در منطقه گام برداشته است و از این رهگذر منافع ملی
و مصالح کشور را تامین کرده است و اقدامات کور تروریست ها و حامیان منطقه ای آنها هیچ
خللی در عزم آن ایجاد نخواهد کرد.
منبع: ایرنا