پایگاه خبری تحلیلی فولاد
(ایفنا)- در نشست امسال مجمع جهانی اقتصاد رئیس جمهور چین تمایل خود برای میزبانی
یک نشست برای تقویت همکاری های بین المللی اعلام کرد، نشستی که اکثر کشورهای
خاورمیانه و شمال آفریقا برای شرکت در آن دعوت شده اند. براساس این گزارش، چین قصد دارد اهمیت بیشتری برای روابط خود با کشورهای
خاورمیانه قائل شود.
در نشست
امسال مجمع جهانی اقتصاد در داووس، ژی جین پینگ رئیس جمهور چین تمایل خود را برای
میزبانی یک نشست برای تقویت همکاری های بین المللی اعلام کرد، نشستی که اکثر
کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا برای شرکت در آن دعوت شده اند.
این اقدام
پس از انتشار نخستین مطلب رسمی چین درباره سیاست کشورهای عربی بوده است، این مطلب
رسمی نشان می دهد که دولت چین به دنبال تقویت روابط با کشورهای منطقه است. چین قصد
دارد اهمیت بیشتری برای روابط خود با کشورهای خاورمیانه قائل شود. در دهه منتهی به
2014 میلادی حجم مبادلات تجاری بین دو طرف با رشد 600 درصدی روبرو شده است. ولی
آیا این تحولات نشانگر این است که چین در حال چرخش به سوی خاورمیانه است؟
نیاز به نفت
در سال 2015
چین با پشت سر گذاشتن آمریکا به بزرگترین وارد کننده نفت جهان تبدیل شد. از 6.2
میلیون بشکه نفتی که چین اکنون روزانه وارد می کند، بیش از نیمی از آن از
خاورمیانه و شمال آفریقا تامین می شود. این مساله چین را به بزرگترین مقصد صادراتی
برای برخی کشورهای صادر کننده نفت تبدیل کرده است، از جمله ایران و عربستان. بعید
به نظر می رسد که با توجه به افزایش رشد اقتصادی چین، عطش این کشور به واردات نفت
تمامی داشته باشد. سازمان بین المللی انرژی پیش بینی می کند که واردات نفت چین از
خاورمیانه و شمال آفریقا تا سال 2035 میلادی دو برابر شود.
یک جاده، یک
کمربند
طرح ارائه
شده از سوی رئیس جمهور چین موسوم به یک جاده یک کمربند، می تواند منابع مالی
مستقیم زیاد چین را به سوی پروژه های زیرساختی 60 کشور سرازیر کند. به خصوص کمربند
اقتصادی با هدف همگرایی کشورهای منطقه در کنار گسترش جاده ابریشم خواهد بود که
آسیای مرکزی، خاورمیانه و اروپا را شامل می شود. چین از طریق طرح ابتکاری یک جاده
یک کمربند، 3 هدف را دنبال می کند. از یک سو امیدوار است تا اقتصاد شرکای تجاری
خود را تحریک کند، و در نتیجه تقاضا برای صادرات خودش را افزایش دهد. چین از سوی
دیگر به دنبال برقراری تعادل مجدد در اقتصادش از شهرهای بندری به سوی سواحل شرقی
است و رونق بخشیدن به استان های محروم غربی و جنوبی خود. در عین حال این مسیر
تجاری وابستگی کشورهای منطقه به تنگه ملکه را برای انجام تجارت بین المللی کاهش می
دهد جایی که چین 80 درصد نفت مورد نیاز خود را وارد می کند. این در حالی است که
تنش ها بر سر مالکیت دریای جنوبی و شرقی چین با کشورهای همسایه به شدت اوج گرفته
است. خاورمیانه و شمال آفریقا با واقع شدن بین سه قاره، اهمیت راهبردی و زیادی
برای چین دارد. به همین منظور چین صندوق جاده ابریشم جدید را با 40 میلیارد دلار
منابع مالی ایجاد کرده است و همین طور بانک سرمایه گذاری زیرساختی آسیا با 100
میلیارد دلار سرمایه تا زمینه مناسبی برای سرمایه گذاری در پروژه های زیرساختی
کشورهای منطقه فراهم شود.
با توجه به
کاهش قیمت نفت، کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا با فشارهای زیادی برای پرداخت
یارانه های سنگین روبرو می شوند. به خصوص یارانه های انرژی و سوخت نه تنها فشار
زیادی بر بودجه های دولتی وارد می کند بلکه از نظر ماهیتی نیز به معضل بزرگی تبدیل
شده اند. برآورد صندوق بین المللی پول نشان می دهد که یارانه انرژی 22 درصد درآمد
عمومی منطقه و 8.6 درصد تولید ناخالص داخلی منطقه را در سال 2011 تشکیل داده است.
برای مدیریت این گذار و انتقال، دولت ها باید سیستم های کاراتری برای تولید و
توزیع انرژی به کار برند. چین به بزرگترین تولید کننده تجهیزات نیروگاه های
خورشیدی تبدیل شده است. بازارهای خاورمیانه و شمال آفریقا می توانند از فناوری چین
در این زمینه بهره مند شوند. با پیشرفت چشمگیر فناوری و کاهش هزینه آن طی سال های
اخیر، شرکت های چینی می توانند با قیمت های کاملا رقابتی حضور موثری را در کشورهای
منطقه داشته باشند. از سوی دیگر علی رغم فاجعه هسته ای نیروگاه فوکوشیمای ژاپن،
چین قصد دارد ظرفیت تولید برق هسته ای خود را تا سال 2020 بیش از 3 برابر افزایش
دهد. چین به دنبال قراردادهای مشترک ساخت نیروگاه های هسته ای با کشورهای منطقه
است.چین اخیرا با متوقف کردن فعالیت 103 نیروگاه زغال سنگ، رویکرد جدیدی را برای
تولید انرژی های تجدیدپذیر آغاز کرده است.
گزارش بانک
جهانی نشان می دهد که بیش از 85 میلیون نفر از ساکنان خاورمیانه و شمال آفریقا هیچ
دسترسی به خدمات مالی ندارند و این زمینه مناسبی برای شرکت های فناوری چینی مثل
"علی پی و بایدو و وی چت" است تا حضور خود را در بازارهای منطقه گسترش
دهند.
منبع: مجمع
جهانی اقتصاد