آیا رشد اقتصادی شرق آسیا وابسته به غرب است؟

پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)-  چشم انداز اقتصاد جهانی با همگرایی در آسیا درحال تغییر است. اقتصادهای نوظهور در شرق و جنوب شرق این منطقه اکنون ۲۵ درصد از تجارت جهانی و ۲۱ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی را به خود اختصاص داده است که این رقم ها در سال ۱۹۵۸ به ترتیب ۱۰ و ۵.۸ درصد بود.

سوال اینجاست که آیا این رشد اقتصادی روز افزون کشورهای آسیایی وابسته به رشد اقتصادی کشورهای مهم صنعتی در غرب بوده است؟
اطلاعات به دست آمده از منابع مختلف رسانه ای و تحقیقاتی در آسیا دو پاسخ های متفاوت را دراین زمینه ارائه می کند.

به گزارش ایرنا، تلویزیون دولتی ژاپن در توکیو در فوریه ۲۰۱۷ با پخش گزارشی در این زمینه روابط اقتصادی غرب و شرق را در حال گسترش و استحکام دانست اما نتیجه گرفت که آسیا همچنان به میزان بسیار زیادی درقبال تحولات اقتصادی موجود در آمریکا و اتحادیه اروپا آسیب پذیر است.
این درحالی است که برخی محققان و یا ناظران اقتصادی در شرق آسیا، ایده مستقل بودن اقتصادهای نوظهور آسیایی از اقتصادی های آمریکا و دیگر کشورهای صنعتی به ویژه شوک های اقتصادی این کشورها با عنوان 'فرضیه افتراق' مطرح می کنند.
طرفداران این گروه معتقدند براساس واقعیات و تجربیات دهه اولیه ۲۰۰۰ میلادی، حاکی از آن است که رشد اقتصادی کشورهای جنوب شرق و شرق آسیا در این سالها بدون توقف و بی تاثیر از افت و خیزهای اقتصادی درکشورهای صنعتی رخ داده است.
علاوه براین آنها می گویند عملکرد مستحکم اقتصادهای نوظهور شرق آسیا در این سال ها به رغم کاهش رشد اقتصادی قابل ملاحظه کشورهای صنعتی از زمان بروز بحران مالی جهانی کاملا مشهود بوده است.
'سین یونگ پارک' مدیر همکاری های درون منطقه ای مرکز تحقیقات اقتصادی بانک توسعه آسیا با انتشار مقاله ای در شبکه خبر آسیا با ارائه مستنداتی نوشت: اقتصاد های نوظهور شرق آسیا، در دهه های اخیر توانسته با سیاست ها و گام های مستحکم در عرصه صادرات قدرت گیرد.
وی اتکای بالای اقتصاد کشورهای این منطقه به صادرات به ویژه 'تنوع بخشیدن به صادرات' را بسیار حائز اهمیت دانست، اما درعین حال تاکید کرد: صادرات در این کشورها بر پایه قراردهای اقتصادی میان کشورهای منطقه و کشورهای صنعتی مانند جی ۳؛ آمریکا، ژاپن ، اتحادیه در مسیر خود قرار گرفته است. این قرارداد زیربنای ۲۹ درصد از از صادرات کشورهای شرق آسیا در سال ۲۰۱۵ بوده است. البته این عملکرد با رشد پویای اقتصادی چین مورد حمایت قرار گرفته است.
در واقع متکی نبودن به یک کالا برای صادرات و تنوع بخشیدن صادرات و هدف قرار دادن صادرات انواع کالا به کشورهای مختلف سبب شد تا آنها از شوک های اقتصادی در بازار جهانی و منطقه ای نسبت به تک کالا مصون بمانند.
از سوی دیگر همگرایی منطقه ای میان کشورهای آسیایی برای تبادل کالا و تجارت ، روند رشد اقتصادی این کشورها را تضمین بیشتری کرد. به طور مثال اکنون ۳۰ درصد صادرات چین به کشورهای منطقه انجام می شود.
یونگ پارک درعین حال معقتد است: تغییرشرایط تقاضا در اقتصادهای مهم جهانی به ویژه آمریکا، هنوز به عنوان یک محرک اصلی و پشت صحنه اصلی رشد اقتصادی در کشورهای شرق آسیاست.
'در واقع در پس وابستگی اقتصادی شرق آسیا به کشورهای قدیمی صنعتی است که شاهد توسعه تجارت درون منطقه ای در شرق آسیا بوده ایم، اقتصادهایی که هدف و خروجی آنها عمدتا بازارهای خارج از منطقه بوده است و به همین دلیل نمی توان گفت که این کشورها توسعه خود را به صورت مستقیم صرفا از تجارت های درون منطقه ای به دست آورده اند و یا رشد آنها حاصل از استقلال اقتصادی ناشی از شوک های تقاضاهای خارجی یا جهانی بوده است. بلکه برعکس صادرات پرقدرت نوظهور آسیایی به میزان زیادی نسبت به شوک های اقتصادی خارج از منطقه حساس است.
چین به عنوان پایگاه اصلی تولید منطقه ،در مرکز رشد صنعت درون منطقه ای قرار دارد.چین در حال حاضر به مرکز اصلی واردات کالاهای اولیه در منطقه تبدیل شده که پس از ایجاد فراوری آنها را به عنوان کالاهای سرمایه ای و واسطه ای دوباره صادر می کند .
به نوشته شبکه خبری مجمع آسیا، تحقیقات نشان می دهد که چین به طور فزاینده ای در تلاش برای استفاده از واردات مواد اولیه از منطقه برای ایجاد ارزش افزوده بسیار بالاتر بر تولیدات خود است. از آنجا که چین اکنون به هاب اصلی صنعت درونگرا و تجارت درون منطقه ای تبدیل شده، می توان گفت وابستگی اقتصادی کشورهای این حوزه به اقتصاد چین روز به روزدر حال افزایش است. البته باید درنظر داشت که هدف اکثر اقتصادهای شرق آسیا به دلیل محدودیت های منطقه ای بازارهای جهانی نیز هست.

منبع: ایرنا