پایگاه خبری تحلیلی فولاد
(ایفنا)- دولت جدید آمریکا دیروز شماری از شرکت‌ها و افرادی را که
می‌گوید با ایران مرتبط هستند، در فهرست تحریم قرار داد. بر اساس بیانیه منتشر شده
وزارت خزانه داری آمریکا 12 شرکت و 13 فرد به فهرست تحریم ها علیه ایران افزوده
شده اند. برخی از شرکت های تحریم شده در امارات، لبنان و چین مستقر هستند. جان
اسمیت، سرپرست دفتر کنترل دارایی های خارجی در وزارت دارایی آمریکا عنوان کرده
برنامه موشک بالستیک ایران و همچنین آنچه او حمایت از تروریسم تعبیر کرده دلایل
دولت ترامپ برای اعمال این تحریم‌ها است.
در این راستا جمعی از سناتورها نامه‌ای
به ترامپ نوشتند و از سیاست جدید آمریکا در قبال ایران رونمایی کردند. طبق گزارش
رسانه‌های خبری، سناتورهایی همچون بن کاردین، تیم کین، کریس کونز، ریچارد
بلومنتال، رابرت منندز، باب کیسی، باب کورکر، مارکو روبیو، ران جانسون، لیندزی
گراهام و تام کاتون از امضاء‌کنندگان این نامه هستند. آنها مدعی شده‌اند: «حاکمان
ایران باید به اندازه کافی فشار را احساس کنند تا فعالیت‌های بر هم زننده ثبات را
از حمایت گروه‌های تروریستی گرفته تا آزمایش‌های ادامه‌دار موشک‌های بالستیک متوقف
کنند».
این نامه در حالی منتشر شده که وزیر
امور خارجه با انتشار پیامی در صفحه توییتر خود بر مواضع ایران برای دفاع از خود
تاکید کرد و گفت: ایران به تهدیدات وقعی نمی‌نهد چون ما به مردم خود برای امنیت
کشور اتکا داریم. ما هرگز جنگی را آغاز نمی‌کنیم اما تنها می‌توانیم به ابزارهای
دفاعی خود تکیه کنیم. ظریف همچنین در پیامی دیگر نوشت: ما هیچگاه از سلاح‌های خود
علیه دیگری جز در دفاع مشروع استفاده نخواهیم کرد. ببینیم آیا کسانی که (از
توانمندی موشکی ما) شکایت می‌کنند، حاضرند همین حرف را تکرار کنند؟
گفتنی است در توافق هسته‌ای هیچ اشاره‌ای
به برنامه موشکی ایران نشده است. این مسئله تنها در قطعنامه شورای امنیت و آن هم با لحنی
غیرالزام‌آور مطرح و از ایران «خواسته شده» که بر روی موشک‌های بالستیک که «برای
داشتن قابلیت حمل کلاهک اتمی طراحی شده‌اند»، کار نکند. این در حالی است که در
قطعنامه 1929 در مورد برنامه موشکی ایران عنوان شده بود که «شورای
امنیت سازمان ملل تصمیم می‌گیرد که ایران نباید» فعالیت‌های مرتبط با موشک‌های
بالستیک داشته باشد. به عبارتی لحن قطعنامه 2231 توصیه ای می باشد. همچنین از آن
جا که برنامه هسته ای ایران به طور کامل تحت نظارت آژانس قرار گرفته و ایران همیشه
عنوان کرده هیچ کدام از موشک هایی که ساخته برای حمل کلاهک هسته‌ای طراحی نشده،
چنین ادعاهایی از اعتبار برخوردار نمی باشند.
بدون شک تحریم های جدید مغایر با برجام
می باشد. البته نقض توافق هسته ای از زمان دولت اوباما آغاز شد. زمانی که دولت
قبلی شرکت ها و افراد جدیدی را به لیست تحریم ها افزود و از وتوی قانون تحریم های
10 ساله ایران خودداری کرد. در واقع به نظر می رسد دولت ترامپ پیگیر ادامه سیاست
های اوباما برای تهی کردن قابلیت ها و توانایی های راهبردی ایران برای از بین قدرت
تاثیرگذاری آن می باشد. در صورت رخ دادن چنین اتفاقی تغییر رفتار و ساختار ایران
به صورت ساده تر و آسان تری صورت می گیرد.
این گونه از اقدامات در راستای امنیتی
کردن پرونده ایران در سطح جهانی برای تسهیل اقدامات تقابلی با آن می باشد. همچنین
با این وضعیت به کشورها، بانک ها و شرکت های بین المللی اعلام می شود که از
نزدیک شدن و برقراری روابط تجاری با ایران امتناع شود.
در کل به نظر می رسد کنگره، دولت جدید
آمریکا، عربستان و اسرائیل از این که در توافق هسته ای برخی امتیازات برای ایران
در نظر گرفته شده رضایت ندارند و بدنبال از بین بردن نفع تهران از برجام می
باشند. اما از آن جا که از پیامدها و تبعات لغو توافق هسته ای آگاهی دارند
در تلاش هستند تا فشارها را برای تغییر مفاد آن(یعنی زمینه سازی برای عملیاتی شدن
برجام 2) سازماندهی کنند و یا این که با اعمال سیاست ها و ترحیم های فزاینده،
ایران را مجبور به کنار گذاشتن توافق هسته ای کنند.
در این راستا خبرگزاری رویترز از طرح
دولت جدید آمریکا برای اصلاح برخی مفاد توافق هسته‌ای یا سخت‌گیرانه‌تر کردن روند
اجرایی آن خبر داد. رویترز به نقل از منابع آگاه نوشته یکی از موارد مورد نظر هم
رفع بند «تاریخ انقضا» محدودیت‌های توافق است. در توافق هسته‌ای، بخش اعظم محدودیت‌ها
ظرف 10 تا 15 سال رفع می‌شوند و برخی نهایتا تا 25 سال ادامه
دارند اما رئیس‌جمهور آمریکا همواره منتقد اصل منقضی شدن محدودیت‌های مندرج در
برجام بوده است.
با توجه به این شرایط باید گفت روی کار
آمدن ترامپ در آمریکا و قدرت گرفتن جمهوری خواهان در کنگره موجب شده تا سیاست سخت
گیرانه ای در قبال ایران توسط آمریکایی ها اجرایی شود. از این رو ضروری است ایران
سیاست و دیپلماسی هوشمندانه ای در سطح منطقه و جهان برای مقابله با این نوع
اقدامات تخاصمی در پیش بگیرد. نکته مهم این است که عقب نشینی در مقابل این اقدامات
موجبات گستاخ تر شدن مقامات آمریکایی و بی اثر شدن برجام و اعمال تحریم های جدید
خواهد شد.
منبع: بخش بین الملل الف