پایگاه خبری تحلیلی فولاد
(ایفنا)- با اتمام مهلت
قرارداد صادارت برق ایران به عراق در هفته‌های گذشته مذاکرات بین طرفین برای تجدید
قرارداد آغاز شده است که این مذاکرات به دلیل فقدان تضمین کافی برای بازپرداخت
مطالبات گذشته و آتی عراق تا کنون بی نتیجه مانده است اما یکی از راهکارهای ایجاد
تضمین برای بازپرداخت بدهی‌های کشور خریدار تهاتر کالا با کالاهای ارزشمند آن کشور
است.
در
پی اتمام مهلت قرارداد صادارت برق ایران به عراق در هفته‌های گذشته مذاکرات بین
طرفین برای تجدید قرارداد آغاز شده است که این مذاکرات به دلیل فقدان تضمین کافی
برای بازپرداخت مطالبات گذشته و آتی طرف عراقی تا کنون بی نتیجه مانده است. در همین
راستا مذاکرات درباره مشکل بازپرداخت بدهی صادرات گاز ایران به عراق در ماه
گذشته نیز مانع از عملیاتی شدن این قرارداد شده بود. در این شرایط ورود دولت به
عنوان نهاد حاکمیتی و ایجاد یکپارچگی در تعاملات تجاری وزارت نفت و نیرو با کشور
عراق و تهاتر گاز و برق با نفت عراق می‌تواند نقش موثری در این زمینه ایفا کند.
در
اوایل دیماه سال 95 با پایان یافتن مهلت قرارداد صادرات برق ایران به عراق، صادرات
برق به این کشور متوقف شد و مسئولین وزارت نیرو از آغاز مذاکرات برای تجدید
قرارداد صادرات برق سخن به میان آوردند. به همین منظور یک هیئت ایرانی ماه گذشته
سفری به عراق داشتند و مذاکراتی را با طرف عراقی انجام دادند. در این بین وزارت
نیرو که طرف ایرانی این قرارداد است، شروطی را به منظور تضمین بازپرداخت مطالبات
گذشته و آینده همچنین اصلاح شیوه قیمت گذاری قبلی برای تجدید قرارداد در نظر گرفته
بود. در پایان این مذاکرات طرفین بر سر شروط مورد انتظار به توافق نرسیدند و قرار
بر این شد تا هیئتی از عراق برای از سرگیری مذاکرات در هفته‌های آتی به ایران سفر
کنند.
موضوع
اینجاست که طرف عراقی به دلایل مختلف در بازپرداخت به موقع بدهی خود به درستی عمل
نمی‌کند و همین موضوع منجر به کاهش تمایل ایران برای تمدید قرارداد صادرات برق شده
است. در همین راستا نیز چند هفته گذشته خبری مبنی بر مشکل عراق در بازپرداخت بدهی
واردات گاز خود از ایران نیز مطرح بود که منجر به بروز مشکل بین طرفین برای ادامه
تجارت گاز شده بود.
یکی
از راهکارهای ایجاد تضمین برای بازپرداخت بدهی‌های کشور خریدار تهاتر کالا با
کالاهای ارزشمند آن کشور است. در مواجه با کشوری مانند عراق که با ارزشترین کالای
قابل تهاتر آن نفت است تهاتر کالا (برق و گاز) با نفت معامله‌ای پر سود خواهد بود.
این درحالی است که مدتی است بحث هایی درباره صادرات نفت اقلیم کردستان عراق به
ایران شکل گرفته است و مدتی پیش فیاض النعمه معاون وزیر نفت عراق نیز در مصاحبه
خود با رویترز به این موضوع اشاره کرده بود. بحث‌ها در این باره تا جایی پیش رفت
که منجر به واکنش رسمی وزارت نفت در هفته جاری شد و طی بیانیه‌ای تصمیم گیری در
این موضوع را به سفر هفته آینده وزیر نفت به عراق و مذاکره با مسئولین عراقی موکول
کرده اند.
از
این نکته نباید غافل شد که علاوه بر موضوعات قبل، نفت نیز یک کالای استراتژیک محسوب
می‌شود. به این صورت که داشتن سهم بیشتر از بازار مبادلات نفتی می‌تواند قدرت یک
کشور را در مناسبات منطقه‌ای و جهانی ارتقا بخشد به همین منظور ترکیه نیز تلاش
دارد تا با جذب نفت اقلیم کردستان عراق نقش خود را در این بازار پر‌رنگ‌تر کند.
از
طرفی نیز افزایش روابط تجاری بین کشورها موجب گره خوردن منافع کشورها به یکدیگر می‌شود
که این موضوع یکی دیگر از دلایل تمایل ترکیه برای افزایش تجارت انرژی با عراق است.
با اجرایی شدن طرح تهاتر گاز و برق ایران با نفت عراق علاوه بر تضمین بازپرداخت
بدهی‌های صادرات برق و گاز با گسترش تجارت انرژی، منافع طرفین به یکدیگر گره خورده
و قدرت ایران در مناسبات منطقه‌ای و جهانی افزایش خواهد یافت.
در
این شرایط ضروری است که دولت ایران به عنوان نهاد حاکمیتی به این موضوع ورود پیدا
کرده و با ایجاد هماهنگی بین مسئولین وزارت نفت و نیرو و ایجاد بسترهای لازم برای
تعامل مالی این دو وزارتخانه با هم به منظور تجارت مشترک با عراق و تهاتر گاز و
برق با نفت قبل از سفر هیئت عراقی به ایران و سفر وزیر نفت به عراق ضمن حل مشکل
تضمین بازپرداخت بدهی‌های عراق از شرایط به وجود آمده حداکثر استفاده را ببرد.
یادداشت
از: محمد امین راد
منبع:
فارس