پایگاه خبری تحلیلی فولاد
(ایفنا)- مهران ابراهیمیان در جوان نوشت: تسهیلات قفل شد! شاید این خبر در نگاه اول
دقیقاً حاصل ناکارآمدی بانک مرکزی و تعلل در نظارت بر بانکهای زیرمجموعه باشد،
آنچنان که در کمتر از دو ماه به پایان سال پرداخت تسهیلات حتی از سوی بانکهایی که
بر اساس معیار بازی و نسبت کفایت سرمایه خوبی دارند، محدود شده است.
اما در یک نگاه واقعی وضعیت بحرانی بانکها
نتیجه ناکارآمدی سالیان دراز اعم از این دولت و دولتهای قبلی است که بانکها هر
کاری که دلشان خواسته انجام دادهاند و با استفاده از سیستم حسابداری و حسابرسی
سنتی برای خود سود تراشیدهاند.
بدیهی است در این مسیر و به خصوص در پایان عمر دولت دو راه
پیش رو است:
1- ادامه مسیر قبلی از ترس به هم ریختن بازار بورس و سود
سهامداران و کاهش نسبت کفایت سرمایه با انگیزه سیاسی.
به گفته رئیس کل بانک مرکزی تا چندی پیش نیمی از سیستم بانکی
با معوقات قفل شده است که اگر به این اعداد بدهیهای دولت و تسهیلات تکلیفی امسال
را نیز اضافه کنیم در عمل منابع سیستم بانکی بسیار محدود بوده، لذا اعطای تسهیلات
بانکی باید خیلی زودتر از اینها رخ میداده است.
با عنایت به چنین وضعیتی که به شکل خوشبینانهای توسط مسئولان
بیان میشود، حرکت در این مسیر در عمل بانکهای ورشکسته کشور و دیگر بانکهایی که
در مرز ورشکستگی هستند را به مرز خطر نزدیکتر کرده و با همین وضعیت بحرانی به
فعالیت خود ادامه میدادند تا بازار پولی در واکنشی سریع و ناگهانی با بیارزش شدن
شدید پولی ملی وضعیت را متعادل کند. نتیجه این مسیر نه تنها فقط سهامداران و اعضای
هیئت مدیرهای که سالها سود خود را بردهاند بلکه تمامی سپردهگذاران و مردم ضرر
را بر دوش میکشیدند؛ ضرری که ناشی از بیتدبیری و دریافت سودهای غیرمتعارف و شبهقانونی
بود.
2- اصلاح سیستم بانکی با اجرای استانداردهای مالی قابل قبول.
در این مسیر بانکها مجبورند تا با تن دادن به قواعد اصولی
حسابداری به تعدیل سودها و شفافسازیهای حسابهای خود دست بزنند و بیمحابا دست
به اعطای تسهیلات نزنند. همچنین تسهیلات سوخت شده و معوق شده را نیز شفاف کرده و
نسبت کفایت سرمایه خود را به صورت واقعی اعلام کنند. به عبارت بهتر با الزامهای
جدید حسابداری که از سوی وزارت اقتصاد و بانک مرکزی دنبال میشود، اعداد در سرفصلهای
سود کمتر شده و جانماییهای درست خود را پیدا کرده است، از این رو بدیهی است که با
کمبود تسهیلاتدهی مواجه شوند، البته پایان سال و افزایش درخواست نقدینگی نیز مزید
بر علت شده و باعث شده با نوعی انضباط مالی، بانکها برای جلوگیری از استقراض با
سود بالا از بانک مرکزی و بانکهای دیگر نیز مزید بر این علت است. اما پیشواز رفتن
بانکها که هر سال به بهانه بستن سال مالی در اسفند ماه از پرداخت تسهیلات سر باز
میزدند، نشان از ورود بانکها به دورهای جدید از شفافیت اجباری است.
به رغم تلاشهای بانکیهای خصوصی و دولتی در نامههای مختلف
به بانک مرکزی و معاون اول و... ظاهراً بازار پولی کشور مجبور به ترمیم خود شده و
چون اقتصاد ایران بانکمحور است، بازار بورس را نیز تحتالشعاع قرار خواهد داد. به هر حال مسیر انتخابی اگر چه خیلی دیر
بوده و با دردهای سوددهی و... همراه
است، اگر نیروهای اثرگذار بازار پولی در آن اعمال نفوذ نکنند، مسیر مناسب و حرکت
به سوی اعتماد دوباره به سیستم بانکی خواهد بود؛ مسیری که لابد به بانکها اجازه
میدهد در ارتباط با بازارهای مالی خارجی نیز گام بردارند زیرا هم اکنون ارتباط با
بانکهای خارجی نه فقط با ترس بانکهای بزرگ خارجی و محدودیتهای ناشی از تحریم و
شیطنتهای خارجی مبنی برسیستم ماشه در برجام با محدودیت مواجهند بلکه عملکرد سیستم
بانکی با حسابرسیهای سنتی نیز خود عامل بزرگی بر غیرشفاف و غیراعتماد بودن سیستم
بانکی است که به خوبی در خارج از مرزها قابل رصد بوده و مشهود است.
سایت خبری تحلیلی هنگام Hengamnews.com