پایگاه خبری تحلیلی فولاد
(ایفنا)- موضوعات
مهمی را که اقتصاد ایران در سال پیش‌رو با آن روبه‌رو است، می‌توان به 4 گروه
تقسیم کرد.
«ریسک ترامپ
در بازارهای جهانی»، «شناسایی بازارهای کم‌ریسک و پربازده»، «چشم‌انداز بازار ارز»
و «چالش‌های کنونی بازار پول و الزامات پیش رو» چهار دغدغه مقابل اقتصاد ایران
است. وضعیت خاص اقتصاد جهانی پس از ظهور ترامپ و برخی نوسانات در ماه‌های گذشته در
شدت یافتن این دغدغه‌ها اثرگذار بوده است.
ریسک ترامپ
در بازار جهانی
مواضع سیاسی
و اقتصادی دونالد ترامپ ابهامات فعالان این حوزه‌ها در سرتاسر دنیا را افزایش داده
است. تاکنون نیز به‌صورت مبسوط دیدگاه مستقلی از سمت او ارائه نشده تا فضای قضاوت
در مورد ترامپ، غبارآلود باقی بماند. یکی از مهم‌ترین اولویت‌های سیاست‌های مالی ترامپ، افزایش
رشد اقتصاد کشور از طریق کاهش مالیات‌ها و قوانین دست‌وپاگیر دولتی است. همچنین
رئیس‌جمهوری آمریکا از تلاش خود برای افزایش مخارج در زیرساخت‌ها، آموزش، مراقبت‌های
کودکان و بخش‌های دیگر خبر داده است. برنامه‌های دونالد ترامپ برای افزایش‌های
گسترده در مخارج دولت، در کنار کاهش نرخ‌های مالیات، سیاستی غیرمنطقی و غیرعملیاتی
به‌نظر می‌رسد. با توجه به نقش مهم آمریکا در ساختار اقتصاد جهان، تصمیمات مبهم
رئیس‌جمهوری جدید آمریکا ریسک زیادی را به بازارهای طلا و ارز تحمیل می‌کند.
همچنین در
گزارشی که وزارت اقتصاد در آن به تبعات انتخاب ترامپ در اقتصاد ایران پرداخته،
تحلیلگران معتقدند عوامل با منشا بنیادی موثر بر رشد اقتصادی کشور از جمله تاثیر
بخش مالی، شرایط اقتصاد کلان، نظام تجاری، محیط سیاسی و اجتماعی و عوامل جغرافیایی
از اهمیت جدی برخوردار است که می‌توانند از انتخاب ترامپ و سیاست‌های آن به‌طور
مستقیم و غیرمستقیم از طریق قیمت نفت، ارزش دلار، قیمت طلا، نوسانات بازارهای مالی
و اجرای برجام متاثر شوند. با توجه به مطالب ذکر شده، بررسی دقیق‌تر اظهارات و
برنامه‌های رئیس‌جمهور جدید آمریکا، می‌تواند ارزیابی دقیق‌تری از ریسک ناشی از وی
در بازارهای جهانی بدهد. پیش‌بینی وضعیت آینده اقتصاد آمریکا (اقتصاد جهان) با
نگاه دقیق‌تر به تمام سناریوهای ممکن، کمک شایانی به فعالان اقتصادی در سایر نقاط
دنیا خواهد کرد.
جذاب‌ترین
بازار کم‌ریسک
برای سرمایه‌گذاران
خرد و کلان همواره یافتن بازاری که همزمان با ریسک پایین، سود مناسبی را نیز عاید
آنها کند، جذاب است. یافتن این بازار، نیازمند کسب نظر از کارشناسان و فعالان حوزه
سرمایه‌گذاری است. در حال حاضر می‌توان سه بازار را به‌عنوان کم‌ریسک‌ترین بازارها
در کشور نام برد: 1- بانک (بازار پول)، 2- صندوق‌های سرمایه‌گذاری و 3- بازار
بدهی. واکاوی دقیق این بازارها در درجه اول نیاز به معرفی و شناخت هر یک دارد.
معرفی برای آگاهی از ماهیت بازار و سازوکار ورود و خروج به بازار مورد نظر ضروری
است. به گزارش دنیای اقتصاد، همچنین برای اینکه دید بهتری از 3
بازار مذکور داشت، باید بازدهی و ریسک هر یک به‌طور مجزا بررسی شود. درباره بازدهی
بازارها مهم است که محاسبه نرخ سود یکسان‌سازی شود تا بتوان مقایسه روشن‌تری داشت؛
چراکه نحوه محاسبه بازدهی در هر یک از این بازارها مختص به آن بازار است و مقایسه
آنها با یکدیگر بدون معادل کردن سودها، چندان دقیق نیست. مقایسه بنگاه‌های فعال در
بازارهای پول و صندوق‌های سرمایه‌گذاری، منجر به تصمیم مطمئن‌تری خواهد شد.
دانستن
مقدار بازدهی بانک‌های خصوصی و دولتی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک با درآمد ثابت
و اوراق خزانه اسلامی در بازه‌های زمانی مختلف، لازمه سرمایه‌گذاران است. همچنین
مقایسه ریسک و بازدهی بازارهای داخل کشور با نمونه‌های جهانی، دید کامل‌تری را به
متقاضی این بازارها می‌دهد.
چشم‌انداز
بازار ارز
بازار ارز
کشور در ماه‌های اخیر دچار نوسانات شدیدی شد که طبق تحلیل کارشناسان، ناشی از دو
عامل بنیادی و مقطعی بوده است. طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در این مورد، بر
مبنای نظریات اقتصادی، عوامل بنیادین روند بلندمدت نرخ‌های برابری پول کشورها را
تعیین می‌کنند. نرخ رشد اقتصادی، نرخ تورم، عرضه پول، کسری بودجه دولت و کسری
تجارت خارجی از جمله مهم‌ترین عوامل بنیادی تا‌ثیرگذار بر بازار ارز محسوب می‌شوند.
رشد اقتصادی
کشور در سال 91 منفی بوده است و در سال‌های 92 تا 94 نیز به‌طور متوسط هر سال 8/ 0
درصد رشد کرده است؛ در واقع سطح تولید ناخالص داخلی هنوز به سطح سال 91 نرسیده
است. نرخ تورم نیز اگرچه روند کاهشی داشته و امسال یک رقمی شده است، اما نسبت به
متوسط نرخ تورم کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه
(OECD) در
سال 2015 که تنها یک درصد بوده، بسیار بالاتر است.در مورد عوامل مقطعی نیز می‌توان
به چند نمونه اشاره کرد. افزایش ارز جهانی دلار در مقابل سایر ارزها قابل توجه است.
شاخص دلار که متوسط وزنی ارزش دلار آمریکا با شرکای تجاری عمده این کشور است، طی 6
ماهه دوم سال2016 میلادی تقریبا 8 درصد بالا رفته است. افزایش نرخ بهره آمریکا
از25/ 0 به 75/ 0 درصد در این میان نقش مهمی داشته که باعث کاهش تقاضای جهانی طلا
و افزایش ارزش دلار شده است.
چالش‌ها و
ابزارها در بازار پول
به‌دلیل به‌هم
تنیدگی بازار پول و بخش واقعی اقتصاد، اصلاح نظام بانکی مهم‌ترین اولویت کنونی
اقتصاد کشور محسوب می‌شود. از این رو شناسایی چالش‌های موجود در نظام بانکی از
الزاماتی است که می‌تواند در ترسیم نقشه راه اصلاح نظام بانکی چاره‌ساز باشد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد ضعف قوانین و ساختارهای نظارت بانکی، سلطه مالی دولت بر نظام
بانکی، کم‌عمق بودن سایر بازارهای مالی، انجماد دارایی‌های بانک‌ها در کنار کاهش
نسبت کفایت سرمایه در سال‌های اخیر، سبب تضعیف بانک‌ها در برابر شوک‌های اقتصادی
شده است. این در حالی است که کارشناسان معتقدند فعال‌تر شدن نقش بازار سرمایه در
تامین مالی اقتصاد، تنوع بخشی به محصولات بانکی و قاعده‌مند شدن رفتار مالی دولت
سبب پایدارسازی نقش بانک‌ها خواهد شد. همچنین، اقدامات نظارتی بانک مرکزی از جمله
ارائه صورت‌های مالی براساس چارچوب جدید به شفاف‌ترشدن وضعیت بانک‌ها کمک کرده و
در بلندمدت باعث قدرتمندتر شدن این صنعت می‌شود.
منبع:
اقتصادآنلاین