پایگاه خبری تحلیلی فولاد
(ایفنا)- گزارشات
رسانه‌ای حاکی از این امراست که اتحادیه اروپا ایران را نیز به جمع کشورهای مورد
تهدید وضع تعرفه واردات ورق گرم نوردشده قرار داده است. سایر کشورهایی که با
اقدامات پیشگیرانه اتحادیه روبه‌رو شده‌اند عبارتند از: روسیه، اوکراین، صربستان و برزیل که متهم
به فروش محصولات فولادی خود به قیمت کمتر از قیمت‌های اروپا هستند.
براساس
اعلام نشریه رسمی اتحادیه اروپا (OJ)، اتحادیه اروپا بررسی و تحقیق درخصوص صحت
ادعای خود در رابطه با دامپینگ از سوی کشورهای فوق‌الذکر در صادرات کلاف گرم
نوردشده فولادی و نیز صدمه ناشی از این قیمت‌شکنی به صنایع اتحادیه اروپا را آغاز
کرده است. گفته می‌شود اتحادیه 9 ماه برای تصمیم‌گیری درخصوص وضع تعرفه‌های ضد
قیمت شکنی و 6 تا 15 ماه برای درخواست وضع عوارض (برای مدت 5 سال) فرصت خواهد
داشت. ارزش بازارکلاف گرم نورد در اروپا حدود 10 میلیارد یورو (1/ 11 میلیارد
دلار) است که این میزان کلاف فولادی طیف وسیعی از صنایع اساسی از جمله خودرو و
ساختمان را پوشش می‌دهد و در انحصار شرکت‌های بزرگی از جمله آرسلورمیتال و تیسن
کروپ (ArcelormiHai-Thyssenkrup) قرار دارد.
هدف اتحادیه
اروپا از اعمال چنین اقدامات پیشگیرانه‌ای حفظ منافع و مصالح صنعت فولاد حوزه
اتحادیه اروپا و حمایت و صیانت از رقم فروش سالانه 166 میلیارد یورویی خود است.
براساس گزارش منتشر شده، صنعت فولاد تقریبا 3/ 1درصد تولید خالص ملی اتحادیه اروپا
را شامل می‌شود و به‌طور مستقیم حدود 328 هزار نفر اشتغال ایجاد می‌کند. این در
حالی است که این صنعت به لحاظ کاهش رشد اقتصادی در جهان، ناتوانی در کاهش تولید و
نتیجتا اشباع فزاینده عرضه، تحت‌فشار قرار دارد. بنا بر اعلام اتحادیه تجاری
بروسلز (یورو فر) در سال‌جاری، فولادسازان اروپایی از پاییز گذشته تاکنون شاهد
ریزش 7000 نفر از نیروی کار خود بوده‌اند. تحرکات ضدقیمت‌شکنی (آنتی‌دامپینگ) علیه
ایران و برخی کشورها از جمله آخرین اقدامات حمایتی اتحادیه اروپا در این زمینه است
که البته بیش از همه متوجه کشور چین (به‌عنوان اولین کشور تولیدکننده فولاد جهان)
است. در سال گذشته کاهش تقاضای داخلی و ظرفیت مازاد تولید موجب شد صادرکنندگان
چینی به رکورد 8/ 93 میلیون تن (با رشد 50 درصد) دست یابند. ضمن آنکه در چنین شرایطی کاهش ارزش روبل،
تولیدکنندگان فولاد در روسیه را به رقابت هر چه بیشتر واداشته است.
از سوی دیگر
ایران نیز به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد در خاورمیانه (پس از ترکیه) که در
حال خروج از شرایط سخت ناشی از تحریم کشورهای غربی قرار دارد، درصدد افزایش تولید
خود است. تولیدکنندگان فولاد در ایران با مشکلات خاص خود که ناشی از واردات
غیرقانونی (غیررسمی) فولاد است، روبه‌رو هستند لذا از دولت درخواست افزایش تعرفه‌های
واردات به میزان 20 درصد برای انواع محصولات مختلف فولادی را در سال جاری را
داشتند. براساس اعلام انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، بیش از 3 میلیون تن محصولات
فولادی طی 9 ماهه نخست سال 2015 به کشور وارد شده است که این میزان در مقایسه با
واردات دوره مشابه در سال 2014 حدود 86 درصد رشد نشان می‌دهد. این در حالی است که
مسوولان دولتی اعلام می‌کنند، تولیدکنندگان ورق فولادی کشور تنها با 53درصد ظرفیت
خود فعال بوده‌اند.
به‌عنوان
مثال شرکت فولاد مبارکه اصفهان برای نخستین‌بار تولید خود را به کمترین رکورد
تولید خود طی سال‌ها فعالیت کاهش داد. فولاد مبارکه اصفهان بزرگ‌ترین واحد
تولیدکننده ورق فولاد ایران است که بیش از 45 درصد فولاد مورد نیاز کشور را تولید
می‌کند. افزایش واردات فولاد در کنار رکود در بخش ساخت‌و‌ساز در داخل کشور مشکلات
تولیدکنندگان ایرانی را مضاعف ساخته است. لیکن در عین حال آنها به تغییر شرایط و
نتایج مثبت موافقت‌نامه هسته‌ای اخیر کشور با غرب دلگرم هستند. صنعت فولاد بخش
چالشی مهمی به‌‌شمار می‌آید که سرمایه‌گذاران خارجی در گروه‌ها و دسته‌های مختلف
را به سوی خود جلب کرده است. ایران و خودروسازانی از دو کشور فرانسه و آلمان در
زمینه تداوم یک همکاری پایدار تجاری سودآور در این بخش به توافق اولیه دست یافته‌اند،
با این حال تاکنون دیدگاه روشنی درخصوص چگونگی تاثیر اقدام اخیر اتحادیه اروپا در
زمینه محدود ساختن صادرات فولاد ایران بر روند فعالیت‌های تجاری طرفین ارائه نشده
است.
الهه مکری
رئیس گروه صادرات
معدن وصنایع معدنی دفتر توسعه صادرات کالای سازمان توسعه تجارت ایران