بار سیاسی تصمیم‌های پولی

پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)-  صمیم سیاست گذاران فدرال رزرو (بانک مرکزی امریکا) مبنی بر ثابت نگه داشتن نرخ بهره حاکی از آن است که فدرال رزرو تا زمان انتخابات بر مدار حاشیه حرکت خواهد کرد. این بانک پس از نشستی دو روزه با انتشار بیانیه یی اعلام کرد که به دلیل لزوم نظارت بر روند تورم نرخ بهره تغییر نخواهد کرد. در این بیانیه آمده است: «گرچه رشد فعالیت های اقتصادی از مقدار کمی که در نیمه نخست امسال وجود داشت، بیشتر شده اما سرمایه گذاری همچنان کم و میزان تورم نیز کمتر از هدف بلندمدت ۲ درصدی این کمیته بوده است. به همین دلیل این کمیته تصمیم گرفته نرخ بهره فدرال را بین ۲۵ صدم درصد و ۵ دهم درصد نگه دارد.»

به گزارش تعادل، بانک مرکزی امریکا قریب به یک دهه است که به دنبال سیاست های تسهیل کمی، نرخ های بهره را پایین نگه داشته است. صورت جلسه نشست ماه گذشته شورای سیاست گذاری فدرال رزرو نشان می دهد که مقام های این بانک با وجود اذعان به لزوم اتخاذ سیاست های پولی انقباضی، هنوز برای افزایش نرخ بهره اتفاق نظر ندارند.

همزمان با نزدیک شدن زمان انتخابات دونالد ترامپ، نامزد حزب جمهوری خواه ادعا کرده که این تصمیم بانک مرکزی سیاسی و درراستای حمایت از هیلاری کلینتون، کاندیدای حزب دموکرات بوده است. ترامپ تاکید کرده که باید روند تصمیم گیری برای تغییر در نرخ بهره را سرعت ببخشند. کاندیدای جمهوری خواهان که در ایالت اوهایو پاسخگوی پرسش های خبرنگاران بود، گفته است: «بانک مرکزی به این علت نرخ بهره را پایین نگه داشته که دیگر بخش های اقتصاد را پابرجا نگه دارد. اقتصاد امریکا کاملا گمراه کننده است. نرخ های بهره در یک مقطع زمانی باید تغییر کنند. اکنون تنها بازار تصنعی سهام پابرجا مانده است.»

به گزارش بلومبرگ، نرخ های بهره پایین نه تنها تهدیدی برای سازوکار مدیریت ریسک است، بلکه دست شرکت ها را برای دریافت وام های متعدد کم بهره با هدف تامین کسری مالی باز می گذارد. برخی می گویند که سیاست های بانک مرکزی امریکا در این زمینه حتی به اختلاف طبقاتی و نابرابری های اقتصادی دامن زده است. ترامپ در سخنان خود همچنین انتصاب «ژانت یلن» به عنوان ریاست فدرال رزور را یک اقدام سیاسی خوانده و گفته که بعید است نرخ های بهره در ماه سپتامبر طبق برنامه افزایش یابد.

ترامپ پیش از این نیز بارها یلن را به خاطر محافظه کاری به طرفداری از اعضای حزب دموکرات متهم می کرد. او در مصاحبه اخیرش با شبکه ان بی سی گفته بود: «او (یلن) به وضوح و کاملا آشکار یک آدم سیاسی است. همواره همان کاری را می کند که باراک اوباما از او خواسته است. او به دلیل همین کارهای سیاسی باید به شدت از خودش خجالت بکشد.»

یلن در مقابل این ادعای نامزد حزب جمهوری خواه موضع سختی گرفت و ادعای او مبنی بر اینکه «نگه داشتن ثابت نرخ بهره هدفی جز بالا بردن قیمت سهام و کمک به دموکرات ها نیست» را رد کرد. رییس فدرال رزرو در کنفرانسی مطبوعاتی که پس از جلسه سیاست گذاران برگزار شد، گفت: «قاطعانه می توانم بگویم که سیاست های حزبی هیچ نقشی در تصمیم سیاست گذاران پولی امریکا ندارد. ما در جلسات خود از سیاست صحبت نمی کنیم و اجازه نمی دهیم این جریان ها بر تصمیم های ما تاثیر بگذارد.»

در طول بحران اقتصادی فدرال رزرو و دیگر بانک های مرکزی در سراسر جهان برای اقدامات خود مورد ستایش قرار گرفتند. آنها با کم کردن نرخ بهره و چاپ پول و تزریق نقدینگی به نیت خرید اوراق قرضه این شوک بزرگ را به یک رکود ملایم تبدیل کردند. باتوجه به تغییر اوضاع اقتصادی پایین نگه داشتن این نرخ و حتی منفی کردن آن محل بحث و تضارب آرا شده است. باتوجه به بهبود بازار و گذر از بحران در شرایط حاضر به نظر می رسد که شرایط برای بازگشت به روند قبلی آماده باشد. اما تصمیم گیران همچنان آمادگی لازم را برای گرفتن تصمیمات مربوطه کسب نکرده اند. همین مساله موجب شده تا برخی کارشناسان هشدار دهند که این اقدامات فدرال رزرو می تواند عواقب سیاسی خاصی داشته باشد.

حساب ویژه برای رشد کند اقتصادی

نشریه پولتیکو در گزارشی درباه عواقب تصمیم اخیر فدرال رزرو می نویسد: «بار سیاسی تازه ترین تصمیم فدرال رزروی ها این است که رای دهندگان به احتمال زیاد تا قبل از هشتم نوامبر (روز انتخابات امریکا) جهش در بازار سهام یا کاهش قیمتی را مشاهده نخواهند کرد. این درحالی است که هیلاری کلینتون، نامزد حزب دموکرات برای به دست آوردن آرای رای دهندگان حساب ویژه یی برای رشد کُند اقتصادی باز کرده است. در مقابل ترامپ، رقیب جمهوری خواه او حاضر نیست چنین رشدی را برای اقتصاد امریکا قبول کند و همین را دستمایه یکی دیگر از حملات در مبارزات پوپولیستی خود قرار داده است.»

برت اوینگ، استراتژیست ارشد سازمان امور اقتصادی فرانکلین درباره سود این تصمیم برای کمپین انتخاباتی کلینتون می گوید: «بالا نرفتن نرخ بهره به منزله آن است که هرج و مرجی در بازارها اتفاق نخواهد افتاد و همین خیال حزب حاکم را راحت کرده است.»

نرخ بهره در بانک مرکزی امریکا در حال حاضر بین ۲۵ صدم درصد تا ۵ دهم درصد درنظر گرفته شده است. چنین نرخ بهره یی می تواند در بلندمدت بانک های کوچک تر را با بحران جدید و حتی با رکود اقتصادی مواجه کند.

از این رو طبیعی به نظر می رسد که جمهوری خواهان و شخص ترامپ از چنین روندی در بزرگ ترین اقتصاد جهان انتقاد و درستی تصمیمات فدرال رزرو را زیر سوال ببرند.

مایکل اباچاوسکی رییس مرکز مدیریت دارایی مرلین در این باره گفته است: «اینکه بازار واکنشی منفی نخواهد داشت برای هیلاری کلینتون یک نکته مثبت است اما داستان زمانی پیچیده خواهد شد که بدانیم فدرال رزرو اعتماد به نفس لازم برای ادامه روند بهبود اقتصاد را ندارد.»

منبع: تعادل