ضرورت اصلاح نظام بانکی

پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)- دراقتصاد چهار بازار به شکل تئوری وجود دارد که اصطلاحا عبارت است از بازارکار، کالا، سرمایه و پول که در بین این ۴ بازار به نظرمی‌رسد که مهم‌ترین بازار، بازار پول بوده و می‌توان این بازار را به خون در بدن تشبیه کرد.
به نوشته اقتصاد، اگر این خون سالم و با استاندارد باشد، طبیعی است که تمام اجزای بدن را به تحرک صحیح وادار کرده و انرژی لازم را به اجزای بدن برای تحرک صحیح ارسال می‌کند. بازار پول هم همین نقش را که دربدن توضیح داده شد، در اقتصاد ایفا می‌کند.
پول خود دارای شاخص‌های متعددی است که مهم‌ترین آن درقالب نرخ تورم و همچنین نرخ بهره و برخی از شاخص‌های دیگر مشاهده‌شده که اگر شاخص‌های پول استاندارد باشد، می‌تواند پیام مثبتی را به دیگر بازارها داده و به عنوان‌مثال اگر نرخ بهره دربانک‌ها یک درصد باشد یا عدد نزدیک به یک درصد باشد، طبیعی است که برای هیچ پس‌انداز‌کننده توجیه نداشته که پول را در بانک سپرده‌گذاری کند، بلکه پول را در بخش واقعی اقتصاد سرمایه‌گذاری می‌کند.
حال اگر به دنبال این باشیم که نرخ بهره حداقل ممکن باشد، این امکانپذیر نیست مگر اینکه تورم در اقتصاد حداقل ممکن باشد. اگرتورم در اقتصاد حداقل ممکن باشد، مردم به خاطر اینکه ارزش پول آنها از بین نرود یا به خاطر حفظ ارزش پول خود، پول را از بخش واقعی اقتصاد به سمت سپرده‌گذاری‌های غیرطبیعی یا بازار ربوی هدایت نمی‌کنند. تورم به عنوان یک شاخص بسیار مهم علامت‌دهنده برای دیگر بخش‌های اقتصادی است.
تورم اگر که عدد طبیعی باشد می‌تواند منتج به این شود که نقدینگی و پس‌اندازهای سرمایه‌گذاران به سمت واقعی اقتصاد هدایت شود. اما در اقتصادی که دارای تورم است همچنان که ما در برخی از سال‌ها خصوصا در سال‌های ۹۰ تا ۹۲ با آن مواجه بودیم پول از بخش واقعی اقتصاد به سمت بخش غیرواقعی یا اصطلاحا دلالی و سوداگری هدایت می‌شود.
لذا آن چیز که باید در ساختار نظام بانکی کشور اصلاح شود، این است که متولی بازار پول باید به فکر این باشد که شاخص‌های پول اصلاح شود. خوشبختانه در سه سال گذشته این اتفاق در کشور رخ‌داده و وقتی‌که تورم نقطه‌به‌نقطه، میانگین، ماهانه سیر نزولی و کاهشی را به خود گرفته و تورم یک‌رقمی شده، نشان از این دارد که سیاستگذار پولی، سیاست را درست انتخاب کرده و باید این سیاست ادامه پیدا کند. این دولت باید از مهم‌ترین دستاوردهای خود که کاهش نرخ تورم بوده محافظت کند.
آثار کم شدن تورم به شکل واقعی در بخش واقعی در حال حاضر خود را نشان داده و این به عنوان یک سیاست کاربردی و اصولی در نظام بانکی خواهد بود. نکته دیگر اینکه نظام بانکی یا بازار پول باید هزینه پول را کاهش داده که امروز در دنیا به دلیل استفاده از IT یا بانکداری الکترونیکی هزینه پول را به حداقل ممکن رسانده است. به‌عبارت‌دیگر نیاز نیست بانک‌ها صدها شعبه در شهرها و روستا یا اماکن مختلف برای ارائه خدمات بانکی دایر کرده؛ بلکه استفاده از IT و بانکداری الکترونیکی حضور فیزیکی مشتریان را به حداقل ممکن می‌رساند.
یکی از دلایلی که هزینه بانکداری در نظام پولی ایران چنددرصدی شده به این دلیل است که بانک‌ها بر این باور هستند که برای ارائه خدمات حتما باید از ساختمان‌های مجلل و بزرگ‌تر استفاده کنند، درحالی که بانکداری الکترونیک به‌راحتی می‌تواند هزینه‌ها را به حداقل ممکن رساند. خوشبختانه از زمانی که بانکداری الکترونیکی و بخش خصوصی وارد بانکداری شدند، هزینه بانکداری در ایران کاهش پیداکرده و هزینه بانکداری دولتی هم به‌تبع آن کاهش پیداکرده است.

منبع: اقتصاد