پایگاه خبری تحلیلی
فولاد (ایفنا)- با گذشت یک سال از توافق
برجام، شرایط آنگونه که قرار بود، پیش نرفت و اکنون بانک‌های بزرگ بین‌المللی بدون
تضمین آمریکا نمی‌توانند در ایران سرمایه‌گذاری کنند.
به
گزارش خبرنگار گروه اقتصاد بین‌الملل خبرگزاری فارس به نقل از دیلی‌تایمز، با گذشت یک سال پس از این توافق شرایط آنگونه که قرار بود
پیش نرفت. صرف نظر از اینکه این توافق با مخالفت بسیاری از نمایندگان جمهوری خواه
آمریکا روبرو شد، دونالد ترامپ نامزد جمهوری خواه انتخابات آینده ریاست جمهوری
آمریکا نیز اعلام کرده است در صورت پیروزی در انتخابات این توافق را پاره خواهد
کرد.
در
سال 2015 جان کری وزیر امور خارجه آمریکا از توافق تاریخی با ایران خبرداد. ایران
قبول کرده بود که در قبال محدود کردن بخشی از فعالیت‌های هسته‌ای خود تحریم‌های
اقتصادی علیه این کشور لغو شود و این اقدام قرار بود آغازی بر اتمام تحریم‌های
مالی علیه ایران و باز شدن دسترسی این کشور به نقل و انتقالات پولی باشد.
این
توافق همچنین با مخالفت‌هایی در داخل ایران نیز مواجه شده است.
اما
با کنار گذاشتن تمام موارد فوق و در پس پرده‌ها و بسیار دورتر از مبارزات
انتخاباتی آمریکا یک شورش در میان بانک‌های بین‌المللی در جریان است در صورتی که
این مسئله حل نشود ترس پنهان بانک‌ها از اقدامات آینده آمریکا ایران را از رسیدن
به منافع توافق هسته‌ای باز خواهد داشت.
سوالی
که در بین بانک‌ها مطرح است این است که وزارت دادگستری آمریکا چگونه با بانک‌هایی
که تصمیم می‌گیرند با ایران مبادله کنند برخورد کند. طی سالهای اخیر بانک‌های
آمریکایی از مبادله با بانک‌های ایرانی منع شده اند و زمانی که کری از توافق با
ایران صحبت کرد حرفی از لغو این تحریم به میان نیاورد.
چیزی
که کری گفت این بود که واشنگتن ممنوعیت همکاری بانک‌های غیر آمریکایی با ایران را
برداشته است، در اوایل سال جاری میلادی نیز این مقام آمریکایی از بانک‌های بزرگ
اروپایی خواست تا با هدف بهبود اوضاع اقتصادی ایران با این کشور همکاری داشته باشد
در حقیقت وزارت امور خارجه آمریکا طی بیانیه‌ای مشترک اعلام کرد که آمریکا در
مقابل فعالیت‌های مالی و اقتصادی مجاز با ایران نخواهد ایستاد و شرکت‌های بین‌المللی
و موسسات مالی در صورتی که از قوانین پیروی کنند با مشکلی روبرو نخواهد شد.
در
پی این بیانیه شرکت‌های خارجی به دلیل تفسیر نادرست و یا اطلاعات غلط به جای
استفاده از این فرصت ترجیح دادند خود را از مبادله با ایران دور نگه دارند.
در
تئوری دلایلی وجود دارد که نشان می‌دهد بانک‌های غیر آمریکایی احتمالاً باید از
این شانس استفاده می‌کردند. بانک‌های اروپایی به شدت به دنبال فرصت‌های اقتصادی با
بازگشت سرمایه بالا هستند چرا که نرخ سود در کشورهای اروپایی پایین است.
از
سوی دیگر بانک هایی مانند دویچه ونگ،بی ال پی پاریباس، استاندارد چارتر و اچ اس
بی سی سابقه طولانی حضور در ایران را داشته و در این کشور مشتریان خوبی دارند.
به
عنوان مثال ماه گذشته دو شرکت زیمنس و رولز رویس مذاکراتی را برای سرمایه‌گذاری در
حوزه انرژی با ایران آغاز کردند اما مانعی چند میلیارد دلاری در این راه وجود
دارد، از سال 2010 وزارت دادگستری آمریکا بانک‌هایی را که با ایران مبادلات پولی
داشته‌اند را به دلیل نقش تحریم‌ها و به بهانه مبارزه با پولشویی و تروریسم در
مجموع 15 میلیارد دلار جریمه کردند که شامل جریمه 8.9 میلیارد دلاری علیه بانک بی‌ان‌پی
پاریباس فرانسه به دلیل نقض تحریم‌ها علیه ایران، کوبا و سودان می‌شود.
متأسفانه
این سابقه بانک‌های اروپایی و آسیایی را بسیار نگران کرده و آنها خواهان ارائه
ضمانت واضح و معتبر در رابطه با ورود به همکاری با ایران و جریمه نشدن از سوی
وزارت دادگستری آمریکا هستند.
جان
کری علیرغم اظهارات خود مبنی بر آزاد بودن همکاری بانک‌ها با ایران تاکنون یا
نتوانسته است و یا نخواسته است تا وزارت دادگستری این کشور را ملزم به ارائه این
تضمین کنند به همین دلیل بانک‌ها در عمل دست به اعتصاب زده و با ایران همکاری نمی‌کنند.
استوارت
لوی مقام ارشد حقوقی بانک اچ‌اس‌بی‌سی معتقد است که این نوع موضع‌گیری از طرف دولت
آمریکا بسیار عجیب است.
وی
با اشاره به عدم استناد بانک‌ها به گفته‌های کری اعلام کرد: موضع بانک‌ها به این
دلیل است که تضمینی وجود ندارد از سوی مقامات آمریکایی و مقامات قضایی این کشور
نگاه مشابه نگاه کری در همکاری با ایران وجود داشته باشد.
یک
مدیر بانکی اروپایی دیگر نیز اعلام کرده است که موضع‌گیری دولت آمریکا در این
زمینه بسیار مبهم بوده و ما نمی‌توانیم ریسک همکاری با ایران را بپذیریم.
اتخاذ
چنین سیاست خارجی احمقانه‌ای از سوی آمریکا 2 پیامد منفی خواهد داشت اول اینکه
خودداری بانک‌ها از همکاری با ایران باعث خواهد شد که ایران نتواند از منافع
اقتصادی توافق هسته‌ای بهره ببرد که همین امر به گسترش ناامیدی نسبت به توافق هسته‌ای
در ایران به نا امیدی و خشم منجر خواهد شد.
از
سوی دیگر چنین رفتار متضادی از سوی واشنگتن بانک‌های غیرآمریکایی را بیش از پیش
نسبت به همکاری با کشورهای مورد تهدید این کشور نگران می‌کنند مگر اینکه آمریکا
سیاست کنونی خود را تغییر دهد.
منبع:
فارس