بازگشت دوباره رشد اقتصادی؟

پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)- علی میرزاخانی سردبیر روزنامه دنیای اقتصاد در کانال تلگرامی اش نوشت؛

امروز بر اساس آمار رسمی معلوم شد که اقتصاد ایران، فصل اول سال جاری را با رشد نسبتا خوب ٤/٤ درصدی سپری کرده که البته بخش عمده ای از این رونق، مدیون رشد ٥٧ درصدی ارزش افزوده بخش نفت بوده است. این رشد به نوعی، انعکاس نخستین اثر ایجابی برجام در اقتصاد کشور است. اما آیا از آثار برجام باید به همین مقدار اکتفا و قناعت کرد؟ پاسخ این است که چنانچه استفاده از فرصتهای برجام را محدود به بازستانی سهم نفتی ایران از بازار جهانی بدانیم باید ظرفیت ایجابی برجام را خاتمه یافته تلقی کرد.

واقعیت این است که ظرفیت برجام می تواند بسیار فراتر از این باشد اما این ظرفیت متأسفانه به دلیل تعلل تیم اقتصادی در تسریع اصلاحات بلااستفاده مانده است. اینکه فضای کسب و کار ایران برای فعالیت های اقتصادی مساعد نیست تقریبا مورد اجماع همه کارشناسان است اما سؤال این است که آیا تیم اقتصادی گام مؤثری برای مساعدسازی این فضا انجام داده است؟ فعالان و کارشناسان اقتصادی به این پرسش پاسخ منفی می دهند و البته عدم انتشار هیچ گزارش مستندی از سوی تیم اقتصادی در این زمینه نیز مؤید نظر کارشناسان و فعالان اقتصادی است.

البته ناگفته نماند که آثار سلبی برجام از همان روز انتخاب روحانی در اقتصاد ایران ظاهر شد و اکثر روندهای مخرب اقتصادی به ویژه التهاب ارزی، روند فزاینده تورم و سفته بازی های ضدتولیدی متوقف شد. اینکه چرا این آثار قبل از توافق ظاهر شد بر اساس نظریه انتظارات عقلایی قابل توضیح است. بر اساس این نظریه، چنانچه عاملان اقتصادی به این باور برسند که اتفاق خاصی در آینده خواهد افتاد که اقتصاد را تحت تأثیر قرار خواهد داد آثار آن اتفاق قبل از وقوع در اقتصاد ظاهر می شود.

عاملان اقتصادی معتقد بودند که روحانی قادر به پیشبرد توافق است که پیش بینی درستی بود و آنچه لازم بود بشود شد و ثبات بر اقتصاد از همان روز انتخاب روحانی حاکم شد. اما برای تحقق وعده دوم روحانی  یعنی تحرک بخشی به اقتصاد که تنها و تنها با جلب مشارکت بخش خصوصی ممکن است سیاستهای متناسب با دعوت شعاری از بخش خصوصی اتخاذ نشد. البته اتخاذ برخی از این سیاستها در دوره مذاکرات به دلیل احتمال سوءاستفاده حریف با محدودیت مواجه بود اما بی عملی های غیرقابل اغماضی هم صورت گرفت.

اکنون که فرصت چندانی تا انتخابات نمانده راهی جز الگوگیری از موفقیت اول نیست. باید این پیام به عاملان اقتصادی ارسال شود که دولت در رانت زدایی از اقتصاد جدی است و طرف مقابل هم به پیام ارسالی دولت اعتماد کند. اگر دولت در این اعتمادسازی موفق شود می توان گفت که رشد بهاری اقتصاد ایران به رشدی پایدار تبدیل خواهد شد که می تواند هم برکات خوبی برای کشور داشته باشد و هم رأی اعتماد مجدد مردم به روحانی را در پی داشته باشد.

منبع: دنیای اقتصاد