یارانه به شصت و ششمین ماه خود رسید

پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)- ٦٦ ماه است که ایرانیان ٤٥ هزار و ٥٠٠ تومان یارانه دریافت می‌کنند. هر ماه سه هزار و ٤٠٠ میلیارد تومان، اندکی بیشتر یا کمی کمتر از اینها به حساب ایرانیان واریز می‌شود و به این ترتیب یک حساب سرانگشتی نشان می‌دهد حجم یارانه واریزی در این ٦٦ در حدود ٢٢٤ هزار میلیارد تومان بوده است.
بسیار بیش از آنچه در قالب بودجه عمرانی تخصیص یافته است. اینچنین است که وزیر امور اقتصادی و دارایی شب واریز یارانه‌ها را شب مصیبت عظمای دولت می‌داند و وزیر نفت نیز از بحران یارانه‌ها می‌نالد. هر چه هست به عقیده بسیاری از کارشناسان ایران وارد راه بی‌بازگشت و پر هزینه‌ای شده است.
پایین بودن سطح سرمایه اجتماعی، میزان اعتماد مردم به قول‌هایی که دولتی‌ها می‌دهند را به‌شدت کاهش داده است و از این رو همین مساله سبب شده است برخی از مردم ترجیح دهند به هر قیمت، حتی تحلیل اقتصاد ملی، یارانه را دریافت کنند. این دریافت به هر قیمت یارانه را، می‌توان از بررسی وضعیت انصراف‌های خودخواسته در سال١٣٩٣ دریافت. دولت در این سال از مردم خواست نسبت به انصراف از دریافت یارانه اقدام کنند اما تنها ٢ میلیون و ٤٠٠ هزار نفر بودند که داوطلبانه اعلام کردند نیازی به دریافت یارانه ندارند.
حالا اما وضعیت فرق کرده است. شاید از یک سو مانور منفی منتقدان دولت بر مساله انصراف از یارانه‌ها و قطع یارانه‌ها سبب شد دولت در این مسیر شکست بخورد و تداوم وضعیت را به جان بخرد و شاید از سوی دیگر ترس از تبعات اجتماعی؛ همان‌گونه که رییس‌جمهور مورد اشاره قرار می‌داد، دلیل بروز این امر باشد، هر چه هست اما ورود ایران به مرحله‌ای پرهزینه از سوی تمامی کارشناسان در این بخش مورد تایید قرار دارد. قرار بود یارانه‌های نقدی بخشی از درآمدی باشد که از افزایش قیمت حامل‌های انرژی و... توزیع می‌شود اما در حقیقت تعیین غیرکارشناسی این رقم سبب شد که یارانه نقدی نه تمام این درآمد بلکه حتی بیش از این ارقام را نیز به خود اختصاص دهد و همین جاست که بسیاری شکست این طرح را گواهی می‌دهند و معتقدند باید تدابیری در این زمینه اندیشید تا بحران تداوم نیابد.
خیلی‌ها حالا فراموش کرده‌اند که یارانه‌های نقدی شش ماهی است بیش از وعده اولیه پرداخت می‌شود. آن سال وقتی رییس دولت دهم مقابل دوربین‌های تلویزیونی نشست تا خبر از اجرای قانون هدفمندی یارانه را بدهد و مردم را وعده به داشتن صد میلیون تومان از محل پس انداز یارانه‌ها پس از چند سال داد، گفت که این طرح پنج ساله اجرایی می‌شود و از پس پنج سال بدون تردید اقتصاد ایران بهترین شرایط را خواهد داشت که حالا از پس ٦٦ ماه ندارد و چشم‌انداز پرداخت یارانه نیز چندان روشن نیست چرا که آن‌گونه که گفته می‌شود یارانه‌ها در برنامه ششم توسعه نیز قابل پرداخت خواهد بود و برخی معتقدند شاید در دوره آتی ریاست‌جمهوری دولت بتواند طرحی نو در این حوزه دراندازد تا اقتصاد گرفتار یارانه ایران را این‌بار از چنگال یارانه نقدی رهایی بخشد.
یارانه‌های نقدی، به شکلی که در ایران پرداخت شد، تجربه‌ای بدیع در تاریخ بود و تاکنون هیچ کشوری، به این شکل مستمر و با این جدیت نسبت به پرداخت یارانه‌های نقدی، بدون اغماض به تمام اتباع خود اقدام نکرده است. اقتصاد ایران با رکودی سخت و سنگین روبه‌روست. از پس رشد منفی اقتصاد در سال‌های ١٣٩١ و ١٣٩٢، اقتصاد طعم رشدی گس را در سال‌های ١٣٩٣ و ١٣٩٤ چشید اما برآوردها نشان می‌دهد غول رکود همچنان در حال قدرت نمایی است و تقاضای عمومی به پایین‌ترین سطح ممکن کاهش یافته است. باید دید یارانه می‌تواند پس از دولت روحانی تداوم یابد؟

منبع: روزنامه اعتماد