پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)- فرشاد مومنی، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در
خصوص علل و ریشههای پوپولیسم در ایران میگوید: امروزه جامعهشناسی مدرن خود را فرزند
بیزمانی و بیمکانی ناشی از ادبیات جهانی شدن میداند.
ماهیت
ضدسیاست جامعهشناسی مدرن، عامهپسندی، پوپولیسم، سادهشدن، دوری از ویژگیهای
اخلاقی در سیاست، نگرش روزمره و مصرفی به اقدامات سیاسی جامعه و عملا کنترل دولت
در فعالیتهای اصلی جریان زندگی انسان است. اغلب رفتار سیاسیون برای جلب رضایت
روزمره مردم طراحی میشود و برنامهریزی بلندمدت و راهبردی جای خود را به رفتارهای
پوپولیستی با هدف اقناع افکار عمومی میدهد. این نگاه باعث به وجود آمدن نوعی
انقلاب خاموش (اینگلهارت)، عقلانیت ابزاری (هابرماس) و انسان تکساحتی
(مارکوزه) شده و عملا همه زندگی انسان امروزی را تحت تاثیر خود قرار داده است. »وی
به اعتماد آنلاین گفت: « بسیاری از دولتمردان
جهان و از جمله ایران به واسطه همین تغییرات، سطحینگر شدهاند.
رفتارهای
پوپولیستی ممکن است در کوتاهمدت مرهمی برای دردهای جامعه باشد اما در بلندمدت میتواند
منجر به بروز بحرانهای عظیم سیاسی، اجتماعی، فشارها و نگرانیهای مکرر در زندگی
اجتماعی و... شود. در سال ۸۴ احمدینژاد
ریاست دولت نهم را در دست گرفت و عدهای با استفاده از واژه پوپولیست سعی در تبیین
رفتار دولت برآمدند و عدهای دیگر از به کاربردن این واژه امتناع کردند. در
رفتارهای دولت نهم و دهم رگههایی از پوپولیسم کاملا مشهود بود؛ بهطوریکه یک
منطق علمی توسعهگرایانه در آن وجود نداشت و بیشتر شاهد نوعی هرج و مرج و بیضابطگی
غیرقابل تصور روبهرو بودیم.»این اقتصاددان در پاسخ به این ادعا که برخی رفتار
دولت یازدهم که ادامه ر فتار پوپولیستی دولت دهم است، میافزاید: «دولت تدبیر و
امید برخلاف میل خود در محاصره رفتارهای دولت قبلی مانده و این مساله عملکرد دولت
فعلی را با مشکلات و چالشهای زیادی مواجه کرده است، به همین دلیل استاندارد
متعارفی برای اداره کارآمد دولت یازدهم وجود ندارد و دولت یازدهم را نیز با
نارساییهای جدی مواجه کرده که همگی نشات گرفته از دولت قبلی است.
مهمترین ایراد دولت روحانی از منظر اقتصاددانان این است
که خواستههای مطلوب را به شکل هیجانی و بدون داشتن برنامهریزی مناسب انجام میدهد
و همین مساله باعث شد دولت یازدهم در مسیر مشکلات دولت قبلی گرفتار شود البته با
شیب ملایمتر.»وی ادامه میدهد: « در دولت نهم و دهم نفت ۱۴۰
دلاری مبنای اقتصادی دولت بود، درحالی که در دولت فعلی نفت به کمتر از ۴۰
دلار سقوط کرد که این ارقام حاکی از آن است که حتی اگر دولت فعلی هم بخواهد، بستر
و شرایط گذشته فراهم نیست. ایرادی که به دولت یازدهم وارد است، اینکه از دولتی که
رییس یک موسسه پژوهشی است انتظار نمیرود برای عملی کردن برنامههای خود از
کارشناسان آگاه به مسائل استفاده نکند و بدون برنامهریزی جامع ادامه راه دهد.
دولت یازدهم به جای تدوین برنامه در قالب بستههای سیاسی تمایل به استفاده از بستههای
شتابزده و سطحی نگارانه از خود نشان داده است.
فرشاد
مومنی